آزمایش فنی بوژی کش تیتان Z ۴۰۵۳ +عکس

همانطور که علاقه‏مندان به کامیون های سنگین می‏دانند مرسدس بنز هیچگاه از پیشرانه‏ های ۱۲ سیلندر ساخت خود در کشنده ‏ها و کامیون‏های تولید سری خود استفاده نکرد. نمونه ‏هایی از این ۱۲ سیلندرهای خورجینی در کشنده‏ های تیتان استفاده شده است. کشنده ‏های تیتان موجود در کشور از دو گونه ۱۲ سیلندر پیشرانه ‏های مرسدس بنز استفاده می‏برند. یک ۱۲ سیلندر مدل OM۴۰۴LA به توان ۵۲۵ اسب‏بخار و یک ۱۲ سیلندر مدل OM۴۲۴LA با ۵۳۰ اسب‏بخار قدرت که معروف‏ترین بوژی کش‏ های تیتان کشور مجهز به این پیشرانه هستند. بوژی کش تیتان مورد آزمایش نیز دارای پیشرانه OM۴۲۴LA با ۵۳۰ اسب‏بخار توان خروجی است. بوژی کش‏های تیتان که به پیشرانه OM۴۰۴LA با ارائه ۵۲۵ اسب‏بخار توان خروجی مجهز هستند را باید به نوعی یک دستگاه Z ۴۰۵۲ بدانیم.

زمانی که برای اولین بار این کشنده ‏ها گام به جاده ‏های کشور گذاشته بودند نوشته روی آفتابگیر بیرونی آنها چشم هر علاقه‏مندی را خیره به خود نگاه می‏داشت. نوشته V۱۲ ۵۳۰PS TURBO در دهه ۸۰ میلادی همان چیزی بود که علاقه‏مندان متعصب بنز را به هیجان می‏آورد.

پیشرانه OM۴۰۴ با قدرت ۵۲۵ اسب‏بخار در یک بوژی کش ماک سکته‏ای و همچنین در بوژی کش‏های تیتان Z ۴۰۴۲ شرکت صمدی-بختیاری نیز مورد استفاده قرار گرفته است.

جعبه دنده بوژی کش تیتان Z ۴۰۵۳ ساخت ZF و ۱۶ سرعته است. یکی از ایرادهایی که به جعبه دنده ‏های ۱۶ سرعته ZF از سوی علاقه‏مندان وارد بوده، حداکثر سرعت آن به نسبت جعبه دنده‏ های ماک در سبک‏ترین دنده است. هر چند این جعبه دنده در برابر جعبه دنده‏های فوق‏العاده  سنگین ماک از ضرایب سبک‏تری برخوردار است اما همین طیف وسیع محدوده نسبت دنده از مزایا و امتیاز ویژه آن است که کشنده را قادر می‏سازد در کنار محدوده وسیع‏تری از انتخاب نسبت‏های مختلف دنده در صورت لزوم سرعت پیمایش بالاتری نیز داشته باشد. این در حالی است که بیشتر کشنده‏های فوق سنگین ماک قادر به پیمایش سرعتی بیش از ۴۰ کیلومتر در ساعت نیستند. به مانند بوژی کش‏های مرسدس بنز ۳۸۵۰AS، تیتان Z ۴۰۵۳ نیز به مبدل گشتاور ساخت ZF از سری ۴۰۰ مجهز بوده تا تمام این قطعات سنگین و پرقدرت در انتها به دیفرانسیل‏های سفارشی تیتان (دیفرانسیل‏های ۸ پیچ مجهز به قفل کن – جفت کن) برسند. امروزه از مجموعه توربو کلاچ ساخت ویف در کنار مبدل گشتاور ساخت ZF در کشنده‏های غول پیکر تیتان استفاده می‏گردد.

وزن شاسی ۲۷ هزار کیلوگرم بوده ولی در جا به جایی‏های مختلفی که از نزدیک شاهد آنها بودم برای کسب بهترین نتیجه، وزن شاسی این بوژی کش به حداقل ۴۰ تن رسیده و در بخشی از جا به جایی جکت‏های ۲۰۰۰ تنی به بالای چهل تن سنگین می‏شد. تیتان Z ۴۰۵۳ نه تنها در زیر این بار سنگین روی شاسی خم به ابرو نمی‏آورد بلکه بهتر از هر زمانی به زیر خم گرفتن کوه‏های آهن مشغول می‏شود. سیستم تعلیق این بوژی کش از نوع شمش ۱۴ لایه است.

