بازار کار گرایش های مختلف مهندسی مکانیک
رشته مهندسی مکانیک یکی از قدیمیترین و پرکاربردترین رشتههای مهندسی است که با طراحی، آنالیز، ساخت و بهرهبرداری از ماشینآلات، تجهیزات و سیستمهای مکانیکی سروکار دارد. این رشته دارای گرایشهای مختلفی است که هرکدام با توجه به تمرکز خود در حوزه مکانیک، بازار کار خاص خود را دارند. در این مقاله، به معرفی گرایش های مهندسی مکانیک و بررسی بازار کار گرایشهای این رشته میپردازیم.
گرایش های مهندسی مکانیک
فهرست مطالب
رشته مهندسی مکانیک یکی از پرطرفدارترین رشتههای مهندسی در ایران و جهان است. این رشته به دلیل گستردگی و تنوع موضوعات تحت پوشش، به مهندس مکانیک اجازه میدهد تا درزمینههای مختلفی ازجمله طراحی، تولید، ساخت، بهرهبرداری و نگهداری ماشینآلات و تجهیزات صنعتی، پزشکی، هوافضا و… فعالیت کند. برای مشاهده آگهیهای استخدام مهندس مکانیک بدون سابقه کار، روی لینک کلیک کنید.
گرایش های مهندسی مکانیک در کارشناسی شامل سه گرایش اصلی طراحی جامدات، حرارت و سیالات و ساخت و تولید است. همچنین دروس رشته مهندسی مکانیک در این مقطع شامل دروس عمومی، پایه، اصلی و تخصصی است. گرایش های مهندسی مکانیک در کارشناسی ارشد عبارتاند از:
- طراحی کاربردی
- تبدیل انرژی
- ساخت و تولید
- مواد مرکب
- دریا
- طراحی و ساخت خودرو
- جوش
- نگهداری و پایش تجهیزات
- مهندسی احتراق
ذکر این نکته ضروری است که در دفترچه کارشناسی ارشد در گروه مهندسی مکانیک، رشتههای دیگری همچون مهندسی خودرو، مهندسی مکاترونیک، مهندسی پزشکی، مهندسی سیستمهای انرژی، مهندسی هوافضا و مهندسی هستهای وجود دارند.
برخی از این رشتهها خود دارای گرایشهای دیگری هستند. برای دریافت اطلاعات بیشتر درباره گرایشهای رشته مهندسی مکانیک در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری، میتوانید به دفترچه انتخاب رشته مهندسی مکانیک در مقطع تحصیلی موردنظر خود مراجعه کنید. در ادامه، به معرفی برخی از گرایشهای رشته مهندسی مکانیک میپردازیم.
گرایش طراحی جامدات
یکی از گرایش های مهندسی مکانیک در کارشناسی، گرایش طراحی جامدات است. این گرایش به طراحی و تحلیل اجزای مکانیکی مانند قطعات خودرو، موتورها، ماشینآلات صنعتی و سازههای فلزی میپردازد. به نظر برخی از افراد، این گرایش بهعنوان پردرآمدترین رشته مکانیک شناخته میشود.
فارغالتحصیلان این گرایش میتوانند درزمینههای طراحی و ساخت قطعات و ماشینآلات، طراحی تجهیزات پزشکی و طراحی صنعتی مشغول به کار شوند. درنتیجه این گرایش در صنایع مختلفی ازجمله خودروسازی، هوافضا، نفت و گاز و تجهیزات پزشکی کاربرد دارد.
گرایش حرارت و سیالات
این گرایش به مطالعه و کاربرد قوانین ترمودینامیک و مکانیک سیالات در طراحی و ساخت سیستمهای حرارتی و برودتی، توربینها، پمپها و سایر تجهیزات میپردازد. فارغالتحصیلان این گرایش میتوانند درزمینههای طراحی و ساخت موتورها، توربینها، پمپها، چیلرها، دیگهای بخار، سیستمهای تهویه مطبوع و نیروگاهها مشغول به کار شوند.
گرایش ساخت و تولید
این گرایش به مطالعه و کاربرد روشهای مختلف ساخت و تولید قطعات و محصولات مکانیکی میپردازد. فارغالتحصیلان این گرایش میتوانند درزمینههای طراحی فرآیندهای ساخت، کنترل کیفیت، اتوماسیون و مهندسی ساخت و تولید مشغول به کار شوند.
گرایش جوش
این گرایش یکی از گرایشهای کارشناسی ارشد مکانیک است. جوشکاری یکی از فرآیندهای اساسی در ساخت و تولید محصولات و سازههای فلزی است و مهندسان جوش نقش کلیدی در طراحی، اجرا و نظارت بر عملیات جوشکاری دارند.
در ایران، صنایع مختلفی ازجمله صنایع نفت و گاز، پتروشیمی، خودروسازی، کشتیسازی، ساختمانسازی و تجهیزات پزشکی به مهندسان جوش نیاز دارند.
گرایش مهندسی احتراق
این گرایش در حوزه مهندسی مکانیک، جزء گرایشهای پرطرفدار و آیندهدار مهندسی است. مهندسان در این حوزه با مطالعه و بررسی فرآیند احتراق، به طراحی و توسعه سیستمهای احتراقی در موتورهای احتراق داخلی و سایر سیستمهای احتراقی میپردازند.
بازار کار مهندسی احتراق در ایران و جهان، به دلیل اهمیت روزافزون انرژی و توسعه صنایع مختلف، رو به رشد است. فارغالتحصیلان این گرایش میتوانند درزمینههایی مانند صنایع خودروسازی، صنایع هوافضا، صنایع نیروگاهی، صنایع نفت و گاز و صنایع دفاعی مشغول به کار شوند.
