برای دریافت خسارت بیمه بدنه چه باید کرد؟/مراحل و مدارک (قسمت اول)
خرید بیمه بدنه بهویژه در میان دارندگان وسایل نقلیه گرانقیمت بسیار رایج است و نحوه دریافت خسارت بیمه بدنه برای بسیاری از بیمهگزاران مورد سؤال است. خطرات تحت پوشش بیمه بدنه خودرو به دو دسته اصلی و اضافی تقسیم میشوند. خسارات اصلی شامل آتشسوزی، حادثه و سرقت کلی هستند و خسارات اضافی شامل شکستن شیشه، کشیدن میخ روی بدنه، پاشیدن مایعات شیمیایی روی بدنه ماشین، سرقت لوازم جانبی، بلایای طبیعی، هزینه رفتوآمد و مواردی دیگر است که پیشتر به توضیح آن پرداخته شده است.
بیمه بدنه در تصادفات تحت چه شرایطی هزینه خسارات را پوشش میدهد؟
شاید اولین مطلبی که درباره بیمه بدنه مهم باشد این است که در صورت تصادف، بیمه بدنه تحت چه شرایطی هزینه خسارت وارد شده را پرداخت میکند. این موضوع در اینفوگرافیک زیر بیان شده است.
خسارت بیمه بدنه پرداختی توسط شرکت بیمه، عموماً نسبت به حق بیمه لازم برای خرید آن بسیار بهصرفه است. خرید بیمه بدنه، حتی برای خودروهای ارزانقیمتی مانند پراید نیز توصیه میشود؛ ازاینجهت که در موارد خسارت بهویژه خسارات کلی مانند سرقت یا آتشسوزی، مقدار قابلتوجهی از خسارت وارده جبران میشود.
خرید بیمه بدنه، صرفاً برای دارندگان خودروهای ارزانقیمت بهصرفه نیست؛ بلکه خرید بیمه بدنه، با توجه به قانون جدید مربوط به خودروهای گرانقیمت، (از جمله مباحث مربوط به فرانشیز بیمه بدنه) که پیشتر به توضیح آن پرداخته شده است؛ خرید بیمه بدنه برای دارندگان این خودروها اکیداً توصیه میشود. چراکه در صورت بروز حادثه، راننده مقصر تنها موظف به پرداخت بخشی از خسارت خواهد بود و راننده خودروی زیاندیده باید باقی مبلغ را از خسارت بیمه بدنه خود تأمین کند.
چه زمانی میتوان از خسارت بیمه بدنه استفاده کرد؟
همانطور که در ابتدا توضیح داده شد، بسته به پوششهایی که متقاضی خرید بیمه بدنه تهیه میکند، در تمامی موارد میتوان از خسارت بیمه بدنه استفاده کرد و زیان وارده شده را جبران کرد. تنها در یک مورد، استفاده از خسارت بیمه بدنه با محدودیتهایی همراه است؛ در صورت بروز حادثه تصادف اگر فرد بیمهگزار مقصر نباشد، برای جبران زیان نمیتواند از خسارت بیمه بدنه خود استفاده کند و باید از بیمه شخص ثالث راننده مقصر استفاده کند. البته این مورد نیز استثنائاتی دارد که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.
در هنگام بروز حادثه رانندگی نمیتوان به جای بیمه شخص ثالث خودروی مقصر از بیمه بدنه استفاده کرد به جز در مواردی خاص.
بیمه بدنه چه مقدار از خسارت را پرداخت میکند؟
همانطور که پیشتر توضیح داده شده است، بیمه بدنه تمامی خسارت وارده به خودرو را پرداخت نمیکند. در مبحث بیمه بدنه مقولهای با نام فرانشیز بیمه بدنه تعریف شده است. فرانشیز درصدی از خسارت است که پرداخت آن بر عهده بیمهگزار خواهد بود. در موارد مختلف درصد خسارت پرداختی تفاوت خواهد داشت. برای مثال در مورد خسارات کلی، فرانشیز سرقت ۲۰% و فرانشیز آتشسوزی ۱۰% است؛ بدین معنا که پرداخت ۲۰% از خسارت واردشده به بیمهگزار در سرقت کلی بر عهده بیمهگزار خواهد بود یا به عبارتی در صورت بروز سرقت کلی، شرکت بیمه ۸۰% ارزش خودرو را به بیمهگزار پرداخت میکند.
بیمه بدنه در خسارت سرقت کلی ۸۰% و در موارد دیگر خسارت کلی ۹۰% ارزش خودروی بیمهشده را میپردازد.
خسارت کلی در بیمه بدنه چیست؟
قبل از پرداختن به روند دریافت خسارت بیمه بدنه، به تفاوت بین خسارت کلی و خسارت جزئی میپردازیم. در تمامی موارد بعد از بروز خسارت، درصد خسارت واردشده به خودرو، کارشناسی میشود. درصد تعیینشده توسط کارشناس تعیینکننده درصد فرانشیز یا به عبارتی میزان خسارت بیمه بدنه پرداختی از شرکت بیمه است. درصورتیکه خسارت واردشده به خودرو بیشتر از ۷۰% باشد، پرداخت خسارت بیمه بدنه در دسته خسارات کلی بررسی و محاسبه میشود. طبعاً خسارات کمتر از ۷۰% در دسته خسارات جزئی قرار میگیرند.
در صورتیکه خسارت وارد شده به خودرو بیش از ۷۰% باشد، خسارت کلی محسوب میشود.
حال به توضیح مراحل و مدارک موردنیاز برای گزارش و دریافت خسارت بیمه بدنه در شرایط متفاوت میپردازیم.
دریافت خسارت بیمه بدنه در حادثه تصادف
در این شرایط چهار حالت وجود دارد که بهصورت جداگانه به آنها میپردازیم:
-
راننده بیمهگزار، مقصر حادثه باشد.
