معیارهای خرید خودرو – منظور از هندلینگ چیست؟
معیارهای خرید خودرو
کارشناسان خودرو در سراسر دنیا برای اینکه خودرویی را در زمره خودروهای خوب قرار دهند فاکتورهای مهمی را مدنظر قرار میدهند که یکی از آنها هندلینگ است. اما هندلینگ این واژه که بیشتر اوقات در بحثهای خودرویی به گوش ما میخورد و یکی از عوامل تعیینکننده در خوببودن یک خودرو است چیست؟ هندلینگ یا خوشدستی.
کیفیت سواری خودرو به مجموعه عملیاتی گفته میشود که باعث روانی خودرو و هدایت بهتر آن میشود. به عبارت دیگر هندلینگ عالی به معنای قابلیت هدایت بهتر خودرو در گذر از پیچها و موانع بوده و نشاندهنده پویایی برتر خودرو در هنگام حرکت است. این واژه نشان میدهد که یک خودرو چقدر میتواند در عبور از پیچها و یا مانورهای ناگهانی موفق باشد.
یکی از عوامل مهم در داشتن هندلینگ خوب به طراحی اتاق یک خودرو بازمیگردد خودروهای کوپه و لیفتبک دارای هندلینگ بسیار خوبی هستند. به طور کلی فرم بدنه باید از پایین به بالا جمع شود چرا که اگر اندازهها با هم یکسان باشد اتاق حالت مکعبی شکل پیدا کرده و سر پیچها از تعادل مناسبی برخوردار نخواهد بود اما وزن خودرو نیز یکی از مهمترین مولفهها برای داشتن هندلینگ بهتر است.
برخی بر این عقیدهاند که هر چقدر وزن خودرو بیشتر باشد تعادل بهتری دارد این در حالی است که وزن زیاد سبب میشود تا در سر پیچها خودرو همچنان تمایل به پیمودن مسیر مستقیم داشته باشد چرا که وزن زیاد بر لاستیک، کمک فنر و … غالب بوده و از اینرو نمیتوان انتظار هندلینگ خوبی را از خودروهای خیلی سنگین داشت البته اگر وزن قطعات سنگینتر از وزن اتاق باشد به هندلینگ خودرو آسیب نمیرساند این در حالی است که تقسیم وزن در خودرو نیز تاثیر بسیار زیادی در تعادل یک خودرو دارد به صورتی که قسمت عقب و جلوی خودرو تقسیم وزنی مساوی داشته باشد یعنی به صورت ۵۰-۵۰ وزن عقب و جلوی خودرو یکسان باشد. در این حالت خودرو دارای بهترین تقسیم وزن و بالطبع هندلینگی بالاست از این رو طراحان خودرو برای تقسیم وزن خودروهای موتور جلو و یا موتور عقب کار دشواری را در پیش دارند از اینرو خودروهای موتور وسط دارای بهترین تقسیم وزن هستند.
مورد دیگری را که نباید از یاد برد و به بهبود هندلینگ کمک شایانی میکند محورها هستند محورهای چرخ هر چقدر بازتر باشند هندلینگ خودرو بهتر خواهد بود. به عنوان مثال هر چقدر فاصله چرخهای عقب از یکدیگر بیشتر باشد همچنین فاصله چرخهای جلو نیز از یکدیگر بیشتر باشند خودرو دارای تعادل بهتری است. اما اینکه محور عقب خودرو هر چقدر به انتهای خودرو نزدیکتر باشد خودرو از هندلینگ بهتری بهره میبرد این در حالی است که محور جلو نیز باید در خلوتترین نقطه باشد در این صورت نیز هندلینگ خودرو بیشتر خواهد شد.
اگر دقت کرده باشید محور عقب در بعضی ازخودروهای آمریکایی فاصله زیادی با انتهای اتاق دارد همین امر موجب شده تا سر پیچها آن طور که باید نتوانند از پس پیچ برآیند. خودروهای چهارچرخ متحرک نیز دارای هندلینگی قابل ملاحظهاند هر چند که از لحاظ حرکتی کمی کند هستند. سایز رینگ و لاستیک نیز تاثیر زیادی در هندلینگ خودرو دارد کوتاهی دیوارههای لاستیک کمی سواری را خشکتر میکند اما به بهتر شدن هندلینگ کمک میکند همچنین نرمی و یا خشکی جنس لاستیکها نیز بیتاثیر نیست.
تلورانس اتاق و سیستمهای الکترونیکی کنترل پایداری نیز عواملی تعینکننده هستند. تلورانس اتاق شامل فضای کافی اتاق برای جلوگیری از شکستن در پی ضربههای وارده بر اثر عبور از ناهمواریهاست. میزان این تلورانس در هندلینگ یک خودرو تاثیرگذار است اما سیستمهای کنترل پایداری همانندESC و TCS نیز میتوانند به تعادل خودرو کمک زیادی داشته باشند.
