پیشرفت های صنعت خودرو سازی چین

درس هایی از صنعت خودرو سازی چین

زیر بنای قدرت و توانایی اقتصادی در جهان در حال تغییر است.هر چند که این تغییرات در راستای جهانی شدن اقتصاد با آرامی و به تدریج انجام می پذیرد ولی جهت این تغییرات همیشه قابل فهم است.شتاب این تغییرات در کشور های مختلف متفاوت می باشد.در این راستا تغییرات اقتصادی در کشور چین به مانند بروز یک زلزله روابط اقتصادی دنیا را تحت تاثیر قرار داده است که ما فقط ناظر شواهد بیرونی یعنی تکان های آن هستیم و بروز آشکار این زمین لرزه با توجه به محو تدریجی مرز های اقتصادی با آهنگ رشد بسیار سریع در راه است.

در خصوص انتقال تکنولوژی ، چین نمونه بازاری است که از کشور هایی که فعالانه با داشتن سیاست های هدفمند و برخورد علمی با مقوله انتقال تکنولوژی برای وارد کردن تکنولوژی های مورد نیاز کشور تلاش نموده و توانسته است به صورت چشم گیری شکاف تکنولوژیکی خود را با کشور های توسعه یافته از بین ببر و خود را به عنوان یک الگوی موفق در این زمینه معرفی نماید.صنعت خودرو سازی ایران به عنوان آیینه تمام نمای توسعه اقتصادی و صنعتی کشور در کنار پیوند با خودرو سازی چین،ضمن بهره مندی از مزایای آن ، قدم مثبتی را جهت دستیابی هرچه بیشتر به بازار های جهانی و تقویت پیوند های منطقه ای برداشته است.

چنین حرکتی ریشه در این واقعیت دارد که با توجه به شتاب تحولات جهانی مسئولان صنعت خودرو سازی ما با همکاری های مشترک (JV) با چین،دید تازه تر و مسئولانه تری به موقعیت خود در صحنه های بین المللی و کسب شاخص های موفقیت در بازار جهانی می اندیشند.چین ، پر جمعیت ترین کشور جهان همچنان با رشد اقتصادی ، متجاوز از ۸ درصد در سال ، در حال پیشرفت است.اگر چنین آهنگ رشدی ، ادامه یابد چین احتمالا پیش از رسیدن به نیمه قرن ۲۱ با توجه به حجم درامد ناخالص ملی به عنوان بزرگترین قدرت اقتصادی جهان ، جانشین آمریکا خواهد شد.در واقع هر مدیر عاملی که به کار خود ارزش می دهد ، این روزها تصمیم گرفته است که به زودی میزانی از تولید خود را به چین منتقل کند.مدیر یکی از شرکت های معتبر آمریکایی چنین اظهار می کند «شما باید برای حضوری سازنده در بازار جهانی یک کارخانه مهم در چین داشته باشید زیرا اگر تا به حال رقیبی نداشته اید به زودی پیدا خواهید کرد»

امروزه کشور های در حال توسعه و حتی توسعه یافته از چین به عنوان نمونه ای موفق الگو برداری می کنند.لذا می توان درسهایی از انتقال تکنولوژی این کشور در صنایع مختلف به ویژه صنعت خودرو که در سال های اخیر با توجه به اتخاذ راهبرد برون گرایی و توسعه صادرات آموخت. در زیر به طور اختصار به تعدادی از آنها اشاره می شود:

۱.    انتقال تکنولوژی که متناسب با نیاز های کشور بوده و موجب تقویت ظرفیت های درونی می شود.

۲.    اولویت بندی تکنولوژی های مورد نیاز برای صادرات.

۳.  استفاده از روش FDI (سرمایه گذاری های مستقیم خارجی) و JV برای ورود تکنولوژی و ایجاد تسهیلات لازم در این زمینه بخصوص برای طرح های مورد مشارکت سرمایه گذاری های خارجی که محصولات خود را صادر می کنند.

