پرسش و پاسخ در مورد چند ایراد رایج خودروها
موتور دستگاهی است که نیروی حرارتی را به نیروی مکانیکی تبدیل می کند و در وسائل نقلیه به کمک سایر دستگاه ها باعث حرکت اتومبیل می گردد.
برای روشن شدن این مطلب (تبدیل نیروی حرارتی به مکانیکی) به مثال زیر توجه کنید:
یک اسلحه نظیر توپ های قدیمی یا تفنگ شکاری سر پُر را در نظر بگیرید. باروت را در انبار توپ جمع می کنیم سپس یک گلوله کوچک فلزی در آن قرار می دهیم، اگر باروت را منفجر کنیم؛ در نتیجه به علت فشار زیاد از حجم گاز حاصله از انفجار باروت، گلوله از طریق لوله توپ با سرعت به خارج پرتاب می شود. پس نیروی حرارتی حاصل از انفجار باروت باعث حرکت گلوله گردید.
سوخت در موتور (به جای باروت در توپ) بنزین معمولی، بنزین سوپر، گاز و یا گازوئیل است که با ترکیب هوا در فشار زیاد به صورت پودر منفجر می شود و به جای اینکه گلوله را به خارج پرتاب کند، به کمک قطعات دیگر، میل لنگ را به حرکت در می آورد. با گردش میل لنگ کار موتور شروع می شود.
نمای موتور چهار سیلندر
خب تا حدودی با موتور آشنا شدید. الان شما می توانید سوال و جواب های فنی برای رفع عیب موتور اتومبیل خود را مطالعه نمایید.
۱) اجزای موتور را نام ببرید.
موتور از سیلندر، سرسیلندر، کارتر، واشر سرسیلندر، پیستون ها، رینگ ها، میل لنگ، میل سوپاپ، یاطاقان ها، شاتون، سوپاپ ها و متعلقات آنها، پمپ روغن و دنده فلایویل تشکیل شده است.
۲) چرخ فلایویل و کار آن را شرح دهید.
در انتهای میل لنگ چرخ فلزی دنده دار و سنگینی تعبیه شده است که از لنگر یا تاب میل لنگ جلوگیری می کند. چرخ فلایویل یا چرخ لنگر از دو قسمت تشکیل شده است:
صفحه فلایویل: که خود یکی از قطعات کلاچ می باشد.
دنده فلایویل: در اطراف صفحه فلایویل چرخ دندانه داری تعبیه شده که این دندانه ها با دنده استارت هنگام روشن کردن موتور درگیر شده و باعث گردش میل لنگ می شود.
۳) روغن کاری موتور برای چیست و به چه وسیله انجام می شود؟
برای جلوگیری از اصطکاک قطعات، سائیدگی، گرم شدن و روان کار کردن موتور، روغن کاری ضرورت دارد. این عمل به وسیله پمپ روغن و گردش میل لنگ در داخل کارتر انجام می شود.
۴) علت روغن سوزی موتور را شرح دهید.
- خوردگی پیستون ها
- چسبندگی رینگ ها
- از فنریت افتادن رینگ ها
مقابل هم قرار گرفتن شیارهای رینگ روغنی
گشاد شدن گیت سوپاپ
۵) علت دیر روشن شدن موتور چیست؟
- میزان نبودن پلاتین
- نیم سوز بودن کوئل
- کثیف بودن شمع ها
- سوختن واشر سرسیلندر
- روغن سوزی موتور
اگر فشار سوخت کم باشد نیز موتور خوب استارت نمی خورد و شاید اتومبیل روشن نشود. حالا در صورتی که به میزان لازم سوخت دارید اما فشار سوخت پایین است، به احتمال زیاد رگلاتور فشار سوخت و یا نشتی هوا از استپر موتور و حتی خرابی اورینگ های انژکتور یا خرابی پمپ بنزین می توانند عامل آن باشد.
در خودروهای انژکتوری اگر در حالت سرد، موتور به سختی استارت می خورد، علت آن ممکن است از خرابی سنسور دریچه گاز و یا پایین بودن فشار سوخت و خرابی سنسور درجه حرارت آب باشد.
