صنعت خودرو سازی چین چگونه رشد کرد و جهانی شد؟
موتور اژدها روشن می‌شود
در سال‌های اخیر خودروهای چینی راه خود را به خیابان‌های اروپا باز کرده‌اند و کم‌کم دنبال راهی برای رسیدن به نمایشگاه‌های اتومبیل آمریکا هستند.
لی‌شوفو میلیاردر بزرگ چینی از پیشگامان تحقق آرمان چین در خودروسازی است. این آرمان چیزی نیست جز حضور چین در کنار سه کشور آمریکا، آلمان و ژاپن به عنوان سه کشور اول خودروسازی جهان. شهرت او از طریق بنیانگذاری مجموعه جیلی به عنوان برندی برای ساخت یخچال دردهه ۶۰ آغاز شد و در حال حاضر صاحب کارخانه خودروسازی ولوو، گروه خودروسازی انگلیسی لوتوس، تاکسی‌های سیاه لندن و یکی از سهام‌داران اصلی شرکت مخترع ماشین‌های خودروی دایملر اِی‌جی است.
لی شوفو در مسیر تحقق آرمان چین تنها نیست. شواهد نشان می‌دهد حداقل چهار کارخانه دیگر خودروسازی چینی و سه مجموعه استارتاپ چینی تصمیم دارند از سال آینده خودروهای چینی را در آمریکا بفروشند. آنها همزمان در حال سرمایه‌گذاری روی تولید اتوبوس‌های برقی در کالیفرنیا و همچنین تولید زیرساخت‌های تولید اتومبیل‌های خودران به صورت مشترک با کشورهای آمریکایی هستند.
صنعت خودروسازی چین با برطرف کردن مشکل قانونی که ۲۰ سال مانع از سرمایه‌گذاری بیشتر از ۵۰درصد سرمایه‌گذاران خارجی در این صنعت شده بود، حالا با سرعت بیشتری رشد خواهد کرد.
این تغییر باعث انگیزش خودروسازان مطرح جهانی مانند فولکس‌واگن و فورد برای سرمایه‌گذاری در بزرگترین بازار خودروی جهان خواهد شد.
به این ترتیب خودروسازان جهانی احتمالا آینده بهتری پیش‌رو خواهند داشت و شرکت‌های خودروسازی چینی که نگران از دست دادن بازار خود در داخل چین هستند، به فکر فروش در بازارهای جهانی خواهند بود.
فناوری خودروسازی چین دقیقا کجاست؟
به عقیده محققان علوم اقتصادی، صنعت خودروسازی چین در حال حاضر نسبت به قبل در شرایط بسیار بهتری قرار دارد.
خودروسازان چینی زمان زیادی برای کار با تولیدکنندگان بین‌المللی داشته‌اند و بسیار بیشتر از گذشته به بلوغ رسیده‌اند.
چینی‌ها چنین رشد و بلوغی را پیش از این در مورد صنعت گوشی‌های هوشمند نیز تجربه کرده بودند. چینی‌ها تولید گوشی تلفن‌های همراه را از گوشی‌های بسیار ساده تاشو آغاز کردند. سپس به توانایی تولید رایانه‌هایی به اندازه کف دست رسیدند و توانستند در این صنعت از دیگر کشورها پیشی بگیرند و تولیدکنندگان بزرگ تلفن همراه (فنلاند، سوئد، آمریکا، ژاپن و آلمان) را شکست دهند. در سال گذشته سه شرکت از پنج شرکت برتر تولیدکننده گوشی‌های هوشمند در سراسر دنیا، چینی بودند. البته احتمالا این موضوع درخصوص فناوری خودروسازی به زمان بیشتری نیاز داشته باشد، زیرا این صنعت نسبت به گوشی‌های هوشمند از پیشینه طولانی‌تری برخوردار است و شرکت‌های موفق و نام‌آشنای جهان برای چندین و چند سال توانسته‌اند اعتماد مشتریان خود را جلب کنند.
بنابراین احتمالا خودروسازان چینی زمان خیلی بیشتری برای جلب اعتماد مشتریان وفادار به برندهای بسیار خوش‌نام و قدیمی مثل فورد خواهند داشت که بیش از ۱۰۰ سال است خودرو می‌سازد.
