تعمیر و نگهداری خودرو (تاثیر فشار باد لاستیک در عملکرد خودرو)

بیشتر راننده ها می دانند وزنی که تایرهای اتوموبیل می توانند تحمل کنند بستگی به سایز و فشار باد آنها دارد. لاستیک با سایز بزرگتر و فشار باد بیشتر توانایی تحمل وزن بیشتری را دارد.
حفظ مقدار صحیح فشار باد تایر باعث عملکرد بهینه تایر و کاهش مصرف سوخت می‌شود. فشار صحیح باد تایر باعث می‌شود رانندگان راحتی سواری، دوام و عملکرد تایری را که هماهنگ با نیازهای خودروی آن‌ها طراحی شده است، تجربه کنند. مزیت دیگر تنظیم صحیح باد تایر این است که هنگام حرکت و به‌خصوص عبور از پیچ‌ها انعطاف‌پذیری سطح آج و دیواره تایر همان‌طور که طراحی شده است باقی می‌ماند و از انعطاف و خمش بیش‌ازحد دیواره تایر و انعطاف بین سطح آج و بافت زیر آج جلوگیری می‌شود. علاوه‌براین حرارت تایر بیش‌ازحد بالا نمی‌رود و اصطکاک جنبشی تایر در حد مناسب خواهد بود. فشار صحیح باد تایر باعث استحکام ساختار تایر شده و واکنش، چسبندگی و هندلینگ خودرو را بهبود می‌دهد.

تنظیم صحیح فشار باد لاستیک باعث می شود که وزن وارد بر لاستیک به طور یکنواخت در تمام سطوح لاستیک پخش شود و این امر سبب حفظ ساختار لاستیک می شود. در حالیکه اکثر رانندگان از تاثیر قابل ملاحظه فشار باد لاستیک بر فرسودگی، اصطکاک جنبشی و طول عمر آن آگاه هستند، فقط عده کمی می دانند که فشار کم باد لاستیک، تاثیر چشمگیری روی واکنش سریع و دقیق خودرو نسبت به فرمان دهی راننده دارد.

برای این که بتوانیم تاثیر فشار باد لاستیک را روی واکنش و هندلینگ خودرو بدانیم، به تستی که موسسه Tire Rack با ۲ خودروی بی ام و ۳۳۰Ci کوپه E46 مدل ۲۰۰۳ در دو حالت مختلف از نظر فشار باد تایر ترتیب داده است رجوع می کنیم. در حالت اول فشار باد لاستیک ها به درستی تنظیم شده اند. در حالت دوم فشار باد لاستیک ها از قصد کم شده است. تایرهای P225/50R16 و چرخ های ۱۶ در ۷.۵ اینچ روی این خودروها نصب شدند. لاستیک ها نو با آج کامل بودند.

برای این منظور از لاستیکهای رادیال تمام فصل Goodyear مدل Eagle GT-HR که از نوع High Performance بود استفاده کردیم که ترکیب خوبی از Treadwear خوب (چسبندگی بالا)، فرمان پذیری دقیق و چسبندگی قابل اعتماد از خصوصیات این لاستیکها بودند.

فشار باد تایرهای یکی از بی ام و ها طبق عدد پیشنهادی سازنده تنظیم شده بودند ( ۲۹ psi برای لاستیک های جلو و ۳۳ psi برای لاستیک های عقب)، در حالیکه فشار باد تایرهای بی ام و دیگر ۳۰ درصد کمتر بود (۲۰ psi در جلو و ۲۳ psi در عقب). علت انتخاب ۳۰ درصد این بود که US DOT (وزارت ترابری ایالات متحده) این عدد را به عنوان استانداردی برای سیستم کنترل فشار باد خودرو های آینده تعیین کرده بود. این بدین معنی است که سیستم کنترل فشار باد زمانی که فشار باد تایر ۳۰ در صد کم شود، به راننده هشدار می دهد.