۶) علت اینکه در توقف، موتور لرزش دارد چیست؟
- میزان نبودن دلکو
- در آمدن یکی از وایرها
- میزان نبودن کاربراتور
اگر احتراق موتور همراه با صدا و ضربه باشد، به احتمال زیاد از تایمینگ و یا ورود کربن در سیلندر و یا پاشش نامنظم سوخت می باشد.
۷) علت جوش آوردن موتور چیست؟
- پاره شدن تسمه پروانه
- خرابی واتر پمپ
- حرکت با دنده های قوی
- آوانس یا ریتارد بودن دلکو
- سفت بودن سوپاپ ها
- باد مخالف مسیر حرکت اتومبیل
- کم بودن آب رادیاتور
- گیر کردن ترمز به کاسه چرخ
- سوخته بودن واشر سرسیلندر
- گرفتگی لوله های اگزوز
- خرابی ترموستات
- خرابی شمع یا حتی وایر شمع ها
- کم بودن باد لاستیک ها
- وجود روغن کثیف و غلیظ در موتور
۸) چه عللی باعث دیر دور گرفتن موتور می شود؟
- خرابی ژیگلور کمکی
- اتصال در سیم کشی اتومبیل
هرگاه موتور شتاب کمی داشت و یا در حین ترمزهای ناگهانی اتومبیل خاموش شد، احتمالاً سنسور مپ ایراد دارد. همچنین اگر در حین رانندگی احساس کردید که اتومبیل شما قدرت کافی را ندارد، از تنظیم بودن فیلر سوپاپ ها مطمئن شده و سپس از کافی بودن فشار کمپرس سیلندر و تنظیم بودن سوخت موتور خود اطمینان حاصل کنید.
همین طور اگر موتور در هنگام فشردن پدال گاز برای شتاب گیری دارای سکته شد و با مکث و ارتعاش حرکت کرد، به احتمال فراوان پاشش انژکتور دچار اشکال شده و یا نشتی هوا به وجود آمده و یا فشار سوخت در سیستم کم است.
۹) علائم نقص موتور به وسیله دود را شرح دهید.
- دود آبی رنگ علامت روغن سوزی موتور است؛ و این روغن سوزی ممکن است از سوپاپ های گاز باشد و یا احتمالاً روغن سوزی از ناحیه رینگ ها و یاطاقان ها است.
- دود کاملاً سیاه دلیل تنظیم نبودن کاربراتور می باشد؛ در این صورت ترکیب هوا و گاز میزان نیست و بنزین آن زیاد است. در چنین مواقعی اگر شب به اگزوز نگاه کنیم احتمالاً جرقه های آتش مشاهده می شود.
- دود تقریباً سفید نشانه این است که آب وارد سیلندرها می شود. اگر هوا گرم باشد و موتور نیز در حالت گرم کار کند و دود سفید از اگزوز خارج شود، نشانه این است که آب وارد سیلندرها می شود. اما اگر موتور سرد باشد و در شرایط جوی سرد زمستان کار کند، خارج شدن دود سفید از اگزوز طبیعی می باشد.
- دود سیاه کم رنگ (شبیه مه غلیظ) دلیل سالم بودن موتور می باشد.
۱۰) چرا موتور روشن نمی شود؟
گاهی مواقع استارت زده می شود ولی موتور روشن نمی شود. در چنین مواقعی علت روشن نشدن یا نقص در مدار سوخت (نه مواد سوخت) می باشد یا نقص در مدار برق است. به یک راهنمایی توجه کنید، اکثراً اگر اتومبیل یک دفعه و ناگهانی از کار بیفتد، عیب از سیستم برق می باشد و اگر به تدریج خاموش شود علت را باید در دستگاه های سوخت رسانی جستجو کرد.
بطورکلی اگر زمانی که استارت می زنید، موتور زور کافی برای چرخش نداشت و نور چراغ های جلو نیز کم بود، باید به اتصالات باتری سر بزنید. حتی ممکن است باتری ضعیف یا معیوب شده باشد. اگر نور چراغ های جلو مطلوب بود، ولی اتومبیل روشن نمی شد، به احتمال فراوان استارت شما زغال تمام کرده و یا سیم پیچی های داخل آن معیوب شده و یا شاید هم سوئیچ شما خراب شده است که باید در همه موارد به باتری ساز مراجعه کنید.
