آشنایی با تاریخچه پیکاپ‌ های جیپ + تصاویر انواع jeep

اکثر مردم تصور می‌کنند مدل کانسپت گلادیاتور (Gladiator) که سال ۲۰۰۵ در نمایشگاه خودروی دیترویت رونمایی شد، باعث شعله ور شدن تب نسخه پیکاپ از جیپ رانگلر در میان طرفداران این برند آمریکایی شده است که در نهایت منجر به معرفی نسخه تولید انبوه از جیپ گلادیاتور مدل ۲۰۲۰ شد.

اما باید بدانید که این موضوع صحت ندارد و جیپ تاریخچه‌ای طولانی در این حوزه دارد. در واقع این برند آمریکایی از سال ۱۹۴۷ تا ۱۹۹۲ میلادی بدون وقفه مدل‌های پیکاپ تراک به بازار عرضه می‌کرده است. سال ۱۹۹۲، جیپ تولید مدل تراک کومانچی (Comanche) را متوقف کرد، اما تولید شاسی بلند چروکی که پلتفرم آن با کومانچی مشترک بود تا سال ۲۰۰۲ ادامه پیدا کرد. با این حال بالاخره پس از مدت‌ها انتظار، رویای نسخه پیکاپ رانگلر یعنی جیپ گلادیاتور مدل ۲۰۲۰ به واقعیت پیوست. اگر از طرفداران سرسخت این برند آمریکایی هستید، «باما» همراه باشید تا با تاریخچه طولانی پیکاپ تراک های جیپ آشنا شوید.

تراک ۴x4 جیپ ساخته شده توسط ویلیز-اوورلند موتورز

همانطور که می‌دانید، می‌توان سری CJ از جیپ را به نوعی همان جیپ زمان جنگ دانست که از حالت نظامی خارج شده است. کمی پس از معرفی این سری یعنی در سال ۱۹۴۷، ویلیز-اوورلند موتورز پیکاپ ۴x4 بزرگتر جیپ را به بازار عرضه کرد. این مدل جیپ که در دو نسخه پنل ون (Panel Van) و پیکاپ به فروش می‌رسید، در ابتدا به یک پیشرانه چهار سیلندر ۶۳ اسب بخاری از نوع سوپاپ بغل (side-valve) مجهز بوده است.

درست است که این پیکاپ بدون نام جیپ در زمان معرفی تراکی مدرن و به روز محسوب میشد، اما به مرور زمان این ویژگی در آن کمرنگ‌تر شد و در آخرین سال تولید آن یعنی ۱۹۶۵ میلادی، تبدیل به مدلی کاملاً قدیمی شده بود. اما سه سال قبل از آن یعنی در ۱۹۶۲ میلادی، سری مدرن‌تر جیپ به نام سری J وارد بازار شد.

۱۹۵۷

سری FC یا همان فوروارد کنترل از جیپ

سری FC از جیپ که در سال ۱۹۵۷ وارد بازار شد را می‌توان یکی از جذاب‌ترین پیکاپ تراک‌های تاریخ دانست. این سری با پیشرانه‌های مختلفی عرضه می‌شد که عبارتند از پیشرانه چهار سیلندر از نوع سوپاپ بغل با ۷۲ اسب بخار قدرت برای مدل FC-150 و پیشرانه شش سیلندر خطی با ۱۱۵ اسب بخار قدرت برای مدل FC-170. سری FC با دو فاصله محوری متفاوت عرضه می‌شد که هر دو نسخه ظاهری خاص و عجیب داشتند. از عناصر برجسته در طراحی این پیکاپ، می‌توان به چهره‌ای خندان اشاره کرد. به علاوه به دلیل قابلیت عبور از هر نوع مسیری، مزرعه‌داران علاقه خاصی به این سری داشتند.

سری FC همانند پیکاپ ۴x4 ویلیز-اوورلند که در کنار آن به فروش می‌رسید، در دوره حیاتش چند به روزرسانی را تجربه کرد. جیپ سری FC برای مدت کوتاهی با محور عقب جفت چرخ هم عرضه می‌شد، اما از سال ۱۹۶۲ به بعد خریداران این پیکاپ دیگر امکان سفارش این نسخه را نداشتند. اگر سری FC از جیپ به نظر شما بسیار جذاب و خاص است، باید بدانید که جیپ هم با شما هم عقیده است تا جایی که حتی سال ۲۰۱۲ اقدام به معرفی مدلی کانسپت تحت عنوان مایتی اِف سی (Mighty FC) کرد. این مدل مفهومی را می‌توان به نوعی نسخه مدرن از سری کلاسیک FC دانست که بدون شک طرفداران این برند آمریکایی را در زمان رونمایی بسیار هیجان زده کرد.

