آیا استفاده از دنده به جای ترمز دستی درست است ؟

نکات مهم رانندگی در سرازیری و سراشیبی خودروهای دنده دستی و اتوماتیک

رانندگی در سربالایی و سرپایینی مهارت های مخصوص خود را لازم دارد. ممکن است در حین پایین رفتن از شیب های تند خودرو به ناگهان رها شود. همین طور در سر بالایی ها و پیچ و خم ها باید مهارت رانندگی در این شرایط را داشت تا به خوبی از آن ها عبور کرد، اما گاهی عبور از این مسیرها اجتناب ناپدیز است و بد نیست که اطلاعاتی در این خصوص به عنوان یک راننده حرفه ای داشته باشیم.

در این مقاله قصد داریم تا شما را با رموز رانندگی با خودروهای دنده اتوماتیک و دستی در شیب آشنا کنیم. با ما همراه باشید.

اگر در یک مواقعی برای توقف و پارک خودرو از دنده به جای ترمز دستی استفاده کنید چه مشکلاتی پیش میاد؟

وقتی که شما از دنده به جای ترمز استفاده می کنید و چرخ دنده ها را برای قفل کردن چرخ ها درگیر می کنید ،این کار  باعث می شودکه کل وزن خودرو روی چرخ دنده های گیربکس بیفتد و وقتی که چرخ خودرو آزاد باشد ممکن هست با یک شوک کوچک مثل اینکه یک دفعه تکیه بدهید یا سربلایی پارک کنید ، و یا باری در خودرو بگذارید که خودرو حرکت کند و این فشار باعث می شود چرخ دنده گیربکس بشکند یا سابیده شود و گیربکس دچار عیب شود و یا باعث حرکت موتور و پیستون شده و تسمه تایم پاره شود و سوپاپ کج کند و خسارتی های مالی به بار بیاورد و به خاطر همین توصیه ما به شما این هست که حتما از ترمز دستی برای مهار ماشینتان استفاده کنید و اگر ترمز ایراد دارد هر چه سریعتر مشکل را برطرف کنید.

همانطور که می دانید اصول رانندگی با خودروهای دنده اتومات و دنده دستی تقریبا یکسان است اما در برخی شرایط، همچون رانندگی در سربالایی ها، کار با این خودروها کمی متفاوت بوده و نیاز به کمی تخصص دارد. که در زیر به صورت موردی به این استثناها پرداخته شده است.

رانندگی در سرازیری با خودرو دنده دستی

• همواره به یاد داشته باشید که از همان دنده ای در سرازیری ها استفاده کنید که اگر بنا باشد جاده را برگردید، از همان دنده باید استفاده می کردید. به عبارت دیگر اگر مجبور به بالا رفتن از سراشیبی باشید باید از دنده ۲ استفاده کنید، پس در هنگام پایین آمدن از آن نیز باید از دنده ۲ استفاده کنید. این اصل اولیه رانندگی در سرازیری هاست که مستقیما به حرکت با دنده سنگین اشاره دارد.

• در سرازیری های تند حتما از سنگین ترین دنده، یعنی دنده ۱ استفاده کنید تا خودرو سرعت نگیرد.

• همواره پای خود را آماده ترمز کردن نگه دارید تا در صورتی که مانعی بوجود آمد، بتوانید سریعا واکنش نشان دهید.

• در سراشیبی های تند و پر پیچ و خم، هیچگاه خودرو را در حالت خلاصی قرار ندهید. انجام این کار سبب می شود ناخودآگاه سرعت خودرو بیشتر شود و برای کنترل آن از ترمز بیشتری استفاده کنید.

• اگر مدت زمان زیادی در سرازیری در حال حرکت هستید و از ترمز زیادی در این مدت استفاده کرده اید، بهتر است چند دقیقه توقف کنید تا لنت های ترمز خنک شوند و کارایی اولیه خود را بدست بیاورند.