هرگاه موتور قوی چرخش کرد، اما روشن نشد به احتمال قوی شمع ها خیس شده و یا کاربراتور شما از تنظیم خارج شده است. شکستگی درب دلکو، چکش برق، سوختن پلاتین و معیوب بودن خازن دلکو نیز می توانند مزید علت باشند. در اتومبیل های انژکتوری سنسورهای آب، گاز و استپر موتور نقش اساسی در این حالت دارند.
۱۱-آمپر آب درجه حرارت بالایی را نشان می‌دهد!
در شمعک آب خودرو اتصالی به وجود آمده است، نسبت به تعویض آن اقدام کنید.
آمپرمتر آب ایراد پیدا کرده است و اطلاعات غلط نشان می دهد.
در مدار خنک کاری اتصال کوتاه پیش آمده که باید بررسی و رفع عیب شود.
درپوش رادیاتور و مخزن آسیب دیده و نشتی دارند.
درپوش‌ها محکم در جای خود قرار نگرفته اند.
در مدارهای آبرسانی رسوبات بیش از حد باعث گرفتگی مسیرها و جلوگیری از گردش بی نقص آب شده اند.
۱۲-توان موتور کمتر از مقدار استانداردش است!
سوپاپ‌ها را در صورت لقی بیش از اندازه فیلرگیری کنید.
در صورتی که واشر سرسیلندر معیوب شده از جمله سوختگی، آن را تعویض کنید.
اگر سوپاپ‌ها سوخته شده بودند یا خوردگی بیش از حد داشتند، سوپاپ‌های نو را جایگزین کنید.
در صورت مشاهده عیب در رینگ پیستون‌ها که شامل فرسودگی بیش از حد و شکستگی می‌شود، آن را رفع عیب کنید.
مدارات سوخت‌رسانی موتور (انژکتورها، کاربراتور، لوله‌ها و…) را بررسی و رفع عیب کنید.
موانع ورود هوای مورد نیاز را برطرف کنید. (از جمله خرابی فیلتر هوا)
سیستم جرقه‌زنی را نیز بررسی کنید.
سیلندرها را کمپرس‌گیری کنید.
آوانس و ریتارد را تنظیم کنید.
۱۳-صداهای غیرمعمول از موتور شنیده می شود!
دسته‌موتورها معیوب و فرسوده شده اند.
در زمان باز و بسته کردن متعلقات موتور، جسم خارجی وارد سیلندرها شده است که باید موتور را باز کرده و جسم زائد را خارج کرد.
زنجیر یا تسمه دور چرخ‌دنده میل‌لنگ و میل‌بادامک را بررسی کرده و اگر شل یا معیوب شده بود، نسبت به تنظیم، تعمیر و در صورت نیاز تعویض آن اقدام کنید.
لقی بین اسبکها و انتهای ساق سوپاپ زیاد است که باید توسط فیلر تنظیم کنید.
گاه پیستون در داخل سیلندر لقی دارد که معمولا مشکل از فرسودگی یاتاقان‌های میل‌لنگ یا تغییر حالت سرسیلندر سرچشمه می‌گیرد. دیگر متعلقات متصل به پیستون‌ها را نیز بررسی کنید.
۱۴-موتور توسط استارت می چرخد ولی روشن نمی شود!
در صورت ظاهر‌شدن جرقه در سر شمع‌ها نسبت به بررسی دهانه پلاتین و اتصالات آن و خازن دلکو و کوئل اقدام و رفع عیب کنید. پلاتین را تنظیم کرده و خازن دلکو را در صورت ضعیف شدن، تعویض کنید.
در صورتی که اطمینان حاصل کردید در مسیر ارسال سوخت به سیلندرها نقصی به وجود آمده، قسمت‌های سوخت‌رسانی و کاربراتور را مورد بررسی قرار دهید.