۱۹۶۳

جیپ گلادیاتور / سری J

سری J از جیپ سال ۱۹۶۳ معرفی شد و تولید آن تا سال ۱۹۸۷ ادامه داشت. همین موضوع سبب شده این سری با دوره حیاتی ۲۴ ساله، بیشترین طول عمر را در میان تمامی پیکاپ‌های این برند آمریکایی داشته باشد. به عبارت دیگر، سری J پس از آغاز تولید مدل کومانچی هم برای مدتی عرضه می‌شد. البته موضوع فقط به همین جا ختم نمی‌شود و در تمام مدتی که نام جیپ از کایزِر (Kaiser) به AMC و سپس به کرایسلر منتقل شد، سری J روی خط تولید بوده است. البته همانند مدل پیکاپ جدید جیپ که بر پایه نسل چهارم مدل رانگلر ساخته شده، این سری هم در ابتدا نام گلادیاتور را داشت. اما در نهایت این نام جای خود را به سری J داد و در دهه ۷۰ میلادی شاهد مدل‌های J10 و J20 بودیم.

سری J در ابتدا با یک پیشرانه شش سیلندر خطی ۳.۸ لیتری عرضه می‌شد که توانایی تولید ۱۴۰ اسب‌بخار قدرت را داشت، اما در سال ۱۹۶۴ میلادی، نسخه‌ای اقتصادی از همین پیشرانه با حداکثر قدرت ۱۳۳ اسب‌بخار به عنوان پیشرانه پایه این پیکاپ انتخاب شد. سال ۱۹۶۵ برای اولین بار امکان سفارش یک پیشرانه هشت سیلندرِ V شکل هم فراهم شد. در سال ۱۹۷۱، پیشرانه شش سیلندر خطی ۴.۲ لیتری AMC به عنوان پیشرانه پایه جایگزین موتور قدیمی جیپ شد. در سال ۱۹۷۰، طرح اصلی نمای روبه‌روی گلادیاتور دچار تغییراتی شد و شبیه به مدل واگونیر (Wagoneer) یا همان جیپ آهو در بازار ایران، صاحب جلوپنجره‌ای عریض شد که سرتاسر قسمت جلویی گلادیاتور را در بر گرفته بود. البته این تغییرات در همین جا متوقف نشد و پس از یک به‌روزرسانی دیگر در سال ۱۹۷۹، گلادیاتور که نام آن به سری J تغییر کرده بود، صاحب چراغ‌های مربع شکل در قسمت جلو شد. در سال ۱۹۸۱ با هدف کاهش مصرف سوخت سری J، قسمت امتداد یافته سقف در بالای شیشه جلو که نقش آفتاب‌گیر را ایفا می‌کرد حذف شد. پس از آن، تولید این پیکاپ آمریکایی برای شش سال دیگر هم ادامه پیدا کرد.

۱۹۶۷

جیپ جیپستر کوماندو / کوماندو

اگر این تصور در شما ایجاد شده که جیپ فقط مدل‌های کاری و جان‌سخت با عمر زیاد دارد، بهتر است برای آشنایی با جیپ جیپستر کوماندو آماده شوید. مدل جیپستر برای اولین بار در سال ۱۹۴۸ میلادی متولد شد، اما پس از مدتی کوتاه یعنی در سال ۱۹۵۱، تولید آن به دلیل فروش پایین متوقف شد. اما در سال ۱۹۶۷ و در کمال تعجب، جیپ جیپستر مجدداً روی خط تولید آمد. نمای روبه‌روی جیپستر دچار تغییراتی جزئی شده بود، اما نیروی محرکه آن توسط همان پیشرانه چهار سیلندر قدیمی از نوع سوپاپ بغل با ۷۵ اسب بخار قدرت فراهم می‌شد. البته آن دسته از خریدارانی که این پیشرانه چهار سیلندر از نظر آن‌ها ضعیف بود، می‌توانستند جیپستر را با یک پیشرانه شش سیلندر V شکل ساخته شده توسط بیوک هم سفارش دهند. جیپ جیپستر رقیبی برای فورد برانکو (Bronco) و اینترنشنال اسکات (International Scout) بوده است. این مدل در چهار نوع اتاق مختلف کانورتیبل، رودستر، استیشن و پیکاپ عرضه می‌شد.