اما یکی از مهمترین نکات برای بالا بردن هندلینگ در یک خودرو به سیستم تعلیق و یا زیربندی آن بازمیگردد. در ابتدا باید یادآور شوم که سیستم تعلیق خشک با ارتفاع کم فنرها بیشتر برای مسیرهای هموار و پیست مسابقه مناسب است و به دلیل سواری خشک برای رانندگی شهری مناسب نیست. اما موجب افزایش هندلینگ یک خودرو میشود این در حالی است که زیربندی مناسب برای رانندگی شهری کمی نرمتر از خودروهای ساخته شده برای پیست است اما اگر بخواهیم بهترین سیستم تعلیق را برای بالا بردن هندلینگ معرفی کنیم سیستم چند طبقی یا چند جناقی را نام میبریم سیستمی که بیشتر میتوان آن را در خودروهای بنز و بامو و یا خودروهای گران قیمت مشاهده کرد چرا که نصب آنها بر روی خودرو مستلزم هزینههای بیشتری خواهد بود.
سیستمهای پنج و یا شش جناقی، دو و سه جناقی از این قبیل سیستمها هستند که قرار داشتن آنها مساوی با هندلینگ بیشتر یک خودرو و سواری لذت بخش آن است.
لازم به ذکر است که سادهترین و ارزانترین سیستم تعلیق مک فرسون نام دارد سیستمی که در زیربندی جلوی اکثر خودروها دیده میشود اگر چنانچه خودرویی هم در قسمت عقب و هم در قسمت جلو از این سیستم برخوردار باشد نمیتوان در پیچها انتظار زیادی از آن داشت. شاید بارها به گوشتان خورده باشد که پژو۲۰۶ تیپ پنج سر پیچها بسیار موفقتر از پژو۲۰۶ تیپ دو است و دلیل این موضوع نیز سربی است که در کف دنده ۲۰۶ تیپ پنج وجود دارد. این یک نظریه کاملاً اشتباه است چرا که پژو ۲۰۶ تیپ پنج تنها ۴۵ کیلوگرم سنگینتر از ۲۰۶ تیپ دو است که البته این اضافه وزن ناشی از سرب کف اتاق نیست بلکه به دلیل وزن بیشتر موتور پر حجمتر آن و امکانات بیشتر آن است و هیچ سربی در کف اتاق این خودرو وجود ندارد اما دلیل این هندلینگ بیشتر در چیست؟
در قسمت عقب سیستم تعلیق پژو ۲۰۶ تیپ پنج میله تعادلهایی وجود دارند که تروجن بار و یا میله موجگیر نیز گفته میشوند. این میلههای تعادل که یک سر آنها به چرخ و طبق وهمچنین سر دیگر آن به اتاق وصل است موجب میشود که خودرو عملکردی همچون کارتینگ داشته باشد به نحوی که در هنگام پیچیدن یکی از چرخها به سمت پایین در حرکت است. چرخ دیگر هم تا حد زیادی به زمین بچسبد و بلند نشود در حقیقت این میله تعادل موجب چسبندگی بیشتر چرخها به زمین میشود.
برای خودروهایی که در شهر مورد استفاده قرار میگیرند میلههای تعادل را کمی ضعیفتر میگیرند تا خودرو سواری نرمتری داشته باشد این در حالی است که در خودروهای مسابقهای از میله تعادلی ضخیمتر با مقاومتی بیشتر بهره میبرند که البته دارای سواری خشکی است. لازم به ذکر است که این میلههای تعادل تنها در قسمت عقب قرار ندارند و در قسمت جلو نیز نقش مهمی را ایفا میکنند در گذشته بیشتر این میله تعادل در قسمت جلو نصب میشد اما در خودروهای جدید قسمت عقب خودرو نیز از میله تعادل سود میبرد که موجب چسبندگی بیشتر خودرو به زمین میشود.
استرس بار کلمهای است که شاید زیاد با آن برخورد کرده باشید میلهای که به دو سر کمک وصل شده و موجب بهبود هندلینگ خودرو میشود اما به گفته تعمیرکاران استرسبار برای همه خودروها مناسب نیست به خصوص نمونههایی که در بازار وجود دارد و کار خاصی را انجام نمیدهد در ضمن استرس بار برای خودروهایی همچون پژو۲۰۶ و ۴۰۵ کاربردی ندارد چرا که کمک فنرها تحت فشار نبود و بازی هم ندارند.
استرس بار بیشتر برای خودروهای مسابقه که تحت فشار زیادی هستند کاربرد دارد در ضمن یک استرس بار حرفهای و استاندارد باید روی خودرو نصب شود که به طور قطع موجب بهتر شدن هندلینگ خواهد شد.
داشتن استرس بار استاندارد به قدری حائز اهمیت است که در بسیاری از خودروها همانند پروتون جنتو به صورت نصب شده است و یا حتی در خودروهایی همچون گلف نیز میتوان استرس بار را نه تنها در قسمت جلو بلکه در قسمت عقب نیز مشاهده کرد. تمامی این نکات در هندلینگ یک خودرو و تحمل هر چه بیشتر فشار گرانشی زمین تاثیر زیادی دارند.