در خودروهای کاربراتوری اگر سوخت بیش از اندازه به موتور برسد، نقص از فلوت‌کردن کاربراتور است که باید نسبت به تعویض شناور اقدام کنید.
۱۵-موتور بیش از حد روغن کم می کند!
روغن استفاده شده بسیار رقیق و ناکارآمد است. از روغن غلیظ‌تر استفاده کنید.
کاسه نمد میل لنگ معیوب است.
واشر پیچ زیر کارتر فرسوده شده و نشتی دارد.
واشر فیلتر روغن کارآیی خود را از دست داده و نیاز به تعویض دارد.
واشر پمپ بنزین خراب شده و نشتی دارد.
واشر زیر سینی جلو میل لنگ را بررسی و رفع عیب کنید.
کاسه نمد گلویی دلکو را بررسی کنید.
واشر درپوش سوپاپ‌ها را از نظر نشتی مورد بررسی قرار دهید.
اگر دودی سیاه و غلیظ که نشان از سوختگی روغن است از اگزوز خارج شد، ایراد از خرابی رینگ پیستون‌هاست که نتوانسته‌اند جلو ورود روغن به محیط سیلندر را بگیرند.
در صورت خرابی راهنمای سوپاپ‌ها، آنها را تعمیر و حلقه لاستیکی قرار گرفته روی ساق سوپاپ را تعویض کنید.
۱۶-بوی بنزین به مشام می‌رسد!
لوله‌ها و اتصالات مجموعه سوخت‌رسانی را بررسی و رفع عیب کنید.
در خودروهای کاربراتوری، نشتی بنزین از زیر کاربراتور، می‌تواند دلیل این مشکل باشد.
در دور آرام خودروهای کاربراتوری اگر شناور و سوزن تنظیم نباشد، بنزین فلوت کرده و بویش به مشام می‌رسد.
۱۷-مصرف سوخت زیادتر از حد عادی است!
سوزن ژیگلور لاغر شده، آن را تعویض کنید.
صافی هوا جرم گرفته، آن را در آورده و تمیز کنید. در صورتی که قابل شست‌وشو و تمیز کردن نبود، صافی هوا را تعویض کنید.
نشتی بنزین در اتصالات را رفع کنید.
خودرو را توسط دیاگ تنظیم موتور کنید تا با شرایط محیطی هماهنگ شود.
سوزن ژیگلور را تنظیم کنید.
میزان پاشش انژکتورها را بررسی کنید.
در رانندگی خودتان تجدید نظر کنید، از فشارهای بیش از حد به خودرو جلوگیری کنید و سرویس‌ها را به موقع انجام دهید.
۱۸-موتور زیاد گرم می شود!
ترموستات معیوب است، آن را آزمایش و رفع عیب کنید.
فشار روی موتور خیلی زیاد است، آن را کاهش دهید و از بالا رفتن بیش از حد دور موتور جلوگیری کنید.
تسمه پروانه را سفت کنید. (در حد استاندارد)
آب کافی در رادیاتور نیست.
روغن کافی در کارتر نیست.
پمپ روغن ضعیف شده است.
فیلتر روغن خیلی کثیف است.
مدار گردش آب رسوب گرفته که باعث انسداد مسیر و یا کاهش حجم گردش سیال در مسیر شده است.
واتر پمپ خراب است.
سیستم سوخت‌رسانی به درستی تنظیم نشدهاست که باعث شده نسبت بنزین به هوا کم باشد.
لوله اگزوز معیوب است و دود خروجی به خوبی خارج نمی شود.
سیستم جرقه‌زنی تنظیم نیست.
سوپاپ‌ها به درستی فیلرگیری نشده اند.
۱۹-رادیاتور آب کم می کند!
در رایاتور یا مخزن خراب هستند و باید تعویض شوند.
اتصالات فرسودگی و عیب دارند که باعث نشتی شدهاند.
توسط ماده واندرسیل میتوان از هرگونه نشتی نامرئی، آگاهی یافت.
۲۰موتور دارای دور یکنواخت نیست و روان کار نمی کند!
انژکتورها نیاز به شست و شو دارند.
