شایع‌ترین مشکلات دینام و باتری خودرو

آشنایی با مشکلات دینام و باتری

کارستان ؛در دنیای خودروها دینام و باتری دو رفیق و همکار شناخته می‌شوند که به دنبال هم برای هدف اصلی سازمان یعنی حرکت و عملکرد صحیح خودرو کار می‌کنند. با این وجود گاهی ممکنه که یک مشکل دینام و باتری رو درگیر کنه و در عملکرد صحیح خودرو مشکل به وجود بیاره. اما علت مشکلات دینام و باتری چیه؟ و چه مشکلاتی این دو قطعه مهم رو به هم مرتبط می کنه؟

همون طور که می‌دونید دینام و باتری از اجزای مهم سیستم برق خودرو به شمار می‌روند که عملکردی در راستای هم دارند و در نتیجه باعث روشن شدن خودرو و کار کردن بخش های مختلف می شوند. ما در این مقاله به بررسی انواع مشکلات دینام و باتری که کارکرد خودرو رو با مشکل مواجه می کنند، می پردازیم.

اجزای اصلی سیستم برق خودرو

دو تا از اصلی ترین بخش‌های سیستم برق خودرو رو میشه دینام و باتری معرفی کرد که در ادامه عملکرد همدیگه حرکت می‌کنند. دینام وظیفه تولید کردن برق و شارژ نگه داشتن باتری رو داره، به همین علت در صورتی که مشکلی در آن به وجود بیاد، باتری هم به مشکل می‌خوره و نمیتونه انرژی لازم را به بخش‌های مختلف خودرو برای حرکت برسونه. حتی در صورت عدم رفع مشکل دینام ممکنه که باتری هم آسیب جدی ببینه و نیاز به تعویض داشته باشه. در ادامه به یک معرفی کوتاه از این دو قطعه می پردازیم تا با نحوه عملکرد آن‌ها آشنا بشویم:

• دینام تولید کننده برق

مسلما برای شروع به کار خودرو اپل از همه باید جریان برق در خودرو ایجاد بشه که این کار در خودروهای قدیمی توسط دینام و در خودروهای جدید توسط آلترناتور(Alternator) انجام میشه. این دو دستگاه به وظیفه مشترک دارند و اون اینه که نیروی مکانیکی حاصل از فعالیت موتور رو به وسیله یه تسمه دریافت و سپس اون رو در طی فرآیندی به برق ۱۲ ولت تبدیل می‌کنند و در نهایت به ذخیره کننده برق یعنی باتری تحویل میدن.

دینام خودرو که با نام ژنراتور شناخته میشه، برق مورد نیاز همه‌ی وسیله‌های برقی موجود در خودرو رو مثل چراغ­‌ها، ضبط ماشین، برف پاک‌­کن و… تامین می‌کنه و از یک پوسته فلزی، دوعدد بالشتک، آرمیچر، بوش، کلکتور، فولی و چند قطعه زغال تشکیل شده‌. این قطعه اغلب در کنار موتور زیر پمپ هیدرولیک توسط یک تسمه شیاری در مدار چرخش موتور قرار می‌­گیره و جریان برق در دینام هم توسط قطعه‌ای به نام روتور ایجاد میشه.

دینام‌های قدیمی‌ در دور‌های پایین موتور، توانایی تولید جریان برق موردنیاز خودرو و شارژ باتری رو به‌طور کامل ندارند و اگه خودرو در مدت‌زمان طولانی به‌طور درجا کار کنه، از نظر برقی دچار کمبود ‌می‌شوند. در صورتی که در آلترناتورهای جدید این مشکل حل شده‌ و در حالت کارکرد درجا خودرو، مشکل شارژ باتری خودرو تا حد زیادی از بین رفته. به طور کلی اما می‌تونیم بگیم مه وظیفه آلترناتور یا دینام شارژ کردن باتری یا ذخیره کردن برق در زمان روشن بودن خودروعه.

• باتری یا ذخیره ‌کننده برق

باتری وظیفه ذخیره کردن برق رو داره به طوری که در زمان خاموش بودن موتور، برق خودرو توسط باتری تامین میشه به این معنا که برق تحویل گرفته شده در زمان روشن بودن موتور از دینام رو در خودش ذخیره می‌کنه و در غیاب موتور به مصرف کننده هایی مثل چراغ ها، رادیو، برف پاک کن، بالابر شیشه، استارت و… می‌رسونه.

