چگونه از سالم بودن کمک فنر خودرو مطمئن باشیم ؟

آزمایش کمک فنر

آزمایش   بر روی خودرو

هنوز هم دارندگان خودرو از آزمایش تجربی کمک فنر – یعنی نوسان دادن خودرو در جهت عمودی با دست- برای ارزیابی وضعیت سیستم تعلیق و آزمایش کمک فنر استفاده می کنند. این شیوه آزمایش را خودرو سازان و تولید کنندگان کمک فنر صریحاً رد می کنند و برای آن دلایل زیادی دارند.

با نوسان دادن خودرو با دست نمی توان به سرعتهای زیاد دست یافت. واکنش به سرعت های زیاد که برای ایمنی حرکت مهم است،‌ در اینجا آزمایش نمی شود. علاوه بر آن به دلیل وجود اصطکاک درونی در سیستم   تعلیق خودرو ، نتایج به دست آمده چندان قابل اعتماد نیست یا حتی می توانداشتباه باشد.

پس ازکارکرد زیاد خودرو ،‌مفاصل راهنمای تعلیق به سختی قادر به حرکت هستند،‌زیرا مقدار اصطکاک درونی موجود نسبتاً زیاد می شود در این صورت اگر کمک فنر به طورموثر عمل نکند، اصطکاک درونی سیستم برای میرا کردن نوسانات و ارتعاشات در فرکانس کم کافی است.

از طرف دیگر ،‌اگر خودرویی را که مفاصل تعلیق روان و کمک فنری با اصطکاک درونی اندک دارد،‌در سرعت کم ،‌بیازمایند. احساس می کنند که خودرو به شدت به نوسان در می آید         ( حتی هنگامی که کمک فنر به خوبی عمل می کند.) دستگاه آزمایش ارتعاشی که شرکت بوگه طراحی و تولید کرده است،‌آزمایش صحیح کمک فنر را میسر می کند،‌(شکل۱) در این دستگاه هر دو محور در جهت عمودی و درحالت بحرانی به نوسان در می آیند . هنگام عبور از حالت بحرانی ،‌ فرکانس تشدید و دامنه بیشینه سیستم تعلیق را با واحد میلیمتر اندازه گیری می کنند. این مقادیر را با حد مجازی که سازنده خودرو تعیین کرده است،‌مقایسه می کنند.

مشکلات دستگاه آزمایش ارتعاش عبارتند از:

• علاوه بر میرایی کمک فنر، اصطکاک مکانیزم سیستم تعلیق (بوشهای راهنما و مفاصل گویی) نیز در نتایج به دست آمده دخیل هستند. اگر مقدار اصطکاک زیاد باشد به اشتباه چنین نتیجه گیری می شود که کمک فنر کارآیی لازم را دارد.
• به دلیل محدودیت فرکان دستگاه سنجش ارتعاش ، کارایی کمک فنر را فقط در محدوده باریک سرعت می آزماید. از این رو با این نتایج نمی توان کارایی کمک فنر را در محدوده کاری واقعی ارزیابی کرد.

شکل ۱ : دستگاه آزمایش ارتعاش ساخت شرکت بوگه. لرزاننده ۴ به اندازه دامنه حرکت لنگ الکتروموتور در جهت عمودی به نوسان درمی آید. با قطع کرده (خاموش کردن ) محرک،‌جرم محور از محدوده فرکانس تشدید عبور می کند. به کمک دامنه نوسان در بازه یاد شده می توان با استفاده از رابطه فیزیکی (که بین دامنه نوسان و نیروی میرایی وجود دارد) به مقدار نیروی میرایی دست یافت و نحوه کارکرد کمک فنر را ارزیابی کرد.

شکل ۲:   چرخه آزمایش کمک فنر بر روی دستگاه آزمایش VDA در آزمایش خودکار کمک فنر ،نیروی میرایی پس ازطی کردن ششمین کورس در سرعت معینی اندازه گیری می شود. اندازه گیری نیروی میرایی در ششمین کورس به این علت است که بتوان با گذشت پنج کورس قبلی از هواگیری کمک فنر ونیز دقت اندازه گیری سرعت پیستون و نیروی میرایی اطمینان یافت. از آنجا که تغییر دادن فرکانس و تعداد دور ساده تر از تغییر دادن دامنه نوسان است،‌کورس پیستون برابر با ۱۰۰ میلیمتر ثابت نگه داشته می شود.

 

 

تهیه کننده : اویس مهاجر