سیستم جرقه‌زنی معیوب است و تنظیم و تعمیر را می‌طلبد.
سوپاپ ها و متعلقاتش سوخته‌اند یا سائیدگی غیر‌مجاز دارند.
فاصله بین اسبکها و سوپاپ‌ها تنظیم نیست.
واشر سرسیلندر معیوب است. (معمولاً سوختگی)
در پایان لازم است، به چند نکته ی مفید نیز اشاره داشته باشیم:
- در زمان روشن کردن اتومبیل برای گرم کردن سریع آن هرگز گاز ندهید، زیرا مدت زمانی طول می کشد که روغن به تمام نقاط موتور برسد، بنابراین اجازه دهید موتور اتومبیل آرام آرام گرم شود و روغن به تمام قطعات آن برسد، در غیر این صورت به فرسودگی موتور اتومبیل خود کمک زیادی کرده اید!
- در جا گرم کردن خودرو به موتور آسیب وارد می کند، در فصل زمستان و سرما، خودرو باید فقط یک دقیقه در جا کار کند و پس از آن حرکت کرده و با سرعت پایین آن را گرم کرده و به راه خود ادامه دهید.
- همچنین گاز دادن خودرو قبل از خاموش کردن موتور برای خودروهای انژکتوری مفید نیست، زیرا زمانی که خودرو را می خواهید خاموش کنید اگر با فشار پدال گاز، سوئیچ را ببندید، مقداری بنزین خام در انژکتور باقی می ماند که این امر موجب آسیب زدن به موتور و انژکتور و بد کار کردن موتور هنگام استارت زدن بعدی می شود.
- به روغن ریزی های موتور اتومبیل خود اهمیت زیادی بدهید، زیرا روغن ریزی اطراف آن نشانه کم کردن سطح روغن اتومیل شما و در نهایت کم شدن فشار و افت روغن در قطعات موتور می شود.
- یکی از قطعات موتور که باید در هر ۵۰ تا ۶۰ هزار کیلومتر تعویض شود، تسمه تایم موتور است.
- در رانندگی با اتومبیل های امروزی این ذهنیت در افراد به وجود می آید، که شاید دمای موتور اتومبیل شان باید مانند اتومبیل های کاربراتوری در محدوده ۸۰ تا ۹۰ درجه باشد، و بالاتر رفتن دمای آن نیز برای اتومبیل شان خطرناک است، که این حالت در زمان استفاده از کولر در فصل تابستان بیشتر دیده می شود. همین اتفاق آنها را مجاب می کند به دنبال راه هایی مانند اضافه کردن سنسور به رادیاتور برای فعال نمودن فن های خنک کننده در دمای ۷۸ درجه و یا یکسره کردن دور فن ها برای دور بالا و یا حذف ترموستات از سیستم خنک کاری و… باشند تا موتور در دمای پایین مشغول بکار شود، که این مساله در بلندمدت جزء افزایش سوخت و رساندن خسارت، نتیجه ی دیگری به همراه نخواهد داشت. موتورهای امروزی با آلیاژهای متفاوت، به شکلی طراحی شده اند که به راحتی تحمل دماهای ۱۰۰ تا ۱۲۰ درجه را نیز دارند و هدف از این طراحی جلوگیری از سایش سیلندر و بالا رفتن توان موتور و حتی کم شدن مصرف سوخت می باشد.
- شمع ها و وایرهای شمع در سر حال بودن موتور رکن اساسی دارند. بهتر است در هر ۱۰ تا ۱۷ هزار کیلومتر، شمع را تعویض کنید. همچنین هر از گاهی شمع ها را باز کرده و تمیز کنید، زیرا در شتاب اتومبیل شما سهم به سزایی دارند.
- هرگاه موتور بطور ناگهانی و یا به هر علتی خاموش و یا کاهش سرعت و ریپ زدن پیدا کرد، قطعات اساسی برای بررسی، استپر موتور، سنسور مپ و سنسور اکسیژن می باشند.
من پرایدمدل۸۵دارم فقط صبعااستارت نمی خوره ومجبورم ازداخل موتوزاستارت بزنم