• در هنگام ترمز گرفتن، سعی کنید تا آخرین لحظه که خودرو در حالت خاموشی قرار نگرفته است، از کلاچ استفاده نکنید. برخی رانندگان تازه کار هر زمان اقدام به گرفتن ترمز می کنند، هم زمان کلاچ را نیز فشار می دهند، که این مورد در سرازیری ها باعث دور گرفتن بیشتر خودرو و در نتیجه بالاتر رفتن سرعت آن می شود.

• قبل از رانندگی در سرازیری حتما از سلامت سیستم ترمز، چرخ ها و لاستیک ها، اطمینان حاصل کنید.

رانندگی در سرازیری با خودرو دنده اتوماتیک

خودرو های اتوماتیک عموما به صورت هوشمند سراشیبی را تشخیص می دهند و به راحتی خودرو را کنترل می کنند اما اگر قرار است در شیب تند و برای مدت زمانی طولانی در سراشیبی رانندگی کنید بهتر است دنده را دستی کنید و با دنده یک یا دو رانندگی کنید. این بهترین کار است که برای سراشیبی های معمول هم می توانید از آن استفاده کنید.

افرادی که ماشین دنده اتوماتیک دارند به اشتباه تصور می کنند هنگام رانندگی در سراشیبی ها نیازی به استفاده ار دنده دستی نیست. این در حالی است که حتی اگر ماشین شما دنده اتوماتیک است بهتر و گاهی لازم می شود که دنده را با دست، کم کنید. پس داشتن خودروی اتوماتیک به این معنی نیست که دیگر نیاز به رعایت نکات رانندگی در سراشیبی نیستید. بهتر است از دنده خودرو بسته به نوع و شیب سراشیبی کمک بگیرید.

• اگر هم بنا بر هر دلیلی تصمیم گرفتید که در سراشیبی با دنده اتوماتیک استفاده کنید به هیچ وجه اجاره ندهید که خودرو سرعت بگیرید و بیش از اندازه گاز ندهید.

• هرگز از ترمز برای کنترل سرعت خودرو به صورت مداوم استفاده نکیند و با دنده سنگین حرکت کنید. ولی همیشه پایتان آماده ترمز گرفتن و فشردن پدال ترمز باشد.

• فرقی ندارد که خودروی شما اتوماتیک است یا دستی، چیزی که باید بدانید عدم استفاده از ترمز های مکرر برای کنترل خودرو در سراشیبی است. برای کاهش سرعت خودرو به جای اینکه پای خود را روی پدال ترمز ماشین قرار دهید، اصطلاحا از ترمز موتور استفاده کنید ( استفاده از دنده سنگین و برداشتن پا از روی پدال گاز جهت کاهش سرعت ) چرا که با این کار از فرسودگی غیرضروری ترمزها و لنت ها جلوگیری کرده و وقتی از سراشیبی تپه ها و کوهستان ها و نظایر آن عبور کردید، ترمز ماشینتان هیچ عیبی نخواهد داشت. هر چقدر دنده سنگین تر، کنترل بیشتر و سرعت کمتر خواهد بود.

حداکثر سرعت با دنده های ۱ و ۲ در سراشیبی

اکر خودروهای دنده اتوماتیک به شما اجازه می دهند، یا چند دنده پایین را انتخاب کنید دنده هایی نظیر Low (L) ، ۱st (1) و ۲nd (2). در مورد L و ۱ انتقال در پایین ترین دنده خواهد ماند و به خودی خود تغییر نخواهد کرد. به این ترتیب در مواردی نظیر رانندگی در شراشیبی حد اکثر نیرو فراهم می شود اما سرعتتان بسیار محدود می شود.
برخی از دنده های اتوماتیک به محض رسیدن به سرعتی معین، نظیر ۳۰ مایل در ساعت برای جلوگیری از آسیب به موتور یا دنده اتوماتیک و یا قطع نیروی موتور یک مرتبه از ۱ شیفت می کنند. اما اگر ۲ را انتخاب کنید انتقال از دنده ۲ شروع می شود و در همان دنده قفل می شود. که این امر هنگامی که رانندگی را روی سطوح لغزنده شروع می کنید و یا هنگامی که از روی سراشیبی ها پایین می آیید مفید است.