ترفند چینی‌ها برای تسخیر بازارهای خودروی جهان
به طور مشخص خودروهای چینی بیشتر در حال رقابت با خودروهای ژاپنی و کره‌ای هستند. به عقیده برخی کارشناسان خودروهای چینی به دلیل ماهیت آسیایی در بازار جهانی بهتر از خودروهای ژاپنی و کره‌ای نخواهند بود و فقط بخشی از بازار خودروهای آسیایی را به خود اختصاص خواهند داد، نه بیشتر. از طرف دیگر به دلیل روابط نه چندان خوب بین دولت چین و ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، بازار بین دو کشور با التهابات زیادی روبه‌روست. زیرا هر یک از دو کشور در حال وضع مالیات‌های سنگین درخصوص کالاهای تولیدی کشور مقابل است.
با همه اینها جهانی شدن خودروهای چینی خیلی هم دور از تصور نیست. چند ده سال پیش، گروه خودروسازی هیوندای کره‌جنوبی به‌دلیل موتورهای ضعیف و بدنه‌ای که زنگ می‌زد از دور رقابت‌ها خارج شده بود، اما همین کارخانه در حال حاضر یکی از پنج تولیدکننده بزرگ خودرو در جهان است که سال گذشته ۲۵/۱ میلیون خودرو در ایالات متحده آمریکا به فروش رساند و اکنون دو کارخانه در ایالت‌های آلاباما و جورجیای آمریکا دارد.
چینی‌ها علاوه بر تلاش برای رساندن خودروهای خود به جاده‌های سراسر دنیا در حال تلاش برای تولید و تأمین قطعات برای موتور خودروهای خارجی، مانند تولید باتری برای ماشین‌های هیبریدی یا فلزات مورد نیاز برای طول عمر باتری‌ها نیز هستند. خودروسازانی مانند جیلی (Geely) و بی‌وای‌دی (BYD) از حدود ۱۰ سال پیش با هدف شکستن بازار خودروهای آمریکایی با تولید وسایل حمل و نقل ارزان‌قیمت در چین کار خود را آغاز کردند. اما در ادامه مسیر، هدف خود را به ایجاد چهره‌ای جهانی از خودروسازی چین تغییر دادند. شرکت‌های خودروسازی چینی اعلام کرده‌اند که در پنج سال گذشته حداقل ۳۱ میلیارد دلار معاملات خارجی شامل خرید سهام بازار خودرو و قطعات یدکی داشته‌اند. لی شوفو یکی از فعال‌ترین سرمایه‌گذاران چینی است که حدود ۱۳ میلیارد دلار برای سهام شرکت‌های دایملر (Daimler) و ماشین‌های سنگین ولوو هزینه کرده است. مجموعه هلدینگ چینی تِنسِنت (Tencent) که بزرگترین شرکت اینترنتی آسیاست
۸/۱ میلیارد دلار برای ۵درصد از سهام شرکت تسلا پرداخت کرده است.
سرمایه‌گذاری چین در حوزه نرم‌افزار و الکترونیک خودرو
نرم‌افزار و بخش‌های الکترونیک خودرو نیز به اندازه موتور اهمیت دارند. چین در این خصوص هم نمی‌خواهد از بازار عقب بماند؛ بایدو (Baidu) صاحب بزرگترین موتور جست‌وجوی چین ۵/۱ میلیارد دلار اعتبار تحت عنوان سرمایه‌گذاری آپولو (Apollo Fund) برای سرمایه‌گذاری در ۱۰۰ پروژه خودروهای خودران در سه سال آینده اختصاص داده است تا از این طریق با بازار خودروهای خودران آمریکایی رقابت کنند. شرکت‌های بایدو و تنسنت از معدود شرکت‌های جهان هستند که برای تولید خودروهای خودران با هدف ارائه این خودروها تا سال ۱۴۰۰ در بازار جهانی مشغول رقابت هستند.
حمایت دولت چین برای وارد بازار کردن ۳۰ میلیون وسیله نقلیه خودران ظرف مدت ۱۰ سال موجب پر و بال گرفتن صنایع ارزان قیمت و نوپایی از طریق استارتاپ‌ها برای ساختن مغز متفکر این خودروها شده است. از طرف دیگر شرکت فناوری امپرکس معاصر (Contemporary Amperex Technology) که تولیدکننده باتری خودروهای الکتریکی است با سرمایه کافی و تلاش بی وقفه، ظرفیت کافی برای رقابت و حتی پشت سر گذاشتن شرکتی مثل تسلا را دارد.
