سنسور دنده عقب چیست و چگونه کار می کند؟

سنسور دنده عقب چیست؟

ماشین های جدید همشون دارن بزرگتر و جادار تر طراحی میشن ، شهر ها هم دارن شلوغ تر میشن . توی شهری مثل تهران ، به قدری ترافیک و ازدحام زیاده که جای پارک می فروشن . خدا نکنه یه جای خالی پیدا بشه تا بخوای بجنبی ۴۳ نفر کمین کرده جا رو میگیرن ! تو همچین موقعیتی فرض کنید بخواید ماشین تون رو پارک کنید باید همزمان حواستون به ۵۴ تا چیز باشه . اما با وجود دوربین ها و سنسور دنده عقب و حتی سنسور جلو ، پارک کردن ماشین خیلی هم کار سختی نیست . اما تا حالا فکر کردید که سنسور دنده عقب چجوری کار می کنه ؟ چجوری تشخیص میده که فاصله شما با اشیا چقدره تا به شما هشدار بده ! پس تا انتهای پست با من همراه باشید .

سنسور دنده عقب چیست ؟

اگه ماشین جدید و گرون قیمت داشته باشید که قطعا می دونید سنسور دنده عقب چیه اما من واسه دوستانی که به هر دلیلی نمی دونن بگم که سنسور دنده عقب روی سپر عقب ماشین نصب میشه و به شما کمک می کنه تا به راحتی و بدون استرس از برخورد با دیوار یا اشیای پشت ماشین ، دنده عقب برید . معمولا دو یا ۴ تا سنسور دنده عقب روی سپر ماشین نصب میشه . ماشین های ارزون تر ۲ تا و ماشین های حرفه ای تر ۴ یا حتی ۶ تا سنسور دنده عقب دارن که همه جهات رو پوشش بده . سنسور دنده عقب توسط صدا یا لامپ LED به شما آلارم میده به این شکل که هر چی به مانع نزدیکتر بشید صدای آلارم یا شدت چشمک لامپ LED بیشتر میشه . در شکل زیر نمونه ای از سنسور پارک دنده عقب رو روی سپر ماشین می بینید .

سنسور دنده عقب روی سپر ماشین

شکل زیر نمونه ای از سنسور دنده عقب رو از نمای نزدیک نشون میده .

سنسور دنده عقب

ضمنا لازمه بدونید که برخی ماشین های گرون تر ، از این سنسور در سپر جلو هم استفاده میکنن که دیگه دغدغه جلو رفتن رو هم نداشته باشید البته سنسور فاصله سنج جلوی ماشین در یه سرعت خاصی مثلا ۱۵ کیلومتر در ساعت به پایین فعال میشه و دنده هم حتما باید در حالت حرکت به جلو باشه . تو بعضی ماشین ها دکمه ای جداگونه برای فعال یا غیر فعال کردن سنسور جلو تعبیه می کنن .

سنسور پارک ماشین در سپر جلو

تاریخچه سنسور دنده عقب

سنسور دنده عقب در ابتدا برای نابینایان طراحی شد . جالبه بدونید که یه دکتر انگلیسی به نام Dr Tony Heyes در اواخر دهه ۱۹۷۰ میلادی سیستم سنسور دنده عقب رو اختراع  کرد . آقای Tony Heyes وقتی در حال مطالعه بر روی ” حرکت نابینایان ” در دانشگاه ناتینگهام انگلیس بود ، ایده سنسور دنده عقب به ذهنش رسید . البته بعضی منابع میگن که سنسور دنده عقب توسط طراحان ایتالیایی اختراع شده . حالا خیلی هم مهم نیست مهم اینه الان داریم استفاده می کنیم .

سنسور دنده عقب یا به انگلیسی Parking Sensor در ابتدا با نام ReverseAid معرفی شد که محصولی از شرکت Sonic Pathfinder بود . این شرکت در زمینه طراحی و تولید دستگاه های مخصوص نابینایان فعالیت می کنه . آقای دکتر تونی ، بعد از اینکه ۳  ۴ سالی روی پروژه سنسور دنده عقب کار کرد ، به شرکت خودروسازی Jaguar در انگلستان پیشنهاد داد تا روی ماشین های خودشون استفاده کنن و جالب اینجاست که اون فرد مربوطه در شرکت جگوار با لحنی مودبانه به دکتر میگه که : ” شما از سنسور دنده عقب خوشتون میاد چون شما یک راننده یک چشم هستید ، مردم عادی همچین چیزی نمی خوان ” . یکی از چشم های دکتر تونی نابینا بود !

