آموزش عیب یابی سیستم فن خودرو

سيستم خنك كننده یا سیستم فن

موتورهاي درون سوز نياز به خنك كاري دارند تا حرارت موتور بيش از حد بالا نرود بدين منظور در اكثر موتورهاي درون سوز از آب به عنوان سيال جهت انتقال حرارت از موتور به محيط اطراف استفاده شده است. جهت سرعت بخشيدن به اين انتقال حرارت از رادياتور آب استفاده شده و چرخش آب بين موتور و رادياتور توسط واتر پمپ انجام مي شود و سيستم فن با ايجاد جريان هوا بر روي رادياتور باعث انتقال حرارت بهتر و سريعتر مي شود. در ضمن در مدار آب قطعه اي به نام ترموستات وجود دارد كه در زمان سرد بودن موتور مسير جريان آب را بين رادياتور و موتور مي بندد تا موتور زودتر به دماي بهينه كاركرد خود برسد.

سیستم فن

سيستم فن تشكيل شده است از سنسور دماي آب ، كنترل يونيت فن يا ECU ، رله هاي فن ، فيوزهاي فن و موتور فن ها . در اين سيستم سنسور دماي آب اطلاعات مربوط دماي آب را به ECU و يا يونيت فن اعلام ميكند و ECU يا يونيت فن نيز با توجه به دماي آب تعريف شده جهت راه اندازي سيستم فن با ارسال برق منفي به رله هاي فن آنها را تحريك كرده و رله هاي فن مدار برق اصلي موتور فن ها را وصل مي نمايند تا موتور با دماي كنترل شده به كار خود ادامه دهد در نتيجه ايراد سيستم فن باعث بالا رفتن دماي موتور و جوش آوردن آن مي شود

برخي از علائم خرابي سیستم فن

• جوش آوردن موتور
•  دير عمل كردن فن ها
•  بالا رفتن دماي آب از حالت عادي
•  يكسره شدن فن ها در دور تند و كند و افت دماي آب و بالا رفتن مصرف سوخت و خالي شدن شارژ باتري
•  بالا رفتن دماي آب در هنگام كولر گرفتن
•  سوختن فيوزهاي فن در هنگام عملكرد فن ها
•  روشن شدن بي دليل چراغ استپ وآب
•  قطع كردن بي دليل و ناگهاني كمپرسور كولر
•  صداي غير عادي در هنگام عمل كرد فن ها

برخي از دلايل عدم عملكرد سیستم فن

1.  سوختن فيوزهاي فن و عدم عملكرد فن و جوش آوردن موتور در مواقعي كه با سوختن فيوزهاي فن مواجه هستيم بايد گير مكانيكي موتور فن ها و يا نيم سوز شدن موتور فن ها و يا اتصالي سيم كشي فن ها را بررسي كنيم.
2.  خرابي رله هاي فن كه باعث ميشود مدار برق اصلي فن ها قطع و يا وصل نشده و در نتيجه عدم عملكرد فن ها و يا يكسره شدن فن ها و يا عدم عملكرد دور تند و كند فن ها را داشته باشيم.
3.  اتصال كوتاه شدن و يا گير مكانيكي در سيستم فن هايي كه دو موتور فن دارند باعث رفتن موتور فن سالم بر روي دور تند مي شود.
4.  گير مكانيكي پروانه فن در سيستم تك موتور فن ممكن است باعث سوختن مقاومت فن – فيوز فن و يا موتور فن شود كه بايد پس از رفع گير اين قطعات تك به تك مورد بررسي قرار گيرند.
5.  خرابي فشنگي آب باعث رفتن فن ها به روي دوركند و يا دور تند شده ويا چراغ آب و استپ روشن شود و در بعضي از خودروها مثل موتور ملي باعث روشن شدن چراغ چك و بالارفتن مصرف سوخت و بد كاركردن موتور مي شود.
6.  روشن شدن چراغ آب واستپ هنگام عملكرد فن برروي دوركند يا تند كه علت آن عدم عملكرد يكي از دورهاي كند يا تند فن مي باشد.
7.  در هنگام عملكرد فن ها و يا استفاده از مصرف كننده هاي ديگر مثل چراغهاي جلو آمپر آب بالا مي رود ولي چراغ آب و استپ روشن نمي شود در اين حالت بايد اتصالات بدنه ها را چك كرد.
8.  در صورتي كه هنگام گرفتن كولر خودرو جوش مي آورد بايد سوئيچ 3 مرحله اي كولر و يا گاز كولر و يا برق بعد از سوئيچ رله هاي فن را بررسي نمود.
9.  خرابي ECU يا يونيت فن كه باعث مي شود فن ها عمل نكرده و يا در دماي بالاتر يا پايين تر عمل كنند و يا فن ها بصورت يكسره در دور كند و تند عمل كنند و چراغ آب و استپ روشن شود.