جریان تولید شده توسط مبدل برق در دینام به وسیله دیودهای موجود اصلاح و به سمت باتری جریان پیدا می‌کنه که در باتری هم ترانزیستور موجود، میزان ولتاژ ورودی به آهنربای الکتریکی و کم و زیاد نبودن اون رو کنترل و بعد در باتری ذخیره می‌کنه.

در صورتی که باتری خودرو چه در حین حرکت و چه وقتی که روشنه، به یکباره خالی بشه، میشه گفت که مشکل از دینامه چون نتونسته باتری رو به طور کامل شارژ نگه‌ داره. اگر سیستم شارژ باتری یا دینام ایرادی داشته باشه، شما با مشکل شارژ نشدن باتری مواجه میشید. البته امکان داره خود دینام از نظر فنی معیوب نباشه ولی بقیه اجزای درگیر در این سیستم ایراد داشته باشند.

شایع‌ترین مشکلات دینام و باتری خودرو

خیلی از افراد وقتی که با مشکلات الکتریکی مربوط به خودرو برخورد می‌کنند، تصور دارند که این مشکلات به خاطر خرابی یا نقص در باتری رخ داده. اما همیشه نباید تقصیر ها رو به گردن باتری بیندازیم چون که دینام هم به همین اندازه در تامین نیازهای برق باتری نقش داره. در ادامه مهم‌ترین و اصلی‌ترین مشکلات دینام و باتری رو باهم بررسی می‌کنیم و نشون می‌دیم که چطور میشه از اونها پیشگیری کرد:

• پایان یافتن عمر دینام

یک دینام به طور معمول بین ۵ تا ۸ سال عمر می‌کنه؛ پس اگه این مدت از عمر خودروی شما گذشته و با مشکلات الکتریکی در خودرو مواجه شده‌اید، به احتمال زیاد دینام فرسوده شده و باید تعویض بشه. اگه شک دارید که آیا ممکنه دینام خراب شده باشد یا نه، بهتره تا یه یک مکانیک حرفه‌ای مراجعه کنید و بخواهید که دینام رو براتون بررسی کنه.

مشکل رایانه‌ای در دینام

این روزها دیگه خودروها تقریبا تمامی برقی شده‌اند و با سیستم های رایانه‌ای مثل ECU ساخته می‌شوند. همچنین میشه گفت که این سیستم‌ها تقریبا همه اجزای خودرو ازجمله دینام رو مدیریت می‌کنند. یکی دیگه از انواع مشکلات دینام و باتری رو میشه خرابی ECU خودرو عنوان کرد. در صورتی که مشکلی در سیستم رایانه وجود داشته باشه، شارژ صحیح دینام انجام نمی‌شه؛ این مورد در حالی که دینام سالم هم باشه باز هم از عملکرد صحیح اون جلوگیری می‌کنه.

• ایراد در سیم‌کشی آلترناتور

سیستم برق خودرو از تعداد زیادی سیم تشکیل شده که نیرو رو به دینام می‌رسونند. حالا اگه سیم کشی خودرو خراب، پاره یا فرسوده باشه، احتمال این که دینام نتونه به‌درستی کار کنه و باتری رو شارژ نگه داره، افزایش پیدا می‌کنه.

• خرابی فیوز دینام

فیوزها قطعاتی هستند که خودروها از اون‌ها برای حفظ عملکرد دینام استفاده می‌کنند. ممکنه که این فیوزها در طی زمان یا زمانی که موج جریان شدید برق از اونها عبور می‌کنه، منفجر بشوند که در این مواقع دینام با مشکل مواجه میشه و نمی‌تونن باتری رو شارژ کنه. در صورتی که دینام کار نمیکنه و هیچ مشکلی هم در بقیه قسمت‌های اون مشاهده نمیشه، بهتره تا یکبار هم فیوز رو بررسی کنید که نسوخته باشه.

• شکستگی پولی یا تسمه دینام

تولید انرژی الکتریکی خودرو توسط دینام و تسمه و پولی اون انجام میشه. اما این قطعات چندان عمر بالایی ندارند و بعد از گذشت زمانی کهنه شده، از بین میرن و می‌شکنند. هر کدوم از این دو قطعه که آسیب ببینند، انرژی مکانیکی به وجود نمیاد که دینام بتونه اون رو به انرژی الکتریکی تبدیل کنه و وظیفه خویش رو به طور صحیح انجام بده. پاره شدن و خراب شدن پولی و تسمه دینام یکی از انواع مشکلات دینام و باتری به شمار میرن که غیرقابل پیشگیری هستند و فقط میشه با سرویس دوره‌ای زود این موضوع رو تشخیص داد و قبل از آسیب قطعات دیگه ازش جلوگیری کرد.

