روغن موتور تا چه دمایی کار می کند؟

یکی از رایجترین پرسش ها که از طرف مصرف کنندگان روغن مطرح می گردد این است که روغن مورد نظر تا چه دمایی کار می کند؟ یا دمای کاری روغن چقدر است؟

در حال حاضر استانداردی که روانکارها را بر اساس دمای کارکرد تقسیم بندی کند در دسترس نیست. و سطوح کیفی روغن­ها بر اساس خصوصیات فیزیکی و شیمیایی تعریف می شوند و نه دمای کاری روانکار.

بهتر است ببینیم دما چه تاثیری بر روی خصوصیات روانکار و در نهایت سیستم می تواند داشته باشد. تغییرات دما یک تاثیر کوتاه مدت و یک تاثیر بلند مدت بر روانکار دارد.

تاثیر کوتا مدت:

اولین اثر تغییرات دما بر روی گرانروی (ویسکوزیته) روغن است. گرانروی روغن ها با تغییرات دما رابطه معکوس دارد ، یعنی با افزایش دما، گرانروی کاهش و با کاهش دما گرانروی افزایش پیدا می کند. این پدیده ها در صورتی که از حدود مجاز فراتر روند، می توانند هم برای روانکار و هم برای سیستم مخرب باشند.

از اینرو مشخصه ای با نام شاخص گرانروی تعریف می شود که نشان دهنده مقاومت سیال در برابر تغییرات گرانروی در اثر تغییرات دما است. افزایش این پارامتر نشاندهنده این است که یک روغن می تواند در محدوده دمایی گسترده تری فعالیت کند ، بدون اینکه تغییرات ویسکوزیته قابل توجهی داشته باشد.

از آنجاییکه تجهیزات صنعتی تنوع بسیار بالایی دارند. سازندگان روانکارها بر اساس استانداردهای مربوط به روانکارها اقدام به تولید روغن در درجه های گرانروی مختلف می کنند تا از این طریق، بتوانند گستره دماهای کارکرد مختلف را پوشش دهند. سازندگان تجهیزات نیز بر اساس استانداردها و مشخصات فنی تجهیزاتی که می سازند، اقدام به انتخاب یک روغن می کنند که شرایط بهینه کار کرد را برای سیستم تامین نماید.

تاثیر بلند مدت:

تمام روانکارها در زمان کارکرد، با پدیده اکسیداسیون مواجه می شوند که در نهایت منجر به تخریب ساختار روغن و پایان عمر آن می شود. برای جلوگیری یا بهتر است بگوییم ایجاد تاخیر در این پدیده، سازندگان روغن از ترکیبات ضد اکسیداسیون در روغن استفاده می کنند تا از این طریق طول عمر روغن افزایش پیدا کند.

پدیده اکسیداسیون با دمای روغن ارتباط تنگاتنگی دارد. یعنی با افزایش دمای روغن سرعت اکسیداسیون در روغن افزایش پیدا می کند. از اینرو اغلب تجهیزات صنعتی طوری طراحی می شوند که دمای توده روغن در سیستم در حدود 50 درجه سانتیگراد بماند. چرا که با افزایش دمای روغن از این دما روند افزایش سرعت اکسیداسیون شتاب چشمگیری می گیرد.

آنچه از مطالب بالا می خواهم نتیجه بگیرم این است که باید دید خود را در خصوص دمای کار روانکارها تغییر دهیم ، یعنی اینطور به این موضوع نگاه نکنیم که یک روانکار تا چه دمایی می تواند کار کند ، بلکه باید با خود بیاندیشیم که در چه حالتی سیستم نزدیکترین دمای کاری را برای شرایط ایده آل روغن خواهد داشت.

تا با استفاده از این دیدگاه بتوانیم شرایط مناسب برای اکسیداسیون در روانکار را کاهش داده و از سرعت رسیدن به پایان عمر آن بکاهیم . این امر باعث می شود تا در کنار استفاده بهینه از یک روانکار صنعتی و حفظ سلامت دستگاه ، با افزایش زمان کارکرد آن هزینه های کاری سیستم را نیز کاهش دهیم. که این یعنی بهره وری.

در پایان یاداور می شو،م روانکار یک سیستم بر اساس دمای کاری انتخاب نمی شود، بلکه بر اساس سطح کیفیت انتخاب می شود که شامل پارامترهای گوناگون می باشد.