برخي از عيوب سيستم فن در خودروهاي خانواده پژو

*دور كند فن عمل نمي كند

1 -بازديد ازجعبه فيوز كالسكه اي

2 – بازديد از رله هاي A يا C و برق مثبت و منفي دريافتي رله ها

3-سنسور دماي آب

4-كنترل يونيت فن و ارتباط بين يونيت فن تا رله A

*دور تند فن عمل نمي كند

1 – بازديد از جعبه فيوز اصلي 2 – بازديد از سوئيچ موتور و يا برق بعد از سوئيچ رله هاي فن 3 – بازديد از ECU و ارتباط آن با رله هاي BوC 4 – سنسور دماي آب 5 – بازديد از سيستم كولر(كليد كولر و سوئيچ سه كاره و مقدار فشار گاز كولر) و بررسي ارتباط كولر با ECU موتور.

*فن يكسره دور كند كار مي كند

1 -بازديد از رله A

2- بازديد از ECU موتور

3 – بازديد از سوئيچ سه مرحله اي كولر
4 – بازديد از اتصال كوتاه شدن دسته سيم مربوط ECU تا رله A 5 – سنسور دماي آب

*فن يكسره دور تند كار مي كند

1 – بازديد از سوئيچ سه مرحله اي و بالا بودن فشار گاز كولر .
2-بازديد از ECU موتور
3-سنسور دماي آب
4 – باز ديد از اتصال كوتاه شدن دسته سيم مربوط ECU تا رله B و C.

*هنگام رفتن فن بر روي دور تُند موتور فن A از كار مي افتد
– رله C بازديد شود .

*هنگام راه اندازي دور كند و يا رفتن برروي دور تُند فيوز داخل جعبه فيوز كالسكه اي مي سوزد
1 – آمپر كشيدن بيش از حد موتور فن ها (ايراد مكانيكي)
رله

*آمپر آب در هنگام استفاده از مصرف كننده ها بالا مي رود ولي چراغ استپ و آب روشن نمي شود
– اتصالات بدنه مرتبط بررسي شود

*در هنگام عملكرد فن در دور كُند يا تُند چراغ استپ و آمپر آب روشن مي شود

1 – بررسي سنسور دماي آب 2 – بازديد از ECU
نكته : با وجود ايراد در دور تُند فن هنگام كار كردن در دور كُند چراغ استپ و آمپر آب روشن مي گردد.

*در هنگام استفاده از كولر خودردرو جوش مي آورد

1 -بازديد از گاز كولر
2 -بازديد از سوئيچ سه مرحله اي
3 -بررسي برق بعد از سوئيچ رله هاي فن

*در سربالايي و ترافيك خودرو جوش مي آورد

1 -بازديد از ترموستات
2 -بازديد از واتر پمپ و گردش آب
3 -بررسي رادياتور وهوا گيري و بازديد ضد يخ

* در هواي سرد و سرعت هاي بالا آمپر آب پائين مي رود و چراغ استپ و آب روشن است و فن يكسره در دور تُند كار مي كند.

– نداشتن ترموستات و يا باز ماندن ترموستات مورد بررسي قرارگيرد .
درضمن اين ايراد در خودروي 206 نيز به اين صورت مشاهده مي شود تنها با اين تفاوت كه آمپر آب بالا مي رود .

*در سمند موتورملي برق مثبت رله هاي فن از طرف رله دوبل تامين مي گردد و برق رله پمپ بنزين و سنسور موقعيت ميل سوپاپ نيز از همان پايه رله دوبل تامين مي گردد به همين دليل اتصال كوتاه شدن و يا آمپر كشيدن هر كدام از رله هاي فن مي تواند در روشن شدن و يا بدكار كردن اين خودرو تاثيرگذار باشد

کارستان