بوژی کش تیتان Z ۴۰۵۳ از معدود کشنده‏ هایی محسوب می‏شود که حتی متعصب‏ترین طرفداران ماک نیز به توانایی و قابلیت‏ های بالای آن اعتقاد دارند. رقیب اصلی این کشنده نیز از برند ماک و مدل RD۸۲۲SX است، هر چند نمی‏توان از سنگین بودن بوژی کش‏های ماک DM۸۸۸SX به سادگی گذر کنیم اما چون ملاک نه از حیث مشخصات فنی بلکه ثبت رکورد در عمل است، در نهایت احترام به هواداران ماک اسم DM۸۸۸SX از لیست رقبای تیتان خط می‏خورد و نسل جوان‏تر و پر توان‏تر آن یعنی RD۸۲۲SX همچنان به عنوان قدرترین رقیب این بوژی کش آلمانی در میدان حاضر است. بوژی کش DM۸۸۸SX آبی رنگ با کابین سکته‏ای، مجهز به دیفرانسیل‏ های پلنتری و پیشرانه‏ های V۸ ماک ۵۰۰ اسب‏ بخاری حجم بسیار بالایی از جا به جایی‏های سنگین کشور را انجام داده است. رقیب اصلی بوژی کش تیتان یعنی بوژی کش ماک RD۸۲۲SX که به صورت دست دوم از کانادا خریداری شده با حمل یک نگله برج آمونیاک ۶۴۹ تنی از بندرعباس به مقصد پتروشیمی شیراز رکورد جدید و فوق‏ العاده ‏ای را به نام خودش ثبت کرد اما در برابر جا به جایی محموله ۸۳۰ تنی در بندر امام خمینی توسط بوژی کش تیتان Z ۴۰۵۳ حرفی برای گفتن ندارد. نکته جالب برای علاقه‏مندان به کامیون‏های سنگین این است که جا به جایی این محموله به دو شرکت از بزرگترین شرکت‏های حمل و نقل کشور واگذار شد، یک شرکت با بوژی کش تیتان خود و دیگری با دو دستگاه بوژی کش ماک جهت حمل این محموله روی ۲۲ محور ساید بای ساید گلدهوفر قدم به میدان گذاشتند. در روز جا به جایی، ابتدا دو دستگاه بوژی کش ماک شانس خود را برای حرکت دادن این محموله فوق سنگین امتحان کردند که آزمونی نا موفق ثبت شد، لغزنده بودن سطح مسیر در این ناکامی بی‏تاثیر نبود. در ادامه، تیتان Z ۴۰۵۳ متصل به مال بند بوژی گلدهوفر و با مهارت آقای محمود دادخواه محموله ۸۳۰ تنی (بدون احتساب وزن بوژی و کشنده) تسلیم قدرت تیتان Z ۴۰۵۳ می‏شود.

سال گذشته نیز دو محموله ۹۸۰ تنی در عسلویه تسلیم توان و کیفیت این ابر کشنده شدند، در این جا به جایی از ۲ دستگاه کشنده تیتان استفاده شد و فقط در انتهای جا به جایی به جهت تنگی فضا، یک مسافت چند متری را یک دستگاه تیتان Z ۴۰۵۳ به تنهایی اقدام به جا به جایی محموله ۹۸۰ تنی کرد. تمام این رکوردها روی محبوب‏ترین بوژی در کشور یعنی گلدهوفر آلمان در تیپ THP و مدل‏های XL و SL به انجام رسیده است. گلدهوفر برای هر کدام از شرکت‏های حمل و نقل کشورمان از یک رنگ خاص برای بوژی‏ها استفاده کرده و هر علاقه‏مندی از فاصله‏های دور نیز می‏تواند متوجه شود که این بوژی متعلق به کدام شرکت است. رنگ سبز وزین بار، رنگ آبی سنگین بار عادل فارس و ستی، نارنجی شرکت تهرانی و جوانمردی، قرمز ایران دنا و زرد بوژی‏های وارد شده توسط آقای مرعی در اختیار وزین بار و حاج شکراله باقریان نیز است.

در مورد رکوردها: چندی پیش یک نگله بار ۷۰۰ تنی توسط بوژی کش ولوو FH۱۶ به همراهی یک دستگاه ماک DM و یک FH۱۶ دیگر جا به جا شد. عبور محموله ۶۵ متری از گردنه مبارک آباد توسط ماک سکته‏ای با یک صفحه گردان نیز در نوع خود رکورد محسوب می‏شود. تعدادی رکوردهای ۱۰۰۰ تنی را نیز در کشور داشتیم که به جهت عدم مستند بودن از پرداختن به آنها خودداری می‏کنیم. آیا به زودی شاهد شکستن رکورد تیتان Z ۴۰۵۳ خواهیم بود؟

بوژی کش تیتان Z ۴۰۵۳ حتی در میان سخت‏ترین هواداران ماک و ولوو نیز از احترام خاصی برخوردار است. از این بوژی کش شرکت صمدی-بختیاری نیز سه دستگاه سرمه‏ای رنگ در اختیار دارد که چند سال قبل رکورد جا به جایی محموله ۷۳۰ تنی پروژه الفین دهم را به نام خود ثبت کرده‏اند. ظرفیت مجاز ترکیبی بوژی کش Z ۴۰۵۳ تیتان ۴۰۰ تن است.

در خاتمه از همکاری شرکت حمل و نقل وزین بار و آقای «عبدالعلی احمدپور» با «مجله ماشین» تشکر می‏نماییم امیدواریم با وجود ارزشمند بودن بوژی کش Z ۴۰۵۳ و اینکه از حیث کلاسیک بودن نیز یک کشنده قیمتی به شمار می‏رود اما بزودی شاهد ورود بوژی کش‏های هزار تنی و مدرن تیتان از جمله مدل Z ۶۴ ۶۰۹ F به کشور و قوی‏تر شدن ناوگان حمل و نقل فوق سنگین مان باشیم. صنعتی که از توانمندی‏های بسیاری برخوردار بوده که در شماره‏های گذشته «مجله ماشین» بخشی از توانایی‏های این صنعت معرفی شد، خودکفایی در این صنعت سخت و خشن، باعث افتخار هر ایرانی است.