این مدل کلاسیک احیا شده برای مدت شش سال روی خط تولید بود و در نهایت در سال ۱۹۷۳ میلادی تولید آن متوقف شد. البته پیش از آن در سال ۱۹۷۲، جیپ تغییراتی را در ظاهر این مدل اعمال کرده و بخش جیپستر هم از نام آن حذف گردید. اما این تغییرات نه تنها سبب شدند این مدل شباهت زیادی به اینترنشنال اسکات و یا شاید هم شورولت بلیزر پیدا کند، بلکه بسیار دیر اتفاق افتادند و در نهایت نتوانستند مانع توقف تولید جیپ کوماندو در ۱۹۷۳ شوند.

۱۹۸۱

جیپ CJ-8 اسکرامبلر

احتمالاً اطلاع دارید پیکاپ جدید جیپ که بر پایه رانگلر ساخته شده، در ابتدا قرار بود با نام اسکرامبلر (Scrambler) رونمایی شود، اما در نهایت با نام گلادیاتور معرفی شد. در سال ۱۹۸۱ میلادی جیپ مدل CJ-8 اسکرامبلر را معرفی کرد که همانند سری J، از همان ابتدا جذاب و دوست داشتنی بود. این مدل از قسمت باری با طول ۱۵۲ سانتی‌متر بهره‌مند بود که به شاسی CJ متصل شده بود. خریداران اسکرامبلر امکان سفارش دو نوع پیشرانه را داشتند که عبارتند از یک پیشرانه چهار سیلندر با ۸۲ اسب‌بخار قدرت و یک پیشرانه شش سیلندر خطی با حداکثر قدرتی معادل با ۱۱۰ اسب‌بخار. به علاوه، اسکرامبلر در دو نسخه هاردتاپ و سافت تاپ عرضه می‌شد.

جیپ CJ-8 قسمت باری جادار، باز و کاربردی داشت. مواردی همچون رینگ‌های سفید رنگ که به عنوان یک آپشن برای این مدل عرضه می‌شد و حس نوستالژیک CJ-8 مربوط به دهه ۸۰ میلادی، این مدل را همانند سری J و کومانچی تبدیل به یکی از دوست داشتنی‌ترین مدل‌های جیپ کرده است. اما متاسفانه CJ-8 مدت زیادی دوام نیاورد که می‌توان دلیل آن را عرضه مدل‌های کومانچی در ۱۹۸۶ و رانگلر در ۱۹۸۷ دانست.

۱۹۸۶

جیپ کومانچی

قطعاً می‌توان نسل دوم جیپ چروکی را یکی از خودروهای استثنایی دهه ۸۰ میلادی به حساب آورد و می‌توان آن را آغازگر فصلی تازه در خودروهای شاسی بلند دانست. اما جیپ در سال ۱۹۸۶ پا را فراتر گذاشته و پیکاپی برپایه چروکی به نام کومانچی را روانه بازار کرد. کومانچی علاوه‌بر بهره‌مندی از سبک طراحی خاص و جذاب چروکی، قسمت بار عقب هم داشت. با این حساب می‌توان گفت کومانچی در زمان خودش یک پیکاپ فوق‌العاده بوده است. در زمان معرفی، کومانچی علاوه‌بر سه نوع پیشرانه مختلف، با سه نوع جعبه‌دنده هم عرضه می‌شد و صاحب قسمت باری با طول ۲۱۳ سانتی‌متر بود. پیشرانه استاندارد کومانچی یک پیشرانه چهار سیلندر ۲.۵ لیتری انژکتوری با حداکثر قدرت ۱۱۷ اسب‌بخار بود. به‌علاوه، امکان سفارش کومانچی با پیشرانه ۲.۱ لیتری توربو-دیزل ساخته شده توسط رنو با حداکثر قدرت ۸۵ اسب‌بخار هم وجود داشت. البته بهترین پیشرانه کومانچی، یک نسخه شش سیلندر V شکل با ۲.۸ لیتر حجم بود که نسبت به پیشرانه ۲.۵ لیتری چهار سیلندر قدرت کمتری داشت، اما در عوض گشتاور بیشتری تولید می‌کرد. ناگفته نماند که این پیشرانه توسط جنرال موتورز ساخته شده بود.