 

• شارژ ناقص و نادرست باتری

یکی از اصلی‌ترین علل خرابی آلترناتور، عدم پرکردن صحیح باتری است. در صورتی که دینام خودرو خراب باشد و برق را به باتری نرساند، نمی‌توان با پر کردن مداوم باتری خالی شده مشکلی را رفع کرد. حتی در صورتی که شما از بهترین باتری نیز در خودروی خود استفاده کنید؛ باز هم با وارد شدن فشار­ به آن، این باتری دچار خرابی شده و به اصطلاح باتری خواهد خوابید.

• دمای بالای هوا

یکی دیگه از عوامل مهمی که باعث ایجاد مشکلات دینام و باتری میشه، گرما و دمای بالای هواست. گرمای هوا باعث بالا رفتن درجه حرارت موتور و به مدار آمدن دور فن ثانویه با حداکثر دور میشه. در کنار اون، استفاده از کولر خودرو و قرار دادن دور فن کولر در دور حداکثر و تردد با ترافیک سنگین شهرها هم در این شرایط به کاهش سرعت خودرو و کاهش دور موتور منجر میشه و آلترناتور رو با مشکل مواجه می‌کنه.

در واقع زمانی که وسایل برقی با حداکثر ظرفیت خود کار می کنند، ذخیره برق باتری به مصرف میرسه و باید این کمبود برق با آلترناتور جبران بشه. اما در زمان پایین آمدن دور موتور، دینام نمی‌تونه به طور دائم باتری رو شارژ و برق وسایل رو تأمین کنه. در نتیجه این امر، فشار زیادی بر آلترناتور وارد میشه که این فشار در طولانی مدت باعث به سوختنش میشه.

• اتصال کوتاه، دو قطب باتری خودرو

شاید بشه گفت که یکی از مهم‌ترین مشکلات باتری خودرو، بوجود آمدن اتصال کوتاه در دو سر قطب‌های آنست. گاهی اوقات این کار توسط خود تعمیرکاران و برای تست قدرت باتری به صورت دستی انجام میشه که کاری فوق‌العاده خطرناکه و به سلامت باتری‌ هم آسیب می‌زنه. اما به طور معمول اتصال کوتاه توسط سیستم استارت و به دلیل معیوب و یا کثیف بودن کلکتور سیم پیچ اون رخ میده. البته با تمیز کردن ذغال‌های بین کلکتورها و سرویس کردن استارت میشه این مشکل رو تا حد زیادی رفع کرد.

• مسدود شدن دریچه‌ها و بخار اسید در داخل باتری

یکی از ویژگی‌های باتری‌های اسیدی اینه که دریچه هایی برای خروج بخارات اسیدی دارند و با این کار از از ایجاد انفجار جلوگیری می‌کنند. یکی دیگر از مشکلات دینام و باتری خودرو در صورتی پیش میاد که این دریچه‌ها مسدود شده باشند‌. در این زمان بخار اسیدی داخل باتری جمع میشه و شرایطی رو برای انفجار باتری مهیا میکنه که فوق‌العاده خطرناکه. پیشنهاد ما اینه که در زمان نصب باتری مراقب باشید که این دریچه‌ها مسدود نشده باشند.

• پایین بودن سطح الکترولیت در باتری

در مقابل افزایش الکترولیت باتری، کاهش اون هم می‌تونه دردسرساز باشه. وقتی سطح الکترولیت باتری ماشین کم میشه، سطح مایعات در یک یا چند سلول باتری پایین‌تر میاد‌. در واقع باتری ماشین از چند صفحه سربی تشکیل‌شده که در محفظه‌ای پر از آب و اسیدسولفوریک یا همون الکترولیت، قرار گرفته‌اند. همیشه هم باید سطح مایع بالاتر از ارتفاع این صفحات قرار بگیره.

حالا اگه تحت شرایطی مایع الکترولیت پایین‌تر از صفحات باتری باشه، طوری که آن‌ها در معرض هوا قرار بگیرند، یک فرآیند شیمیایی به نام سولفاتاسیون انجام میشه که می‌تونه عمر باتری رو تا حد زیادی کم کنه.

