خبر خوش برای سهام داران ایران خودرو «خودرو»
ایران خودرو منتظر افزایش سرمایه؛
سهام‌داران «خودرو» که مدت‌ها است، منتظر خبر افزایش سرمایه ایران خودرو و به تبع آن کسب بازدهی بیشتر هستند؛ هفته گذشته خبرهای خوبی از سوی مدیرعامل گروه صنعتی ایران خودرو گرفتند.
هاشم یکه زارع از اولویت داشتن تجدید ارزیابی سرمایه گذاری‌های این خودروساز برای خروج از ماده ۱۴۱ خبر داد و گفت: تجدید ارزیابی دارایی‌ها در اولویت دوم قرار دارد. وی در مجمع عمومی عادی سالانه صاحبان سهام ایران خودرو گفت: به منظور حفظ ارزش ذاتی سهام ایران خودرو، در صورتی که تجدید ارزیابی سرمایه گذاری‌ها برای خروج از ماده ۱۴۱ کفایت نکند، به سراغ دارایی رفته و اولویت اول ما زمین‌ها خواهد بود. همچنین در صورتی که تجدید ارزیابی سرمایه گذاری‌ها امکان خروج از ماده ۱۴۱ را فراهم کند، دیگر نیاز به تجدید ارزیابی دارایی ها نخواهد بود.
به این ترتیب، به نظر می‌رسد که این شرکت برای افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها خیز بلندی برداشته است. به عبارت دیگر، با تجدید ارزیابی دارایی‌ها، تمام دارایی‌های این شرکت به روز محاسبه و ارزش روز آنها، لحاظ می‌شود. بنابراین، شرکت‌ها دارایی‌هایی همچون زمین، ساختمان، تجهیزات و تأسیسات را بر طبق الزامات حسابداری در قسمت دارایی‌های غیر جاری(بلندمدت) و به قیمت تمام‌شده خرید ثبت می‌کنند. درنتیجه اگر یک قطعه زمین را در سال ۱۳۷۰ به قیمت ۱۰۰ میلیون ریال خریداری کرده باشند و تا زمان حاضر کماکان مالکیت زمین از آن شرکت باشد، زمین در سال ۱۳۹۷ به قیمت همان ۱۰۰ میلیون ریال در دفاتر ثبت است. درحالی‌که ارزش روز آن ۱۰۰ میلیارد است؛ حال اگر شرکت به دنبال اجرای افزایش سرمایه از محل مازاد تجدید ارزیابی دارایی‌ها از طریق به‌روز کردن قیمت زمین باشد، باید پس از ارزیابی‌های کارشناسی و اخذ تمامی مجوزها در ترازنامه قیمت زمین را به ۱۰۰ میلیارد ریال افزایش داده و مابه‌التفاوت ۱۰۰ میلیارد ریال و ۱۰۰ میلیون ریال را به‌حساب سرمایه منظور کند.
افزایش سرمایه شرکت‌ها از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها معمولا مورد اقبال سهام‌داران قرار می‌گیرد و به نفع سهام‌داران خرد است. به طور مثال، کارشناسان معتقدند که ایران خودرو می‌تواند افزایش سرمایه‌ای حدود ۹۰۰ درصد انجام دهد. به عبارت بهتر، شرکت تمام تلاش خود را می‌کند تا بتواند از حداکثر ظرفیت افزایش سرمایه استفاده کند.
ماده ۱۴۱ قانون تجارت
این قانون می‌گوید، “اگر بر اثر زیان های وارده حداقل نصف سرمایه شرکت از بین برود، هیات مدیره مکلف است، بلافاصله مجمع عمومی فوق العاده صاحبان سهام را دعوت نماید تا موضوع انحلال یا بقاء شرکت مورد شور و رای واقع شود. هرگاه مجمع مزبور رای به انحلال ندهد، باید در همان جلسه و با رعایت مقررات ماده ۶ این قانون سرمایه شرکت را به مبلغ سرمایه موجود کاهش دهد. در صورتی که هیات مدیره برخلاف این ماده به دعوت مجمع عمومی فوق العاده مبادرت ننماید و یا مجمعی که دعوت می‌شود، نتواند مطابق مقررات قانونی منعقد گردد، هر ذینفع می‌تواند انحلال شرکت را از دادگاه صلاحیت‌دار درخواست نماید”.
در حالت ساده، ماده ۱۴۱ برای شرکت‌هایی است که نیمی از سرمایه خود را از دست داده‌اند. در واقع، این یک پیش بینی قانونی است تا شرکت و پرسنل آن پیش از نابودی کل سرمایه شرکت، چاره‌ای بیاندیشند. زمانی که این سرمایه به نصف میزان اصلی خود رسید، هیات مدیره مکلف به برگزاری مجمع عمومی فوق العاده از سهام داران و شرکا است. بنابراین، ایران خودرو برای کاهش زیان انباشته و خروج از اصل ۱۴۱، از افزایش سرمایه به روش تجدید ارزیابی دارایی ها استفاده می کنند.
افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها
با افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها، اتفاقات زیادی روی سهم رخ می‌دهد. پس از افزایش سرمایه تعداد سهام هر یک از سهام‌داران افزایش خواهد یافت، اما به تبع آن قیمت سهام افت خواهد کرد؛ به طوری که مثلا اگر یک سهام‌دار پیش از افزایش سرمایه ۵ میلیون تومان از یک سهم را در اختیار داشته (مثلا ۵ هزار سهم هر یک به ارزش ۱۰۰۰ تومان)، پس از افزایش سرمایه دارایی‌اش همان قدر خواهد ماند (این بار ۵۰ هزار سهم ۱۰۰ تومانی). البته این مورد به صورت تئوریک و بدون اعمال نوسانات سهم در طول بازار در روز بازگشایی سهم است، اما تعداد سهم افزایش و در نتیجه قیمت هر سهم کاهش خواهد یافت.
تجدیدارزیابی در زیرمجموعه
شرکت ایران خودرو با استفاده از قانون مصوب ۹۸ مجلس در حمایت از تولید داخلی نسبت به تجدید ارزیابی دارایی‌ها پس از تایید دستگاه‌های ذی‌ربط و طی مراحل قانونی، اقدام و ارزش دارایی‌ها را بروز خواهد کرد. منابع جدید مالی حاصل از این تجدیدارزیابی پس از طی مراحل قانونی به حساب افزایش سرمایه شرکت منظور خواهد شد.
استفاده از ابزار تجدید ارزیابی در شرکت های تابعه گروه ایران خودرو در صورت تصویب هیئت مدیره هر شرکت، منجر به اصلاح ساختار مالی شرکت‌ها نیز خواهد شد .اصلاح ساختار مالی گروه از طریق تسهیل در دسترسی به منابع مالی جدید بخشی از مشکلات نقدینگی در تامین و تدارک مواد اولیه و افزایش تولید را حل می‌کند که به نوبه خود به افزایش عرضه خودرو و کنترل قیمت های بازار خواهد انجامید.
در قسمتی از گزارش تفسیر مدیریتی “خودرو” در مورد افزایش سرمایه آمده است: هیات مدیره شرکت در نظر دارد از ابزار تجدید ارزیابی دارایی ها جهت اصلاح ساختار مالی استفاده کند. همچنین در شرکت های تابعه ایران خودرو، هر شرکت به صورت جداگانه در خصوص استفاده از این ابزار برای اصلاح ساختار مالی ، تصمیم خواهد گرفت.