علائم خرابی سیستم جرقه زنی خودرو
سیستم جرقه زنی چیست
فهرست مطالب
خرابی سیستم جرقه زنی می تواند یکی از مهم ترین و اصلی ترین عوامل کارکرد ناقص یک خودرو به شمار آید.
برای ایجاد احتراق در محفظه احتراق سیلندر، چه در خودرو های بنزینی و چه در خودرو های هیبریدی، نیازمند ایجاد جرقه در زمان مناسب هستیم. مسئولیت ایجاد این جرقه بر عهده سیستم جرقه زنی خودرو است. بنابراین خرابی سیستم جرقه زنی موجب مختل شدن عملکرد یک خودرو می شود.
سیستم جرقه زنی واکنش های شیمیایی را به انرژی حرکتی تبدیل می کند. اساسا ایجاد جرقه باعث احتراق در موتور خودرو شده و این جرقه نقش مهمی در قدرت گرفتن موتور دارد.
ناقص بودن جرقه باعث می شود قدرت گرفتن موتور و در نتیجه آن تبدیل واکنش شیمیایی به انرژی حرکتی به خوبی صورت نگیرد و در نتیجه خرابی سیستم جرقه زنی اتفاق می افتد.
ایده اصلی به کار گیری سیستم جرقه زنی به اختراع ماشین بخار توسط جیمز وات بر می گردد. او متوجه شد وقتی آب داخل کتری به جوش می آید، بخار ایجاد شده، در کتری را به حرکت در می آورد. ولی زمانی که در کتری یک سوراخ داشته باشد، دیگر انرژی مکانیکی زیادی به آن وارد نمی شود.
تکنولوژی به کار گرفته شده در سیستم های بنزینی و هیبریدی امروزی نیز از ماشین بخار جیمز وات الهام گرفته شده است. البته با این تفاوت که سوخت هایی مانند بنزین، گاز و گازوئیل جایگزین نیروی بخار شده اند.
به طور کلی پروسه حرکت یک ماشین به این صورت است که ترکیب هوا و بخار بنزین وارد سیلندر ها شده و پس از انفجار، نیرویی به پیستون های داخل سیلندر وارد می شود. این نیروی مکانیکی پیستون ها را به حرکت در می آورد.
بدین ترتیب پیستون ها به صورت رفت و برگشتی، یک حرکت مداومی را انجام می دهند. این حرکت توسط اجزای دیگر خودرو به چرخ ها وارد شده و با وارد شدن گشتاوری به آنها، چرخ ها و در نتیجه خودرو به حرکت در می آید.
همان طور که گفته شد، وظیفه ایجاد جرقه و انفجار داخل سیلندر بر عهده سیسم جرقه زنی است. به عبارتی دیگر، پس از ورود مخلوط هوا و بخار بنزین به داخل سیلندر، سیستم احتراق جرقه ای ایجاد می کند و این جرقه موجب احتراق، به حرکت در آمدن پیستون ها و حرکت چرخ های خودرو می شود.
اجزای سازنده سیستم جرقه زنی خودرو
سیستم جرقه زنی از بخش های متعددی تشکیل شده است، ولی اصلی ترین اجزای آن به صورت زیر می باشند:
- شمع
- کوئل
- وایر شمع ها
- دلکو
- کامپیوتر
در ادامه، به بررسی هر کدام از این اجزا به صورت جداگانه می پردازیم.
خرابی هر کدام از این قطعات می تواند عامل خرابی سیستم جرقه زنی خودرو شده باشد.
شمع: این قطعه در قسمت فوقانی سرسیلندر قرار دارد. الکترود آن نیز در داخل محفظه احتراق قرار گرقته است. از یک سمت به آن ولتاژ بالا اعمال می شود و در سمت دیگر که داخل سیلندر قرار می گیرد، جرقه ایجاد می شود.
در مرحله تراکم، شمع خودرو با ایجاد جرقه داخل سیلندر، مخلوط ترکیبی هوا و سوخت را محترق می کند.
کوئل: ایجاد ولتاژ در انتهای شمع، توسط قطعه ای به نام کوئل انجام می شود. این قطعه برق ۱۲ ولت خودرو را از باتری یا دینام گرفته و آن را به ولتاژی بالا (بین ۳۰ تا ۱۰۰۰ ولت) می رساند. با ایجاد این ولتاژ بالا و اختلاف آن با سر الکترود منفی، جرقه زنی اتفاق می افتد.
وایر شمع ها: وایر یک سیم روکش دار با مقاومت و ضخامت زیاد است که وظیفه آن انتقال برق به سر شمع های موتور است. به عبارتی دیگر، پس از تولید ولتاژ مثبت توسط کوئل، این ولتاژ، با چند واسطه، از طریق وایر به شمع خودرو می رسد.
دلکو: این قطعه یکی از اجزای موتور های درون سوز است که جریان ولتاژ بالا را از کوئل به شمع ها هدایت می کند. در خودرو های کاربراتوری، کنترل زمان جرقه زنی توسط مکانیزم دلکو انجام می شود.
کامپیوتر: در خودرو های امروزی، کنترل سیستم جرقه زنی به شیوه کامپیوتری انجام می شود. نام این کامپیوتر “ECU” است. وظیفه آن محاسبه و کنترل آلایندگی و آلودگی هوا،کاهش مصرف سوخت و افزایش کارایی موتور می باشد.