قسمت اول تست بصری بود. از راننده ها خواسته شد که به لاستیک ها نگاه کنند و تشخیص بدهند که لاستیک های کدام بی ام و کم باد است. شاید تشخیص بصری میران کم بادی تایر با دیدن تایرهای فاق بلند خودروهای قدیمی راحتتر می شد، ولی لاستیک های Low Profile (فاق کوتاه) امروزی مورد استفاده در خودروهای تست شده در این مقاله، تشخیص را سخت می کردند. راننده ها این مطلب را تایید کردند که از روی ظاهر لاستیک به تنهایی نمی توان تشخیص درستی درباره فشار باد داخل آن داد. به عبارت دیگر نمی توان از چشم به عنوان وسیله ای برای اندازه گیری فشار باد لاستیک استفاده کرد.

تست بعدی محک زدن تاثیر فشار باد لاستیک روی عملکرد آن در آستانه تحمل تایر بود. در حالی که راننده ها می دانستند لاستیکی که تنظیم باد استاندارد طبق پیشنهاد سازنده داشته باشد هندلینگ و واکنش قابل پیش بینی ارائه می دهد، خیلی زود متوجه شدند که عملکرد لاستیک هایی که ۳۰ درصد باد کمتر داشتند، بسی نا امید کننده بودند. تایر های کم باد برای انجام مانور به فرمان دادن بیشتری احتیاج داشتند و واکنش کندتری داشتند. لاستیک های کم باد هنگام تغییر مسیر هماهنگ نبودند، و واکنش لاستیک های عقب کندتر از لاستیکهای جلو بود که نوعی احساس جدا بودن از مسیر حرکت را به راننده ها منتقل می کردند.

با اینکه تایرهای کم باد هنگام تست در مسیر شتاب جانبی نیروی چرخشی پایداری ارائه کردند، ولی زمان تغییر مسیر دادن خودرو تمایلی از خود نشان نمی داد. طبق نتیجه بدست آمده، خودرویی که تایر های کم باد داشت بیش از ۲ ثانیه در مسیر تست ما کند تر بود (۲ ثانیه یعنی حدود ۷ درصد کاهش هندلینگ).

به عبارت دیگر کم بودن فشار باد لاستیک اثر مثبت آن در عملکرد خودرو را از بین می برد.

معمولا اگر لاستیک کم‌باد باشد، ضربه‌های جاده کمتر به بدنه خودرو منتقل شده و سواری کمی نرم‌تر می‌شود. به همین علت راننده‌های باتجربه آفرودی در جاده‌های خاکی طولانی کمی باد لاستیک‌ها را کمتر می‌کنند. اما این کار در خودروهای عادی سواری که فاق (دیوار جانبی) لاستیک کوتاهی دارند، به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود.

تایری که فشار باد اضافی داشته باشد سفت و غیرقابل‌انعطاف می‌شود و سطح تماس آن با آسفالت کاهش می‌یابد. اگر فشار باد تایرهای یک خودرو به اندازه ۶ پاوند بر اینچ مربع زیاد باشند هنگام عبور از دست‌اندازها و اشیای ریز در سطح جاده راحت‌تر آسیب می‌بینند. تایرهایی که فشار باد بالاتر از حالت عادی دارند نمی‌توانند ناهمواری‌ها را به‌خوبی جذب کنند و سواری خشک و خشنی را ایجاد می‌کنند. بااین‌حال اگر فشار باد تایر تا حد معینی بالاتر از حالت عادی باشد معمولا باعث بهبود واکنش فرمان و تعادل خودرو هنگام پیچیدن می‌شود. به همین دلیل است که شرکت‌کنندگانی که با تایرهای خیابانی در رقابت‌های Autocross و مسابقات دیگر شرکت می‌کنند فشار باد تایرهای خود را بالاتر از حالت عادی تنظیم می‌کنند.

بنابراین فشار باد تایر اتوموبیلتان را طبق برچسب تعبیه شده در خودرو یا دفترچه راهنما تنظیم کنید. فشار باد لاستیک ها را حداقل ماهی یکبار و پیش از حرکت در بزرگراهها چک کنید.

شرایط مناسب تنظیم باد: تنظیم باد باید زمانی انجام شود که حداقل ۳ ساعت از توقف خودرو در سایه گذشته باشد و یا اینکه خودرو کمتر از ۵/۱ کیلومتر حرکت کرده باشد. علاوه بر این توصیه شده است که تنظیم باد صبح انجام شود.