خوشبختانه کومانچی به مرور زمان از نظر پیشرانه شرایط بهتری پیدا کرد. این بهبود در سال ۱۹۸۷ کلید خورد و پیشرانه دیزلی به تدریج از لیست کومانچی حذف شد. همچنین پیشرانه ۴.۰ لیتری شش سیلندر خطی جیپ جایگزین پیشرانه شش سیلندر V شکل جنرال موتورز شد. این پیشرانه ۴.۰ لیتری جیپ که اکنون تبدیل به نمونه‌ای افسانه‌ای شده، می توانست حداکثر ۱۷۳ اسب‌بخار قدرت و ۲۹۸ نیوتن‌متر گشتاور تولید کند. حتی مدتی بعد حداکثر قدرت این پیشرانه به ۱۹۰ اسب‌بخار افزایش پیدا کرد. در سال ۱۹۹۱ پیشرانه چهار سیلندر ۲.۵ لیتری به لطف انژکتوری پیشرفته‌تر، می‌توانست حداکثر قدرتی معادل با ۱۳۰ اسب‌بخار تولید کند. ناگفته نماند که در سال ۱۹۸۷، جیپ عرضه نسخه دیگری از کومانچی با فاصله محوری کمتر را هم آغاز کرد که طول قسمت بار در آن برابر با ۱۸۳ سانتی‌متر بود.

۲۰۱۱

کیت موپار به نام JK-8 برای تبدیل جیپ رانگلر به پیکاپ

پیش از این گفتیم سال ۱۹۹۲ پرونده پیکاپ تراک‌های جیپ به کلی بسته شد و تا پیش از معرفی گلادیاتور جدید، دیگر شاهد هیچ پیکاپی از جیپ نبوده‌ایم، اما واقعیت این است که این موضوع کاملاً صحت ندارد! در حقیقت بهتر است بگوییم در سال ۱۹۹۲ عرضه مدل‌های پیکاپ تراک توسط خود جیپ متوقف شد و پس از آن داشتن یک پیکاپ بر پایه جیپ رویایی دست نیافتنی نبوده است. به طور مثال می‌توان به کیت تبدیل JK-8 اشاره کرد؛ این کیت در سال ۲۰۱۱ توسط موپار که زیرمجموعه کرایسلر محسوب می‌شود معرفی شد و به کمک آن می‌توانید جیپ رانگلر آنلیمیتد (Unlimited) نسل JK را به یک پیکاپ تبدیل کنید. به این ترتیب اگر شما مالک یک رانگلر چهار در باشید، می‌توانید با پرداخت چندین هزار دلار، قطعات لازم جهت تبدیل رانگلر به یک پیکاپ تک کابین بسیار جذاب را تهیه کنید.

سرانجام رونمایی از نسخه پیکاپ رانگلر

پس از سال‌ها و انتشار شایعات و حدس و گمان‌های گوناگون در مورد پیکاپ جیپ، سرانجام حدوداً ۳ ماه پیش در نمایشگاه خودروی لس‌آنجلس سال ۲۰۱۸ شاهد رونمایی از نسخه پیکاپ رانگلر یعنی جیپ گلادیاتور مدل ۲۰۲۰ بودیم. البته گلادیاتور تا حدی که همه انتظار داشتند براساس رانگلر ساخته نشده، بلکه از پایه طوری طراحی شده تا بتواند در سگمنت پیکاپ‌های متوسط به رقابت بپردازد. فریم کاملاً جدید گلادیاتور نسبت به رانگلر استقامت بیشتری دارد تا این آمریکایی بتواند در زمینه یدک‌کشی در کلاس خودش با دیگر پیکاپ‌ها رقابت کند. علاوه‌براین، با وجود این‌که نمای روبه‌روی گلادیاتور شبیه به رانگلر است، اما تغییراتی در آن ایجاد شده تا هنگام یدک‌کشی سیستم خنک‌کننده پیشرانه عملکرد بهتری داشته باشد.

مترجم :بهنام اصغریان