دلایل ناک زدن و صدا دادن موتور ماشین از چیست؟
اگر ماشین باز باشید بارها اصطلاح ناک به گوشتان خورده ، بعضی وقت ها هم این ایراد را به اسم ضربه ناک یا ضربه ناشی از احتراق تعریف می کنند که همه بیان کننده یک ایراد رایج و البته بسیار مهم در موتور خودروهای احتراق داخلی می باشد. صدای ناک که به اشتباه صدای سوپاپ گفته می شود نوعی احتراق ناقص است که برای موتور ضرر بسیار زیادی دارد. خودروهایی مثل h30 کراس و هایما و جک جی ۵ و … این صدا را در حین حرکت و سرگاز دارند. اما اینکه ناک چیست و چرا به وجود می آید و چه آسیبی ممکن است به موتور خودرو وارد کند و برای رفع ضربه ناک باید چکار کرد مواردی است که در این مقاله به توضیح و بررسی آن ها خواهیم پرداخت.
ناک زدن چیست؟
شاید شما نیز یکبار با این مورد مواجه شده باشید که موتور خودرو در هنگامی که در یک مسیر سربالایی قرار دارید شروع به تولید صدای چق چق کند (صدایی شبیه به برخورد آرام قاشق و چنگال به یکدیگر) و تا پدال گاز را رها می کنید این صدا بر طرف می شود و هنگامی که دوباره پای خود را روی پدال گاز قرار می دهید این صدا به گوش می رسد.
این صدا مشکلی است که که مکانیک ها آن را ناک یا ضربه می نامند. ناک به حالتی گفته می شود که در آن مخلوط سوخت و هوای موجود در سیلندر زودتر از زمان جرقه زنی شمع منفجر می شود. این حالت معمولا در هنگام حرکت در حالت اصطلاحا دنده مُرده به وجود می آید. وضعیت دنده مُرده مربوط به حالتی است که با انتخاب دنده اشتباه (بیش از حد سبک) راننده قصد شتاب گیری دارد و نامناسب بودن دنده در این وضعیت، منجر به تعلل پیشرانه در دور گرفتن و طولانی شدن پروسه احتراق می شود.
ناک زدن زمانی رخ می دهد که احتراق ناقص در محفظه همراه با کوبش انجام می گیرد. که این احتراق ناقص دلایلی همچون اکتان پایین بنزین، رسوب گرفتن محفظه احتراق خراب شدن یا کیفیت پایین شمع و یا کیفیت پایین روغن موتور میتواند داشته باشد. که در توضیح هر کدام از موارد بالا میتوان گفت، منظور از عدد اکتان مقاومت در برابر حرارت میباشد و هرچه عدد اکتان بنزین پایین باشد. زمانی که مخلوط هوا و بنزین در حال متراکم شدن است انفجار ناشی از خودسوزی سریعتر رخ میدهد و اجازه نمیدهد که انفجار به واسطه جرقه شمع انجام بپذیرد زیرا عدد ایدهال برای اکتان بنزین ۹۸ میباشد و با این بنزین مخلوط هوا و بنزین به نهایت تراکم میرسد و سپس انفجار در اثر جرقه شمع باعث ایجاد توان و فشار به پیستون میشود اما بنزینهایی که در ایران وجود دارد در بهترین شرایط که بنزین سوپر میباشد دارای عدد اکتان ۹۱ است و بنزین معمولی هم دارای عدد اکتان ۸۵ به پایین میباشد.
علت ناک زدن و راه حل های برطرف کردن آن
چند دلیل اصلی برای Knock زدن وجود دارد که در ادامه به بررسی آنها می پردازیم.
ترکیب نادرست سوخت و هوا
فهرست مطالب
اگر نسبت سوخت و هوا در محفظه احتراق به درستی صورت نگیرد، موجب احتراق ناقص و یا پیش از جرقه زنی شده و باعث ناک زدن می شود. اگر این روند ادامه پیدا کند، دیواره سیلندر و پیستون آسیب خواهد دید.
عدد اکتان پایین سوخت
اگر سوخت مورد استفاده شما عدد اکتان پیشنهادی کارخانه را نداشته باشد، ایجاد ناک در موتور اتفاقی طبیعی است. البته استفاده از بنزین با کیفیت پایین و عدد اکتان پایین، مشکل را در هر خودرویی به وجود خواهد آورد. بهتر است همواره از سوخت با اکتان بالا استفاده کنید اما اگر چنین سوختی در دسترس نبود، باید از مکمل های اورجینال و اکتان بوسترهای اصل استفاده نمایید. این نکته را در نظر بگیرید که مکمل های غیر استاندارد، خود می توانند آسیب جدی تری به موتور وارد کنند.
استفاده از شمع نامناسب
اگر برای مدت زیادی شمع خودرو خود را تعویض نکرده باشید و یا از شمع نامناسب استفاده کنید، باید انتظار شنیدن صدای ناک را داشته باشید. شمع ها مقاومت مختلفی در مقابل حرارت دارند و استفاده از شمع نامناسب، بر روی عملکرد موتور تاثیر مستقیم دارد.
رسوبات کربن
سوخت همواره باید افزودنی هایی داشته باشد تا از نشستن رسوبات کربن بر روی بخش های مختلف از جمله سیلندر، شمع ها و سایر قطعات جلوگیری کند اما اگر این افزودنی ها در سوخت نباشد، مولکول های کربن به راحتی بر روی قطعات می نشینند و همین اتفاق می تواند موجب ایجاد ناک در موتور شود.
وضعیت نامناسب روغن موتور
سرسیلندر باید به خوبی روغن کاری شود و اگر این اتفاق به هر دلیل نیفتد، صدای ناک از موتور شنیده خواهد شد. بنابراین همواره باید سطح روغن و عملکرد مناسب آن را ارزیابی کنید و در زمان مناسب، اقدام به تعویض روغن نمایید.