دنا شبیه کدام ماشین خارجی است؟

تبلیغات تلویزیونی گسترده برای رونمایی از خودرویی کاملا ایرانی در فرودین ۱۳۹۰ مرا بسیار کنجکاو کرده تا ببینم این خودروی جدید چه شکلی است، از دوستانم در مرکز تحقیقات ایران خودرو شنیده بودم در حال طراحی خودروی جدیدی هستند. عکس‌هایی هم از این خودرو دیده بودم. سخنان قبلی مدیران ایران خودرو هم حکایت از طراحی خودرویی کاملا جدید داشت خودرویی با یک پلت فرم جدید، تمام این سخنان کنجکاویم را دو چندان می‌کرد یعنی واقعیت داشت بالاخره ما خودروساز شده‌ایم. وارد سالن رونمایی از خودرو می‌شوم. فعلا روی خودرو را با پارچه‌ای پوشانده‌اند انتظار رونمایی به سبک خارجی که معمولا در نمایشگاه‌های بزرگ انجام می‌شود را ندارم اما جو رونمایی با شکل‌های قبلی خود در ایران هم متفاوت است.

بالاخره لحظه موعود فرا می‌رسد و پرده از روی دنا بر داشته می‌شود. طراحی خودرو زیباست حداقل برای من که این‌گونه است. کمی به خودرو دقت می‌کنم ناگاه متوجه یک موضوعی می‌شوم. اگر از دور دستم را روی جلو و عقب خودرو بگذارم کاملا خودرو سمند است. به نظر می‌رسد طراحان چه ایرانی یا خارجی تنها جلوی خودرو را تغییر داده‌اند. حالا مدیران ایران خودرو دور خودرو حلقه زده‌اند پس بهترین فرصت است که از اطلاعات واقعی فنی خودرو سردر بیاورم. محمد زالی، مدیر مرکز تحقیقات موتور ایران خودرو را می‌بینم فرصت غنیمت است چرا که فکر می‌کنم آقای زالی به سوالاتم روی خوش نشان می‌دهد. آقای زالی قبلا مدیر من در مرکز تحقیقات موتور بوده وقتی که در مرکز تحقیقات ایران خودرو در حال طراحی یک دستگاه جدید بودم.

به سمتش می‌روم و متوجه می‌شوم موتور نصب شده روی خودرو همان دو گونه موتور ef ۷ است که با کمک دانشگاه آخن آلمان طراحی شده یکی ۱۱۰ اسب بخار قدرت دارد و آن یکی هم که مجهز به توربوشارژ است ۱۵۰ اسب بخار قدرت تولید می‌کند، جعبه دنده خودرو هم همان جعبه دنده پژو ۴۰۵ است که تنها ضریب دنده‌هایش برای این موتور کمی تغییر داده شده البته قرار است گیربکس اتوماتیک احتمالا پژو ۲۰۶ هم در این خودرو استفاده شود. پس ازگفت‌وگو با آقای زالی، یکی از قطعه‌سازان بزرگ را می‌بینم، سراغش می‌روم و می‌گویم این خودرو چگونه است؟ می‌گوید: خوب. در میان صحبت‌ها به ناگاه نیما مصلح، مدیر مرکز تحقیقات ایران خودرو را می‌بینم به وی می‌گویم، روزنامه‌نگارم، سعی می‌کند از من دور شود به دنبالش می‌روم و می‌گویم ببخشید؛ شنیده‌ام این خودرو دارای پلت فرم جدیدی است با رفتاری که گویی پرسش‌کننده شناختی از مسایل فنی ندارد جواب نمی‌دهد و از من دوباره دور می‌شود اما بی‌خیال نمی‌شوم و از او می‌پرسم سیستم تعلیق خودرو با سمند چه فرقی دارد می‌گوید، بهینه شده می‌گویم سیستم ترمز چطور یا فرمان می‌گوید، مثل سمند است. می‌گویم، پس پلت فرم خودرو چه تغییری کرده می‌گوید، در سالن که توضیح دادم گویی نشنیده‌اید موتور‌ش جدید است به او می‌گویم، موتورش که همان موتور سمند سورن است چیزی نمی‌گوید و تنها می‌گوید آقا من کار دارم مزاحم نشو.