رانندگی در سربالایی با خودرو دنده دستی

• بطور معمول از آنجا که سربالایی های تند باعث وارد آمدن فشار به خودرو می شوند، در این شرایط توصیه می شود همواره از دنده های سنگین تر استفاده کنید. دنده ۱ برای سربالایی های بسیار تند، دنده ۲ برای سربالایی های متعادل تر، دنده ۳ و ۴ برای جاده های سینه کش و رو به بالا.

• اگر مجبور به توقف در سر بالایی شدید، حتما ترمز دستی را بکشید.

• در هنگام حرکت از حالت سکون در سربالایی می توانید از فن نیم کلاچ استفاده کنید. در این حالت دنده را روی شماره ۱ قرار داده و پای خود را مقداری روی کلاچ بالا می آوریم تا خودرو آماده حرکت گردد. سپس پای خود را از پدال ترمز برداشته و سریعا روی پدال گاز می گذاریم. پدال را زیاد فشار نداده و به آرامی شروع به حرکت می کنیم.

• اگر فن نیم کلاچ برای شما سخت است، می توانید از ترمز دستی استفاده کنید. در این حالت بدون اینکه ترمز دستی را رها کنید، ابتدا خودرو را در دنده ۱ قرار داده و سپس به آرامی کلاچ را رها کرده و همزمان گاز بدهید. پس از آن به آرامی ترمز دستی را رها کنید تا خودرو به حرکت بیفتد.

• اگر ترمز دستی شما کار نمی کند و شیب سربالایی که در آن پارک کرده اید بسیار زیاد است، بهتر است پای راست خود را به صورت افقی روی ترمز و گاز قرار داده و سپس در همان حالت پدال گاز را فشار دهید. به آرامی کلاچ را رها کرده و گاز را بیشتر فشار دهید تا خودرو برای حرکت آماده شود. سپس به آرامی پای خود را از روی ترمز کنار زده و پدال گاز را محکمتر فشار دهید تا خودرو به عقب باز نگردد و به مسیر خودش ادامه دهد.

• در هنگام رانندگی در سربالایی ها همواره به درجه آمپر آب توجه داشته باشید. در این شرایط معمولا خودروها زودتر داغ کرده و جوش می آورند.

• قبل از تردد از جاده های سربالایی، حتما از سلامت کلاچ و ترمز های خود اطمینان حاصل کنید.

• در هنگام رانندگی در سربالایی های طولانی، سعی کنید کولر خودرو را روشن نکنید.

رانندگی در سربالایی با خودرو دنده اتومات

در شرایطی که سربالایی تندی را پیش رو دارید و یا در ترافیک هستید، اتومبیل را از حالت اتومات خارج کرده و به حالت دستی ببرید. معمولا برخی از خودروها برای این امر از دنده های ۱ و ۲ دستی استفاده کرده و برخی نیز با علائمی مثل + و – دنده ها را به صورت دستی تغییر می دهند که خودرو را در یک دنده نگاه می دارند.

• اگر خودروی شما از نوع پیشرفته و جدید باشد، به طور اتوماتیک سربالایی را تشخیص داده و نیازی به قرار دادن دنده در حالت دستی نخواهد بود.

• اگر مجبور به توقف در سربالایی شدید، خودرو را در حالت Auto Hold قرار دهید تا در هنگام حرکت به عقب برنگردید.

• در خودروهای قدیمی تر و فاقد ترمزهای الکتریکی و اتوماتیک، اگر مجبور به توقف در سربالایی شدید نیاز است که همزمان پای راست خود را روی پدال گاز فشار داده و پای چپ خود را از روی ترمز بردارید تا خودرو به آرامی شروع به حرکت نماید.

• در هنگام رانندگی در سربالایی ها همواره به درجه آمپر آب توجه داشته باشید. در این شرایط معمولا خودروها زودتر داغ کرده و جوش می آورند.

• قبل از تردد از جاده های سربالایی، حتما از سلامت ترمز های خود اطمینان حاصل کنید.

•در هنگام رانندگی در سربالایی های طولانی، سعی کنید کولر خودرو را روشن نکنید.

کارستان