• کاهش سرعت استارت و ضعیف شدن باتری

یکی دیگه از مشکلات باتری خودرو، ضعیف شدن استارت باتری و مشکل در زمان استارت راه انداز اونه که نشون میده باتری به پایان عمر مفید خودش نزدیک شده. در این زمان موقع استارت زدن سرعت چرخش موتور کم میشه و هر روز نسبت به روز قبل، سرعت استارت زنی خودرو کاهش پیدا می‌کنه. در این زمان متاسفانه باید یه باتری جدید تهیه و اون رو تعویض کنید.

• سولفاته شدن باتری

اگه حواستون به باتری خودروتون نباشه، از واکنش شیمیایی گاز هیدروژن آزاد شده از باتری با آلاینده های خارجی مثل گردوغبار و مواد زائد، رسوباتی در اطراف سرهای باتری جمع میشن‌. به این رسوبات که به وجود اومده، به اصطلاح «سولفاته شدن» میگن. هر چه که مقدار این جرم‌ها بیشتر باشه(سولفاته شدن عمقی)، دیگه از بین نمیرن و قابلیت ذخیره الکتریسیته رو از باتری می‌گیرن.

در این زمان شما مجبور هستید که باتری رو تعویض کنید چون دیگه کارایی براتون نداره. البته می‌تونید شارژ مجدد باتری رو قبل از آن انجام بدید، شاید تاحدودی کارساز باشه.

• مصرف بیش از حد آب در باتری

از دیگر مشکلات دینام و باتری خودرو می‌تونیم به گرم شدن باتری و مصرف بیش از حد آب آن اشاره کنیم. در این حالت سطح مایع الکترولیت پایین‌تر از صفحات و صفحات هم در معرض هوا قرار می‌گیرند. در اینجاست که فرآیند شیمیایی به نام سولفاتاسیون آغاز میشه. عمر باتری با این فرآیند تا حد زیادی کاهش پیدا می‌کنه، چون سلول‌ها نمی‌تونند عملکرد طبیعی که انتظار میره انجام بدهند، درنتیجه این اسیدسولفوریک در الکترولیت هنگام تخلیه باتری، جذب صفحات سربی و مجددا هنگام شارژ باتری وارد الکترولیت میشه.

• شارژ بیش از حد باتری

یکی دیگه از مشکلات دینام و باتری وقتی به وجود میاد که دینامی باتری رو بیش از حد باتری رو شارژ میکنه و درنتیجه باعث گرم شدن بیش از حد باتری میشه. به طور مرتب در زمان رانندگی دینام باتری رو شارژ می­کنه و آماده کار نگه می‌داره. حالا اگه ولتاژ شارژ باتری توسط دینام زیاد بشه از محدودی ۱۴ تا ۱۴.۵ بیشتر بشه، باتری بیش از حد گرم می­شه، می‌­جوشه و نشت و سرریز پیش میاد که آسیب زیادی به باتری میزنه.

• خرابی پایه‌های نگدارنده باتری

یکی از انواع مشکلات دینام و باتری رو میشه وجود خرابی یا ایراد در پایه‌های نگهدارنده باتری عنوان کرد. پایه‌ها وظیفه دارند تا باتری رو در جای خودش ثابت و بدون حرکت نگهداری کنند تا از فشار و ضربه دور باشه و به هیچ مشکلی نخوره. گاهی اما ممکنه که این پایه‌ها شکسته باشند که درنتیجه اون باتری جابه‌جا میشه و می‌تونه آسیب ببینه. پس همیشه وضعیت باتری رو در خودرو بررسی کنید و اگه متوجه شدید که پایه‌ها ایراد دارند یا خراب شده‌اند، برای تعویض آن‌ها با یک تعمیرکار ماهر مشورت کنید.

علائم وجود مشکل در دینام و باتری

نشانه‌هایی که به ما خبر می‌دهند با انواع مشکلات دینام و باتری روبرو شدیم:

• ضعف شدن و روشن نشدن موتور

یکی از نشانه‌های اینکه باتری روزهای آخرشو میگذرونه، اینه که موتور به مشکل بخوره. در این حالت موتور ممکنه بعد از استارت زدن بلافاصله روشن نشه و لازم باشه تا چندبار استارت بزنید شروع به کار کنه. در این زمان مشکل اغلب از باتریه و در مواردی به دینام هم مربوط میشه. در کنار این مورد ممکنه که موتور اصلا روشن نشه و این نشون میده که باتری به میزان بسیار کمی برق‌رسانی داره و حتی ممکنه مرده باشه.