از میان قطعات ذکر شده در فوق، کوئل حساس ترین آنها بوده و می تواند اصلی ترین عامل خرابی سیستم جرقه زنی باشد. بنابراین با توجه به حساسیت عملکرد آن، باید مراقب بود تا خسارات جبران ناپذیری به سایر قسمت ها وارد نشود.
علائم خرابی سیستم جرقه زنی خودرو
به طور کلی در صورت خرابی سیستم جرقه زنی خودرو، ماشبن ریپ می زند، به شدت می لرزد و یا صدای “پت پت” از اگزوز خودرو شنیده می شود.
از آن جایی که کوئل خودرو یکی از اصلی ترین قطعات سیستم احتراق است، خرابی سیستم جرقه زنی به احتمال زیادی به خرابی کوئل خودرو مربوط می شود. خرابی کوئل دارای علائمی است که در زیر به آنها اشاره می کنیم:
- صدای بلند و آزار دهنده
- موتور متوقف شده و یا به درستی کار نمی کند
- زیاد شدن میزان سوخت
- سخت استارت خودرن موتور
- نشت روغن
در ادامه، هر کدام از موارد ذکر شده را بررسی می کنیم.
صدای بلند و آزار دهنده: هنگامی که نقصی در کوئل احتراق به وجود بیاید، ولتاژ کفی تولید نشده و در نتیجه احتراق نیز کامل صورت نمی گیرد. به این ترتیب بخشی از سوخت بلا استفاده باقی مانده و از اگزوز خودرو خارج می شود.
گاهی این سوخت خروجی از اگزوز منفجر شده و صدای بلندی شنیده می شود که بسیار خطرناک است.
موتور متوقف شده و یا به درستی کار نمی کند: زمانی که یکی از سیلندر ها به درستی آتش نگیرد یا اینکه اصلا محترق نشود موتور به درستی کار نمی کند. این موضوع ممکن است با صدای عجیبی همانند تق تق، حرکات ناگهانی و یا لرزش در هنگامیکه ماشین روشن است ولی حرکت نمی کند همراه باشد.این اتفاقات در هر زمانی ممکن است رخ دهد اما در حالتی که موتور تحت فشار بیشتری است، مانند زمان شتاب، احتمال وقوع نشانه های فوق بیشتر است.
زیاد شدن میزان سوخت: در صورتی که هنگام رانندگی احساس کردید مسافت کمتری با میزان سوخت سابق پیموده اید، به احتمال زیادی کوئل ماشین خراب شده است. هنگامیکه شمع ها نیروی لازم جهت جرقه زدن را دریافت نمی کنند، سیستم با تزریق سوخت بیشتر سعی می کند این کار را جبران کند.
سخت استارت خودرن موتور: در صورتی که خودروی شما فقط یک کوئل داشته باشد، با بروز کوچکترین مشکلی در کوئل، ماشین با یک استارت روشن نمی شود. هنگامیکه بیش از یک شمع قدرت کافی برای جرقه زدن را دریافت نکند، ماشین به هیچ وجه روشن نمی شود.
نشت روغن: اگر یک کوئل احتراق آسیب ببیند، درحین کار بیش از حد گرم می شود، بنابراین محفظه روغن که کوئل در آن وجود دارد به علت گرمای بیش از حد ترک بر می دارد و سبب نشت روغن می گردد.
دلایل خرابی سیستم جرقه زنی خودرو
عوامل مختلفی می توانند موجب خرابی سیستم جرقه زنی خودرو شوند، که در زیر به چند نمونه از آنها اشاره می کنیم:
- کارکرد بالای موتور
- استهلاک طبیعی قطعات برقی و جرقه زنی
- نامرغوب بودن لوازم یدکی خودرو
- آب خوردن قطعات در حین موتور شویی
همان طور که قبلا هم اشاره کردیم، خرابی کوئل می تواند یکی از اصلی ترین دلایل خرابی سیستم جرقه زنی باشد. بنابرین اشاره به برخی از عوامل اصلی خرابی کوئل نیز حائز اهمیت می باشد.
یکی از دلایل خرابی کوئل کارکرد طولانی و بالا رفتن استهلاک قطعات برقی و جرقه زنی است.
در صورتی که از همان ابتدا از کوئل های نامرغوبی استفاده کرده باشید هم می تواند نقش زیادی در خراب این قطعه داشته باشد.
با وجود این که عایق حرارتی و آلیاژ به کار رفته در این قطعه از جنس آلومینیوم است، ممکن است گرما و فشار جریان برق در اثر گذشت زمان منجر به خرابی یا سوختن آن شود.
هم چنین عملکرد نامناسب باتری یا اتصالات که منجر به ناکام ماندن عملیات تقویت برق توسط کوئل می شوند نیز می توانند بر روی سلامتی این قطعه اثر گذاشته و موجب خرابی سیستم جرقه زنی شوند.
در مورد فناوری جدید “Mahle” چیزی شنیده اید؟ روی عنوان زیر کلیک کنید!
فناوری پیشرفته شرکت آلمانی “Mahle”، انقلابی در زمینه سیستم جرقه زنی خودرو وارد کرده است. این سیستم در دو نوع فعال و غیرفعال عرضه می‌شود. تفاوت این دو در این است که در سیستم غیر فعال، فقط یک شمع در محفظه پیش احتراق وجود دارد. ایده این سیستم اولین بار توسط کمپانی هوندا ارائه شده است.