این موقعیت سادهترین حالت در این دسته است. اگر راننده بیمهگزار در حادثه تصادف مقصر باشد خسارتی که به شخص ثالث یا همان افراد زیاندیده وارد میشود از بیمه شخص ثالث راننده مقصر پرداخته میشود. خسارت واردشده به بیمهگزار یا همان راننده مقصر نیز از جانب بیمه بدنه خودش پرداخته میشود.
-
راننده بیمهگزار مقصر حادثه نباشد.
این مورد شرایط متفاوتی دارد که در ادامه بهصورت جداگانه به شرح آنها خواهیم پرداخت:
- پوشش مالی بیمه شخص ثالث خودروی مقصر کمتر از خسارت واردشده به خودروی زیاندیده باشد!
در حالتی که راننده بیمهگزار در حادثه تصادف زیاندیده باشد، پرداخت خسارت واردشده به خودروی او بر عهده بیمه شخص ثالث راننده مقصر خواهد بود. حال اگر پوشش بیمه شخص ثالث خودروی مقصر کمتر از خسارت وارد آمده به خودرو باشد دو حالت وجود دارد.
برای مثال پوشش بیمه شخص ثالث خودروی مقصر ۶/۳ میلیون تومان و خسارت واردشده به خودروی زیاندیده ۱۰ میلیون تومان است. در این حالت اگر خودروی زیاندیده دارای بیمه بدنه باشد، میتواند برای دریافت باقی خسارت از بیمه بدنه خود استفاده کند و این مبلغ مازاد بهصورت قسطی با راننده مقصر تسویه شود.
در صورتیکه خسارت وارد شده به خودروی زیاندیده بیش از سقف پوشش مالی بیمه شخص ثالث خودروی مقصر باشد، میتوان باقی خسارت را از بیمه بدنه خودروی زیاندیده پرداخت کرد.
مثال قبل را در نظر بگیرید. در این شرایط ۳/۷ میلیون تومان باقیمانده خسارت از بیمه بدنه خودروی زیاندیده پرداخته میشود و شرکت بیمه خودروی زیاندیده این مبلغ را به صورت قسطی از راننده مقصر دریافت میکند.
حال این سؤال پیش میآید که در این صورت آیا تخفیف بیمه بدنه خودروی زیاندیده از بین میرود؟ پاسخ خیر است. چراکه در بیمه بدنه درج میشود که از پوشش ریکاوری استفاده شده است و نه بر روی تخفیف بیمه بدنه تأثیری دارد و نه از سرمایه بیمهشده کم میشود.
حال اگر شرایط بالا در تصادفی اتفاق بیافتد و راننده زیاندیده بیمه بدنه نداشته باشد باید چه کرد؟ در این شرایط برای دریافت باقی خسارت میبایست هر دو طرف با داشتن مدارک به شورای حل اختلاف مراجعه کنند.
در صورتیکه خسارت وارد شده به خودروی زیاندیده بیشتر از پوشش مالی بیمه شخص ثالث خودروی مقصر باشد و خودروی زیاندیده بیمه بدنه نداشته باشد برای دریافت باقی خسارت باید به شورای حل اختلاف مراجعه کنند.
-
خودروی زیاندیده در دسته خودروهای گرانقیمت باشد!
سقف قیمت خودروی متعارف از طرف بیمه مرکزی ۱۲۶ میلیون تومان تعیین شده است. حال اگر ارزش خودروی زیاندیده ۲۵۲ میلیون (دو برابر سقف تعیینشده) باشد، بیمه شخص ثالث خودروی مقصر تنها نیمی از خسارت واردشده به خودروی زیاندیده را میپردازد. برای مثال اگر ۳۰ میلیون خسارت به خودرو وارد شود، بیمه شخص ثالث خودروی مقصر تنها ۱۵ میلیون آن را بر عهده میگیرد. در این صورت پرداخت باقی خسارت بر عهده شخص زیاندیده خواهد بود که در صورت داشتن بیمه بدنه، شرکت بیمه آن را تقبل میکند.
در صورت تصادف با خودروی با قیمت بیش از ۱۲۶ میلیون تومان قوانین پرداخت بیمه شخص ثالث متفاوت خواهد بود.
-
راننده خودروی مقصر متواری شود!
در بسیاری از موارد پیش آمده است که خودروی در حال پارک در اثر تصادف دچار خسارت شده است یا راننده مقصر از صحنه تصادف متواری شده و شناسایی نشده است. در این صورت فرد زیاندیده میتواند از خسارت بیمه بدنه خود استفاده کند. در این حالت شرکت بیمه، خسارت بیمه بدنه را میپردازد و از آن به بعد بهصورت حقوقی شاکی راننده متواری شرکت بیمه خواهد بود نه راننده زیاندیده. تحت این شرایط تخفیف بیمه بدنه از بین میرود و از سرمایه بیمهشده نیز کاسته میشود. زمانی که راننده متواری شناسایی شود با درخواست بیمهگزار زیاندیده تخفیف بیمه بدنه و سرمایه به حالت اولیه بازمیگردند.
در صورتی که راننده مقصر از صحنه تصادف متواری شود، میتوان خسارت را از بیمه بدنه خودروی زیاندیده دریافت کرد.
در مواردی که میزان خسارت خیلی بالا نباشد و هر دو طرف با هم به مراکز خسارت مراجعه کنند، شرکت بیمه خسارت را بدون گزارش پرداخت میکند؛ اما بههرحال پیشنهاد میشود که برای دریافت گزارش در مکان حادثه ماند چراکه ممکن است در روند دریافت خسارت مشکلاتی پیش آید که به لحاظ زمان و هزینه بهصرفه نباشد.