چینی‌ها برنامه‌ای برای سرمایه‌گذاری کلان در شرکت CATL و تبدیل آن به بزرگترین شرکت تولیدکننده باتری‌های لیتیوم ـ یونی دارند. CTAL در حال حاضر تامین‌کننده باتری‌های مورد نیاز فولکس‌واگن و چند شرکت خودروسازی دیگر است. چند کارخانه چینی مواد خام مورد نیاز برای تولید این باتری‌ها (مانند کبالت و لیتیوم) را فراهم می‌کنند. البته این کارخانه‌ها ۶۰درصد از نیاز جهانی کبالت تصفیه شده را هم تأمین می‌کنند. چین به‌طور مشخص به‌دنبال به دست آوردن صنعت خودروی عظیم و قدرتمندی در بخش خودروهای الکتریکی است.
به عقیده دولت چین، سرمایه‌گذاری روی خودروهای الکتریکی بهترین فرصت برای به دست گرفتن هدایت جهانی فناوری موتورهای برقی است. از طرف دیگر رفع آلودگی هوا و کاهش وابستگی به نفت و سوخت‌های فسیلی کشورهای دیگر، از مزایای دیگر این صنعت است. چین به‌عنوان بزرگترین بازار جهانی خودرو در سال ۱۳۹۴ رتبه تخست را برای استفاده از خودروهای الکتریکی دریافت کرد. در سفری که شی‌جین‌پینگ (Xi Jinping) رئیس‌جمهور چین در سال ۱۳۹۳ به شانگهای داشت گفته بود استفاده از وسایل نقلیه‌ای که از انرژی‌های جدید استفاده می‌کنند تنها راه تغییر دادن چین از بزرگترین کشور مصرف‌کننده خودرو به قدرتمندترین قطب تولید خودرو در جهان است. زیرا دلیل قدرتمندشدن کارخانه‌های خودروسازی اروپایی توانایی بهبود موتورهای احتراقی خودروهاست که در خصوص آن بیش از ۱۰۰ سال تجربه دارند، اما درخصوص تولید موتورهایی که با نیروی برق کار می‌کنند، میزان تبحر و مهارت خودروسازان اروپایی خیلی بیشتر از چین نبوده و به همین دلیل چین با برنامه‌ریزی مدون و دقیق قادر به پیشی گرفتن و سرآمد شدن در صنعت خودروسازی جهان خواهد بود.
هوندا و خودروهای برقی
هوندا تاکنون در مورد خودروهای برقی خیلی جدی نبوده است اما اکنون روی این موضوع کار می‌کند. به گزارش خبرخودرو، این خودروساز علاوه بر خودروی برقی مبتنی بر HR-V، تصمیم دارد یک خودروی برقی مبتنی بر جاز را نیز عرضه کند.
گزارشات حاکی از آن است که این خودروساز تصمیم دارد خودروی برقی مبتنی بر جاز را در نیمه اول سال ۱۳۹۹/ ۲۰۲۰ در چین و دیگر بازارهای بین‌المللی عرضه کند. این هاچبک کوچک باتری دارای طیف حرکتی ۳۰۰ کیلومتر خواهد بود. هوندا تصمیم دارد بیش از صد هزار دستگاه از این مدل را در هر سال بفروشد. این کمپانی ژاپنی در پی افزایش سهم خودروهای برقی و هیبریدی شارژی در فروش کلی خود در حدود ۶۵ درصد تا سال ۱۳۹۹/ ۲۰۲۰ است.
هیوندای کونا در خاورمیانه
هیوندای اعلام کرده است که هیوندای کونا را در کنار کریتا (Creta) در خاورمیانه عرضه خواهد کرد. کارشناسان می‌گویند این خودرو قیمتی بیشتر از کریتا خواهد داشت. این شاسی‌بلند کوچک طراحی متفاوتی داشته و از پلتفرمی مشابه جدیدترین هیوندای آی۳۰ و ولوستر بهره می‌برد. دو گزینه موتور این شاسی بلند ساب کامپکت جدید شامل ۱۲۰ اسب بخاری ۰/۱ لیتری و ۱۷۷ اسب بخاری ۶/۱ لیتری است. موتور بنزینی سه سیلندر توربوشارژ این خودرو با گیربکس دستی شش سرعته همراه می‌شود که نیرو را به چرخ‌های جلو منتقل می‌کند. موتور بنزینی چهار سیلندر توربوشارژ این خودرو به گیربکس اتوماتیک دو کلاچه هفت سرعته و سیستم AWD متصل می‌شود.
منبع: Bloomberg
عسل اخویان طهرانی