۴.  علاوه بر ورود تکنولوژی ، اجرای برنامه جذب، اصلاح ونوسازی فناوری وارداتی همراه با برنامه ریزی و اعمال مدیریت.

۵.    مشارکت D&R در تمامی مراحل ورود ، جذب ، اصلاح و نوسازی تکنولوژی .

۶.    گسترش تحقیقات داخلی برای ایجاد ضمینه های لازم جهت جذب و اصلاح تکنولوژی وارداتی.

۷.  ایجاد ضرفیت های لازم در داخل کشور برای جذب و و اصلاح تکنولوژی وارداتی از طریق گسترش نظام فعالیت های علوم و تکنولوژی.

۸.  تدوین برنامه های توسعه علوم و تکنولوژی با تاکید بر معرفی ، جذب و اصلاح و نوسازی تکنولوژی خارجی.

۹.    ارائه قوانین و مقررات لازم برای حمایت از سرمایه گذاری های خارجی در ضمینه ورود تکنولوژی.

۱۰.     تشویق سرمایه گذاران خارجی به انعقاد قرار دادهای مشترک با موسسات داخلی از طریق سرمایه گذاری مشترک یا همکاری متقابل.

گسترش تحقیقات داخلی برای ایجاد ضمینه ای لازم جهت جذب و اصلاح تکنولوژی وارداتی.ظهور چین به عنوان یک قدرت صنعتی روی کشور های همسایه در شرق آسیا تاثیر محسوسی گذاشته که در ژاپن به «شوک چینی» معروف شده است.یک مقام دولتی در شرق آسیا می گوید : چینی ها سریع کار می کنندو وقتی آنها شروع به تولید می کنند ما قادر نیستیم کاری انجام دهیم. امروزه کارگاه جهانی در حال خلق شدن است.آن کارگاه در طول سواحل شرقی چین ، از دالیان در شمال شانگهای تا کنگ یونگ و سپس از دور دست به طرف جنوب در ایالت فو جیان در تنگه ی تایوان کشیده شده است  و شعبه هایی نیز در داخل و حومه پکن دارد. جایی که تکامل سریع در ارتباطات و خطوط حمل و نقل باعث جذب کمپانی هایی می گردد که روزی در نوار ساحلی بودند.

دولت چین با توجه به اهمیت تکنولوژی و نقش بلا منازع آن در توسعه اقتصادی تصمیم گرفت مشوق های لازم برای سرمایه گذاری های خارجی که دارای تکنولوژی پیشرفته ای هستند ، ارائه دهد و با استفاده از روش های مختلف به تکنولوژی های مورد نیاز کشور دست یابد.در این راستا دو روش همکاری های مشترک (JV) و (FDI) با توجه به ساختار کشور و سیاست های انتقال و توسعه تکنولوژی کشور چین از مقبولیت بیشتر برخوردار شد و این دو روش نقش مهمی در دستیابی به دانش فنی ، اشاعه وگسترش تکنولوژی و کاهش شکاف تکنولوژی میان این کشور و کشور های پیشرفته ایفا نمود.

به همین دلیل است که چین میان کشور های آسیایی همچنان بزرگترین جذب کننده FDI بوده است و علی رغم کاهش FDI در تمام جهان در سال ۲۰۰۱ ، کشور چین ۴۷ میلیارد دلار FDI جذب کرده است.ایران خودرو پیشروی صنعت خودرو سازی ایران با درایت خاص و شناخت صحیح از موقعیت خود از قافله جهانی عقب نمانده و با عقد قرار دادهای همکاری مشترک (JV) از این همکاری به عنوان یک هدف استراتژیک حمایت می کند که این نشان از رشد یافتگی و پاسخ گویی به چالش های پیشرو می باشد.

دکتر محمد سمیعی نصر

عضو هیات علمی دانشگاه

منبع : ماه نامه دانش خودرو