• استشمام بوی سیم یا لاستیک سوخته

یکی از علائم وجود مشکل در دینام می‌تونیم به استشمام بوی لاستیک سوخته یا سیم اشاره کنیم که ناشی از اصطحکاک تسمه و فوری و در نتیجه داغ شدن تسمه به وجود میاد. همچنین دقت کنید که آلترناتور خودروی داغ ولتاژ بالاتری تولید می‌کنه و باعث آسیب دیدن بقیه قطعات خودرو میشه.

به طور کلی جریان برق تولید شده توسط آلترناتور خودرو به وسیله سیم های کوتاه و بلند منتقل میشه. به همین علت در صورتی که این سیم ها یا اتصالات با مشکلی مواجه بشوند، جریان برق کم و یا به طور کلی قطع میشه. به همین ترتیب در صورت وجود هر نوع مشکل در اتصالات و سیم ها ممکنه که گاهی اوقات چراغ ها پر نور تر بشن و یا بوی سیم داغ شده استشمام بشه؛ چون که در این حالت آلترناتور خودرو برق بیشتری رو تولید می‌کنه تا به مشکل ایجاد شده غلبه کنه.

البته همیشه مشکلات لاستیک به باتری مریوط نیست و در اثر دلایل دیگه‌ای هم مثل ایراد در ترمز رخ میده. مقاله دلیل‌ صداهای عجیب از ترمز رو از دست ندید!

• مشکل در استارت خوردن ماشین

مشکل در باتری می‌تونه باعث اختلال در فرآیند استارت زدن ماشین بشه و روشن شدن اون رو به تعویق بیاندازه. مثلا ممکنه که ماشین استارت بخوره اما بعد از خاموش شدن ماشین، دیگه نشه ماشین رو روشن کرد. یا در هوای سرد استارت زدن دشوار بشه و یا موتور استارت بزنه، اما خودرو روشن نشه.

• سخت روشن شدن خودرو

یکی دیگه از علائمی که در اثر مشکلات دینام و باتری رخ میده، سخت روشن شدن خودروعه. وقتی که برق کافی به استارت خودرو نرسه، خودرو به سختی روشن میشه. دلیل این اتفاق هم کم بودن توان باتریه که می‌تونه ناشی از شارژ نشدن اون توسط آلترناتور و یا فاسد شدن خود باتری باشه و باید مورد بررسی قرار بگیره. البته این نکته رو هم در نظر داشته باشید که سخت روشن شدن خودرو اغلب به علت فاسد شدن باتری رخ میده.

• خرابی و یا کند شدن قطعات الکتریکی خودرو

از دلایل دیگه عدم کارکرد صحیح آلترناتور میشه به کند شدن و یا خرابی قطعات الکتریکی خودرو اشاره کرد. به عنوان مثال وقتی که برف پاک کن، گرمکن صندلی، قفل در و یا بالابر شیشه به خوبی کار نمی کنند، می‌تونیم به این نتیجه برسیم که آلترناتور خراب شده و یا آسیب دیده.

• شنیده شدن صدای جیرجیر یا ساییدگی

از یکی از نشانه های وجود مشکلات دینام و باتری میشه به شنیدن صدای جیرجیر یا ساییدگی(grinding sound) اشاره کرد که می‌تونه نشان از خرابی، فرسودگی و تراز نبودن قطعاتی چون فولی دینام خودرو، تسمه، بوش‌ها و یا یاتاقان­‌ها باشه. در صورت وقوع هر نوع مشکل در قطعات دوار آلترناتور این صدا به گوش میرسه و نشان از بروز مشکل در اونه. علاوه بر این در صورتی که اتصالات قطع شده و یا شل شده بودند، باید همه موارد مربوط به آلترناتور رو چک و بررسی کنید.

• روشن شدن چراغ هشداردهنده

روشن شدن چراغ هشدار دهنده بر روی صفحه کیلومترشمار هم یکی دیگه از نشانه‌های وجود مشکلات دینام و باتری هستش که به شکل یک باتری طراحی شده و با عبارت‌های ALT و GEN نمایش داده میشه. این چراغ باتری شکل که در پشت آمپر قرار داره به کامپیوتر وصله و میزان ولتاژ خروجی از دینام خودرو رو بررسی می‌کنه. در صورتی که این ولتاژ خروجی از محدوده تعیین شده پایین تر و یا بالاتر باشه، چراغ روی داشبورد روشن میشه.