گرایش مهندسی پزشکی
برخی از افراد این گرایش از گرایش های مهندسی مکانیک را بهعنوان بهترین گرایش مهندسی مکانیک معرفی میکنند. گرایش مهندسی پزشکی به مطالعه و کاربرد اصول مکانیک در سیستمهای زیستشناختی و پزشکی میپردازد. فارغالتحصیلان این گرایش میتوانند درزمینههای مختلفی مانند مهندسی بافت و طراحی و ساخت ایمپلنتها و پروتزهای پزشکی مشغول به کار شوند.
گرایش قوای محرکه خودرو
رشته قوای محرکه خودرو به مطالعه طراحی و عملکرد سیستمهای محرکه خودرو میپردازد. فارغالتحصیلان این گرایش میتوانند درزمینههای طراحی موتور، گیربکس، سیستم تعلیق و اگزوز خودرو مشغول به کار شوند.
گرایش طراحی سیستمهای دینامیکی خودرو
گرایش سیستمهای دینامیکی خودرو به مطالعه رفتار دینامیکی خودرو میپردازد. فارغالتحصیلان این گرایش میتوانند درزمینههای طراحی و آزمایش خودرو، کنترل خودرو و ایمنی خودرو مشغول به کار شوند.
گرایش سازه و بدنه خودرو
این گرایش از حوزه مهندسی مکانیک به مطالعه طراحی و ساخت بدنه خودرو میپردازد. فارغالتحصیلان این گرایش میتوانند درزمینههای طراحی سازه خودرو مانند شاسی، بدنه و کابین مشغول به کار شوند.
گرایش مکاترونیک
این گرایش ترکیبی از سه رشته مهندسی مکانیک، مهندسی الکترونیک و مهندسی کنترل است. فارغالتحصیلان این گرایش میتوانند درزمینههای طراحی و ساخت روباتها، سیستمهای خودکار، سیستمهای کنترل صنعتی و سیستمهای پزشکی مشغول به کار شوند.
بازار کار و درآمد رشته مهندسی مکانیک
بازار کار هر یک از گرایش های مهندسی مکانیک به عوامل مختلفی ازجمله میزان تقاضا در صنایع مختلف، مهارتها و تخصصهای فرد و شرایط اقتصادی کشور بستگی دارد. بااینحال، گرایشهای مختلف مهندسی مکانیک در مقطع کارشناسی یعنی گرایشهای طراحی جامدات، حرارت و سیالات و ساخت و تولید، از بازار کار مناسبی برخوردار هستند.
بهطورکلی میتوان گفت که بازار کار گرایشهای مهندسی مکانیک در ایران رو به رشد است و فارغالتحصیلان این رشته میتوانند در صنایع مختلف ازجمله صنایع نفت و گاز، خودروسازی، صنایع غذایی، صنایع معدنی، صنایع الکترونیک، صنعت پتروشیمی، صنعت پزشکی و صنایع هوافضا مشغول به کار شوند.
خوب است بدانید که رشته مهندسی مکانیک، هماکنون بهعنوان یکی از پولسازترین رشتههای تحصیلی در بازار کار ایران و جهان است. متوسط درآمد ماهانه یک کارشناس رشته مهندسی مکانیک در تهران در سال 1402، مبلغی در حدود 15 میلیون تومان است. این در حالی است که یک مدیر در حوزه مهندسی مکانیک در تهران، متوسط حقوق و دستمزدی معادل با 27 میلیون تومان در ماه دارد.
حقوق و دستمزد برخی از مدیران در گرایشهای مختلف رشته مهندسی مکانیک در تهران در سال 1402، مبلغی بیش از 45 میلیون تومان در ماه بوده است. در سایر شهرهای بزرگ مانند کرج، اصفهان و مشهد، متوسط درآمد مهندسین مکانیک در سال 1402، مبلغی برابر با 14 میلیون تومان در ماه است.
همچنین، متوسط حقوق و دستمزد یک مدیر در حوزه مهندسی مکانیک در این مناطق از کشور، مبلغی در حدود 23.4 میلیون تومان در ماه است. در شهرهای کوچک میانگین درآمد کارشناس و مدیر در رشته مهندسی مکانیک در سال 1402، به ترتیب مبلغی برابر با 14.9 و 24.7 میلیون تومان در ماه است.
افزایش شانس کاریابی در رشته مهندسی مکانیک
مهندسان مکانیک برای افزایش شانس استخدامی خود میتوانند از راهکارهای زیر استفاده کنند:
- کسب مهارتهای جدید و بهروز
- آشنایی با نرمافزارهای تخصصی مهندسی مکانیک
- شرکت در دورههای آموزشی و کارگاههای تخصصی
- انجام پروژههای عملی و صنعتی
- حضور در نمایشگاهها و همایشهای تخصصی
- ایجاد شبکه ارتباطی با افراد فعال در صنعت
جمعبندی
در این مقاله، به معرفی گرایش های مهندسی مکانیک و بازار کار این رشته پرداختیم. رشته مهندسی مکانیک یکی از رشتههای مهندسی با بازار کار مناسب است. فارغالتحصیلان این رشته میتوانند درزمینههای مختلفی مشغول به کار شوند و درآمد خوبی کسب کنند. صنایع نفت و گاز، خودروسازی، صنایع غذایی و صنایع معدنی، تنها برخی از حوزههای کاری برای مهندسان مکانیک هستند.