در حالی که این رفتار برخورنده کمی ناراحتم کرده سعی می‌کنم خونسرد باشم. آن‌سو‌تر جواد نجم‌الدین، مدیر عامل ایران خودرو در حال مصاحبه با خبرنگاران است خودم را به جمع می‌رسانم از وی می‌پرسم توضیح دادید که این خودرو قیمتی در حدود ۱۴ تا ۲۵ میلیون تومان دارد به نظر شما با توجه به هم اندازه بودن این خودرو با سمند و پژو پرشیا عملا شما با خودتان در بازار رقابت نمی‌کنید. وی می‌گوید: پژو پارس را قبول ندارم اما سمند چرا رقیب این خودرو است و ما دنا را به آرامی جایگزین سمند می‌کنیم.

از او می‌پرسم این خودرو که همان سمند است، می‌گوید: خیر. می‌گویم پلت فرم که همان سمند است موتور که همان موتور سورن است خودرو تنها در جلو و عقب تغییر کرده راستی آیا شما سیستم تعلیق این خودرو را جدید کرده‌اید.

جواب می‌دهد، بهینه شده. می‌گویم، سیستم ترمز‌ش چطور؟ می‌گوید، بهینه شده است. بعد از این سخنان دیگر مطمئن می‌شوم دنا همان سمند است با تغییر طراحی جلو و عقب و با تزئینات داخلی جدید. دوباره به کنار خودرو می‌روم تا بهتر تماشایش کنم علی‌رضا محمد زاده که هم اکنون مدرس طراحی است و در گذشته هم جزو تیم طراحی سمند بوده کنار من است از او می‌پرسم علی‌رضا به نظرت چطوره و علی‌رضا جواب می‌دهد، طراحی‌اش و خطوط طراحی کلا خوبه ولی طراحی جلو و عقب خودرو کمی به هم نمی‌یاد. جلوی خودرو هم بسیار شبیه محصولات کارخانه میتسوبیشیه. طراحی خودرو حدود پنج میلیارد تومان هزینه برده که ۴۰ میلیارد تومان تا کارخانه‌ای‌شدن خرج دارد. او می‌گوید: برخلاف دفعه‌های قبلی این‌بار کار طراحی بیرونی خودرو را یک ایرانی انجام داده است. کنار خوردو می‌روم تا طراحی داخلی خودرو را ببینم اما عجیب است این همان طراحی راس هیوارد طراح معروف انگلیسی است طرحی که قرار بود در سمند سورن استفاده شود.

این سوال همچون خوره‌ای در ذهنم است که در سالن ناهار خوری یکی از مدیران مرکز تحقیقات را می‌بینم پیش او می‌روم از او درباره طراحی داخلی می‌پرسم و او می‌گوید: این خودرو که به نمایش درآمده تنها نمونه اولیه است که در آن طراحی داخلی انجام گرفته هنوز آماده نشده و ما برای نمایش، طراحی داخل سمند سورن را قرار دادیم دنا قطعا با طراحی داخلی جدید خواهد بود. از او می‌پرسم چرا خطوط طراحی هر یک از محصولات ایران خودرو با هم فرق دارد سمند یک طور سورن شکل دیگر رانا یک شکل و حالا این یکی هم شبیه میتسوبیشی. این مدیر می‌گوید: قبول دارم ما یک استراتژی طراحی مشخص نداریم. در دنا هم سعی کردیم یک خودرو که جوان پسند‌تر از سمند باشد و در ضمن افراد مسن‌تر هم سوارش بشوند را خلق کنیم. از او می‌پرسم دنا چگونه است و او می‌گوید: خودرو تغییر شکل یافته سمند.