هر زمانی که میزان ولتاژ به محدوده تعیین شده دست یافت، چراغ خاموش میشه. همچنین توجه داشته باشید وقتی که خرابی آلترناتور در مراحل اولیه خودشه، چراغ چشمک زنه و چند ثانیه روشن و دوباره خاموش میشه. گاهی اوقات اما ممکنه وقتی که لوازم برقی چراغ‌های جلو فعال می شوند، این چراغ روشن بشه.

• روشن شدن چراغ چک موتور

با این که چراغ چک موتور به دلایل مختلفی روشن میشه و به مشکلات زیادی در خودرو ارتباط داره، اما به دلیل ضعف باتری هم می‌تونه روشن بشه. به طور معمول وقتی چراغ چک روشن میشه، اولین چیزی که بهش شک می‌کنن، باتری ماشینه. در این مواقع اگه بقیه نشانه‌ها رو هم دیدید، با اطمینان می‌تونید بگید که مشکل از باتریه و وقتشه وقته که تعویض‌ش کنید. اما اگه مورد دیگه‌ای رو مشاهده نکردید، بهترین کار اینه که ماشین‌تون رو به یه تعمیرکار ماهر نشون بدید تا بتونه مشکلات دینام و باتری رو بررسی و ایرادش رو پیدا کنه.

گاهی اوقات روشن شدن چراغ های هشدار می‌تونه نشان دهنده مشکلات دیگه‌ای مثل بالا رفتن مصرف سوخت خودرو باشه؛ پس بهتره قبل از همه با چراغ‌های هشدار دهنده آشنا شوید.

• مشکلات الکتریکی عمومی

با توجه به اینکه باتری وظیفه تامین برق لوازم الکتریکی داخل ماشین رو داره، وقتی ضعیف بشه، این لوازم که شامل رادیو، چراغ‌های داشبورد، برف‌پاک‌کن، شیشه‌بالابر برقی، سیستم تهویه، چراغ‌ها و بسیاری از سیستم‌های الکترونیکی ماشین، میشن نمیتونن خوب کار کنند و خیلی زود از کار می‌افتند. علت روشن نشدن ماشین در زمستان و هوای سرد رو میشه در کنار موارد دیگه، یه باتری ضعیف و آسیب دیده هم دونست.

• استشمام بوی بد در اطراف ماشین

جالبه بدونید که یکی دیگه از علائم خرابی باتری خودرو، بوی بدی هستش که می‌تونید از اون احساس کنید. اگه ماشین‌تون رو روشن کردید و متوجه بویی شبیه بع تخم‌مرغ گندیده یا گوگرد شدید، به احتمال زیاد باتری نشتی کرده. این اتفاق ممکنه که به علت قدیمی‌شدن باتری، آسیب خارجی به پایانه‌ها یا محفظه آن و یا اتصال کوتاه داخلی به وجود بیاد.

 

• روشن نشدن چراغ و برق پشت آمپر

یکی از مهم‌ترین نشانه‌هایی که در زمان وجود مشکلات دینام و باتری و به پایان رسیدن عمر مفید باتری ماشین می‌تونید شاهدش باشید، اینه که چراغ پشت آمپر روشن نشه. در این موقعیت، با اینکه ماشین استارت می‌خوره اما چراغ پشت آمپر روشن نمیشه. البته این اختلال در ابتدای تمام شدن باتری رخ میده و با چند بار استارت زدن برطرف میشه. در صورتی که مشکل باتری هنوز رفع نشده و شما باید تا جایی که می‌تونید سریع‌تر اقدام به رفع آن بکنید.

• چراغ­‌های کم­ نور

یکی از نکات مهمی که باید به اون توجه داشته باشید، اینه که در صورت عدم عملکرد صحیح دینام بقیه سیستم‌های خودرو هم نمی‌تواند فعالیت درست خودشون رو انجام بدهند و اتفاقاتی همچون پرنور شدن و یا کم نور شدن چراغها رخ میده. به همین دلیل در صورتی که در زمان رانندگی متوجه کم نور شدن نور پشت آمپر و چراغ های خودرو خود شدید، بهتره تا به سرعت به بررسی ادوات الکتریکی خودرو چون باتری و آلترناتور بپردازید و سیستم پخش خودرو و سیستم تهویه رو خاموش کنید؛ چون که یکی از رایج ترین علائم خرابی دینام کم نور شدن چراغ هاست.