خلاصه دکتر تونی با سازندگان محلی صحبت کرد و از اون به بعد ، سنسور دنده عقب رو روی ماشین های بزرگ مثل تراکتور ، تریلی و کامیون نصب کردند. اون موقع تعداد خیلی کمی روی ماشین شخصی سنسور دنده عقب نصب کردن چون باید سپر یا ماشین خودشون رو با دریل سوراخ می کردن !

سنسور دنده عقب آلتراسونیک

دو نوع سنسور دنده عقب داریم . سنسور دنده عقب آلتراسونیک یا مافوق صوت و سنسور دنده عقب الکترومغناطیسی . معمولا از همین سنسور آلتراسونیک در خودروها استفاده می کنن که در ادامه توضیح میدم . ببینید از اونجایی که تقریبا تمام اشیا ، صدا رو بازتاب می کنن بهترین کار برای تشخیص مانع اینه که از سنسور آلتراسونیک استفاده بشه . سنسور دنده عقب آلتراسونیک بر اساس انتشار فرکانس بالای صوتی و دریافت بازتاب صدا کار می کنه که در ادامه طرز کارش رو توضیح میدم .

سنسور دنده عقب آلتراسونیک روی ماشین هیوندای

این نوع سنسور دنده عقب به صورت کارخانه ای روی ماشین ها نصب میشه اما اگه ماشین شما پراید یا پژو ۴۰۵ باشه احتیاج به دریل کاری و نصب سنسور دنده عقب آلتراسونیک روی سپر عقب دارید .

سنسور دنده عقب الکترومغناطیسی

در حال حاضر بعضی شرکت های بزرگ و حرفه ای خودروسازی مثل Audi و فیات و سیتروئن ، از سنسور دنده عقب الکترومغناطیسی استفاده می کنن . چون دیگه لازم نیست سپر رو سوراخ کنن و ۴ یا ۶ تا سنسور رو جا بزنن . ضمن اینکه با سنسور های الکترومغناطیسی ، فضای بیشتری رو میشه کنترل کرد .

طرز کار سنسور دنده عقب الکترومغناطیسی اینجوریه که توسط سیم پیچ های داخلی یه میدان مغناطیسی اطراف سپر عقب ماشین ایجاد میشه . وقتی ماشین به جسمی نزدیک میشه توی اون میدان مغناطیسی تغییر ایجاد میشه ، این تغییر به صورت ولتاژ یا جریان به پردازنده مرکزی یا مایکروکنترلر فرستاده میشه و از اونجا آلارم صوتی یا تصویری فعال میشه . قیمت سنسور دنده عقب الکترومغناطیسی بیشتر از سنسور آلتراسونیک هست .

طرز کار سنسور دنده عقب آلتراسونیک

برای اینکه بدونیم سنسور پارک دنده عقب چجوری کار میکنه باید اساس کار سنسور آلتراسونیک یا مافوق صوت رو بدونیم . خیلی ساده بگم که گوش انسان فرکانس صوتی بین ۲۰ هرتز تا ۲۰ کیلوهرتز رو می شنوه و بالاتر و پایین تر از این فرکانس برای انسان قابل شنیدن نیست . فرکانس کاری سنسور آلتراسونیک بالای ۱۸ کیلوهرتزه و معمولا بین ۴۰ تا ۵۵ کیلوهرتز تنظیم میشه ( بسته به کاربرد ) . سنسور دنده عقب آلتراسونیک یه بخش فرستنده و یه بخش گیرنده صوتی داره . یه مدار تولید کننده کلاک پالس ، امواجصوتی با فرکانس بالا تولید می کنه ، فرستنده صوتی این امواج رو ارسال می کنه که بعد از برخورد با اجسام به گیرنده بر می گرده ، مدت زمانی که سیگنال صوتی ارسال میشه تا برگرده و توسط گیرنده دریافت بشه ، توسط پردازنده محاسبه میشه و به ولتاژ یا جریان تبدیل و به سیستم هشدار فرستاده میشه . هرچی مدت زمان کمتر باشه یعنی جسم نزدیک تره . هرچی جسم نزدیک تر باشه سیستم هشدار سریع تر کار می کنه . سیستم هشدار معمولا یه بازر یا اسپیکر کوچیکه که از خودش صدا در میاره . اگه نمی دونید بازر Buzzer چیه حتما بخونید : بازر چیست و چگونه کار می کند ؟ اگه دیده باشید هرچی ماشین به جسم نزدیک تر میشید صدای بیپ شدید تر میشه .