برای بررسی این امر وقتی که خودرویتان در حالت توقف قرار داره، ابتدا چراغ رو روشن و پدال گاز رو فشار بدید. در صورتی که در میزان نور چراغ تغییری به وجود اومد، نشان از وجود مشکلات دینام و باتری هستش. اما اگه با تغییر میزان گشایش دریچه گاز تغییری در نور چراغ ها ایجاد نشد، می‌تونیم اینطور نتیجه بگیریم که دینام مشکلی نداره.

• کم‌نور شدن چراغ‌های جلو

یکی دیگه از اصلی‌ترین نشانه‌هایی که نشون میده باتری به پایان عمرش نزدیک شده، کم‌نور شدن چراغ‌های جلوعه. در این حالت باتری قدرت این رو نداره تا به‌اندازه کافی به چراغ‌های جلو برق‌رسانی کنه. این موضوع رو شما می‌تونید وقتی که تو جاده چراغ‌های پرنور ماشین‌های دیگر رو می‌بینید، متوجه بشید و یا اینکه خودتان حس کنید که در تاریکی شب‌‌ها جاده براتون قابل مشاهده نیست.

• تغییر ظاهر باتری

اگه مشکل باتری جدی باشه، دیگه مشکل از استارت نزدن و روشن نشدن چراغ‌ها هم فراتر میره و خود باتری تغییر می‌کنه. به همین دلیل بهتره تا هر چند وقت یه بار، بدنه باتری رو هم خوب بررسی کنید و فرورفتگی‌ها یا برآمدگی‌های روی اون رو خوب چک کنید. دقت کنید که وجود این نشانه‌ها به این معناست که عمر مفید باتری ماشین به آخر رسیده و باید به دنبال رفع مشکل و یا جایگزین کردن اون باشید.

وقتی باتری خالی شد، چه کار می‌تونیم کنیم؟

در زمان خالی شدن باتری خودرو با این دستورالعمل جلو برید:

▪ قبل از هر کاری یک جفت دستکش ضخیم پیدا کنید، بهتره که قدیمی باشه تا بعدا حسرتشو نخورید! نترسید! لمس سر باتری با دست شما رو دچار شوک نمیکنه، چون جریان باتری بین ۱۲ تا ۱۴ ولته و خطرناک نیست.

▪ اما اگه همین سر باتری با یه وسیله فلزی لمس بشه و اون وسیله در عین حال با بخش‌های فلزی دیگه‌ی خودرو هم تماس پیدا کنه، یک جرقه شدید ایجاد میشه که می‌تونه باعث آتش گرفتن گاز هیدروژن باتری، انفجار باتری و آسیب دیدن شما همراه بشه. پس اگه قصد دارید که اینکار رو خودتون انجام بدید، اول از همه باید نکات ایمنی رو رعایت کنید. اما اگه می‌بینید که اینکار خیلی سخته و حوصله ندارید، بهتره تا از یه متخصص کمک بگیرید.

حالا می‌ریم سر اصل مطلب! با باتری خالی چه کنیم؟

▪ اول از همه اتصالات باتری رو بررسی می‌کنیم. اول از همه دو سر باتری رو می‌کشیم تا بتونیم با اطمینان بگیم که این اتصالات ایرادی ندارند. البته یادتون باشه که اینکار رو با فشار و قدرت زیاد انجام ندهید چون باتری آسیب می‌بینه. اگه دیدید که سر باتری شل شده، با کمی جابه‌جا کردن اون، می‌تونید اتصال کافی برای استارت خوردن ماشین رو ایجاد کنید.

▪ اگه با این کار باز هم خودرو استارت نخورد، دو راه جلوی پای شما قرار میگیره یا باید با استفاده از جامپ استارت یا با استفاده از یک منبع خارجی دوباره باتری را شارژ کنید.