سنسور دنده عقب آلتراسونیک چگونه کار می کند

جالبه بدونید بعضی از سنسورهای آلتراسونیک صدایی با قدرت ۱۰۰ دسیبل تولید می کنن یعنی صدایی معادل با صدای موتور جت !

سنسور دنده عقب با جا زدن دنده عقب فعال میشه یعنی همون مکانیزمی که چراغ دنده عقب رو روشن می کنه ، سنسور دنده عقب رو هم فعال می کنه ، معمولا سنسور پارک از فاصله ۲ یا ۲٫۵ متری شروع به بوق زدن میکنه اولش یه بوق می زنه و هرچی نزدیکتر بشید تعداد بوق ها بیشتر میشه و تو فاصله ۲۰ تا ۴۰ سانتی متری دیگه بوق ممتد می زنه یعنی دیگه فاصله خیلی کم شده .

دو مدل سنسور آلتراسونیک داریم ، یه مدل که فرستنده و گیرنده جدا از هم هستن و یه مدل که فرستنده و گیرنده صوتی در یک پکیج هستن به اصطلاح تو انگلیسی بهش میگن Transceiver . توی ماشین ها از همین مدلی که فرستنده و گیرنده تو یه پکیج هستن استفاده میشه . در کل طرز کار سنسور دنده عقب آلتراسونیک خیلی سادست .

مزایا و معایب سنسور دنده عقب آلتراسونیک

مزایا : 

■ قیمت کمی داره تقریبا ارزون تر از سنسور دنده عقب الکترومغناطیسی هست .

■ این سنسور ها حتی موقعی که ماشین بدون حرکت و ثابته هم عمل می کنه .

معایب : 

■ تو سربالایی و سر پایینی هم عمل میکنه که الکی استرس بوجود میاره . یعنی چون انتهای ماشین به سرپایینی نزدیک میشه ، اونو به چشم یه مانع می بینه و آلارم میده .

■ اجسام باریک و خیلی کوتاه رو تشخیص نمیده مثلا اگه بچه کوچیکی پشت ماشین باشه تشخیص نمیده .

■ اگه کثیف باشه کار نمی کنه یا دقیق کار نمی کنه ، ضمنا اگه مانع از جنس فوم باشه تشخیص نمیده چون فوم صدا رو جذب میکنه و بازتاب نمیده .

■ سنسور دنده عقب آلتراسونیک به مرور خراب میشه و باید تعویض بشه .

■ اگه رو ماشین به صورت کارخونه ای نباشه احتیاج به دریل کاری داره .

نکته جالبی که یادم رفت بگم اینه که تا سال ۲۰۱۸ قراره تمام ماشین های موجود در آمریکا به دوربین و سنسور دنده عقب مجهز بشن . توی ایران هم خیلی از ماشین ها سنسور دارن و امیدوارم شرکت های خودروسازی این مسئله رو توی خودروهای ارزون قیمت تر هم لحاظ کنه . چون قیمت زیادی نداره اما خیلی جاها می تونه آرامش راننده رو فراهم کنه ضمن اینکه از برخی مشکلات و تصادفات پیشگیری می کنه . اگه در مورد سنسور دنده عقب ماشین خودتون تجربه ای دارید حتما تو قسمت نظرات بفرمایید .

لطفا این مطلب رو با دوستان تون هم به اشتراک بذارید !