رعایت نکات ایمنی مهمترین اصل شروع کار

قبل از اینکه بخواهیم جامپ استارت یا شارژ کردن باتری رو انجام بدیم، بهتره تا با بعضی از نکات ایمنی کار با باتری آشنا بشیم تا بتونیم خیلی دقیق تر و بدون نگرانی این کار رو انجام بدهیم. همون طور که می‌دونید الکترولیت موجود در داخل باتری یک مخلوطی از اسید سولفوریک و آب به همین دلیل باید در مواجهه با آن احتیاط کرد؛ چون که خوب مسلماً این اسید خاصیت خورندگی شدیدی داره و اگه باتری داغ کرده باشه، ممکنه که با باز شدنش روی پوست و یا بدن ما بریزه و و آسیب زا باشه.

در واقع باتری خودش هم نیاز به مراقبت و توجهات بسیاری داره و در مقابل اون رعایت نکات ایمنی هم از اهمیت زیادی برخورداره. یکی از موارد شایع آسیب زا بودن باتری موقعیه که مایع الکترولیت اون روی پوست یا چشم افراد میپاشه؛ اگه خدای نکرده به چنین مشکلی برخوردید، خیلی سریع با آب فراوان چشم هاتون را کامل بشویید. البته یک کار دیگری هم که می‌تونید انجام بدید اینه که مخلوطی از آب و جوش شیرین رو سریع آماده و چشماتون رو با اون بشورید؛ چرا که جوش شیرین می‌تونه خیلی سریع اسید رو خنثی کنه و اثرات خطرات اون رو به حداقل ممکن برسونه. اما یادتون باشه که این روش به تنهایی کارساز نیست و بهتره که حتماً خیلی سریع به پزشک هم مراجعه کنید و به هیچ وجه درمان رو به تأخیر نیندازید.

یکی از نکته های مهم در زمان کار با باتری خودرو اینکه با لباس مجلسی و شیک پیک و جدید تون دست به کار نشید!! و از لباس های کهنه و قدیمی استفاده کنید؛ چرا که الکترولیت باتری می‌تونه به پارچه لباس های عزیز شما هم آسیب بزنه. در کنار این مورد بهتره که از دستکش و عینک محافظ هم استفاده کنید. کلا میزان خطر را تا جایی که امکان داره کم کنید! یک نکته مهم که باید بدونید اینه که باتری ها در زمان شارژ شدن گاز هیدروژن و نیتروژن از خودشون منتشر می‌کنند که این گاز اما قدرت شعله وری زیادی داره و بهتره که از هر نوع جرقه و آتیشی به دور باشه.

علاوه بر این انتشار این گازها باعث میشه تا نتونیم قاب باتری رو بطور کاملا بسته نگه داریم. باتری های امروزی در کناره های خودشون فرورفتگی هایی دارند که گاز به طور مستقیم از اونجا خارج میشه و دوباره متراکم و کف باتری برگردانده میشه؛ بنابراین برخلاف باتریهای قدیمی دیگر لازم نیست تا بعد از شارژ شدن دوباره آبی به باتری اضافه بشه.

در زمان نصب کابل‌های شارژ هم باید خیلی دقت کنید؛ باتری های خودرو کلا دو سر (یا ترمینال) دارند که بالا یا کنار باتری قرار می گیرند. یکی از این سرها از اونیکی بزرگتره و قطب مثبت باتری به شمار میره و معمولاً با علامت + شناخته میشه. سر کوچکتر اما قطب منفیه و با علامت – مشخص میشه. این قطب‌ها با علامت‌های + و – یا رنگ سیاه و قرمز قابل شناسایی روی باتری هستند.

نحوه پیشگیری از مشکلات دینام و باتری

برای جلوگیری از خرابی و مشکلات دینام و باتری خودرو بهتره تا بعضی از نکات رو رعایت کنید. این موارد عبارت‌اند از:

۱) از روشن کردن چراغ‌ها در زمان‌های غیرضروری خودداری کنید.

۲) دور فن کولر رو تا حد ممکن در پایین‌ترین درجه قرار بدید.

۳) از باتری‌هایی که دارای ظرفیت بیشتری هستند، حداقل ۶۵ آمپر، استفاده کنید.

۴) درصورتی ‌که مدت زمان توقف طولانیه، با فشار دادن پدال گاز، دور موتور رو تا حدود ۲۰۰۰ دور در دقیقه به‌صورت متناوب افزایش بدید.

۵) هیچ وقت در موتورشوئی دینام خودرو رو با آب شستشو ندید.

۶) وضعیت شل یا سفت بودن تسمه دینام خودرو رو به طور مرتب بررسی کنید.