اطلاعات تخصصی درباره پیچ و مهره
اطلاعات تخصصی پیچ و مهره
فهرست مطالب
اطلاعات تخصصی در ارتباط با پیچ و مهره
یکی ازعمده ترین روش های اتصال، بخصوص اتصالات مکانیکی، استفاده از پیچ و مهره است. واژه ((Bolt واژه ای عام است که به همه اتصال دهنده های رزوه دار مانند پیچ های دو سر رزوه بدون گل یا تمام رزوه ( ( Stud Bolt و نیز پیچ های خودکار(Machine Screws) گفته میشود.
روش تولید، بازرسی و کنترل کیفیت، کاربردها ، پوشش دهی و رنگ ، انواع پیچ و مهره وطبقه بندی آنها ، نشانه گذاری عیوب احتمالی ، روش های احتمال گشتاور، استاندارد های مرتبط ، خوردگی ، انواع شکست ، عملیات حرارتی ، نمونه برداری و مستند سازی وجود دارد که در استاندارد ISO 1891 تعاریف و واژه های مربوط به پیچ و مهره ها بیان شده است.
Bolt به پیچی گفته میشود که به همراه مهره به کار رود(اغلب به صورت استوانه و با انتهایی تخت) و عمدتا به دوشکل در صنعت کاربرد دارد.
* بازرسی پیچ ومهره
استاد بولت وبولت آچار خور
* انواع رزوه
از نظر هندسی و ابعادی ف بیش از ۱۲۵ نوع رزوه وجود دارد که آشنایی با ۳۰ نوع از آنها برای صنعتگران کافی است.
اتصالات مکانیکی مانند پیچ ها (Bolt & Stud Bolt) دارای رزوه خارجی بوده و مهره ها و سوراخ های رزوه شده دارای رزوه داخلی هستند، رزوه از سه قسمت ریشه ، قله، و پهلو تشکیل شده و زاویه معمول هر رزوه در سیستم متریک ، ۶۰ درجه میباشد.
رزوه یا دنده به دو دسته تقسیم میشود: الف) دنده درشت (Coarse) ب) دنده ریز Fine))
توجه:
انواع رزوه به همراه مشخصات ابعادی و کاربردهای آنها ، به طور کامل در استاندارد DIN 202 امده است.
* درجه بندی استحکام پیچ ها Property Class))
پیچ ها بر اساس استحکام کششی درجه بندی شده و درجه بندی استحکام در سیستم متریک Property Class)) نامیده میشود.
* نامگذاری درجه بندی استحکام پیچ های متریک توسط اعداد و به صورت زیر میباشد:
عدد قبل از اعشار ، معرف یک درصد حداقل استحکام کششی بر حسب مگاپاسکال MPA)) و عدد بعد از اعشار، معرف ده برابر نسبت حداقل استحکام تسلیم به حداقل استحکام کششی میباشد ، اعداد فوق هر دو به طور تقریبی بوده و دقیق نمیباشند.
گرید تمامی پیچ ها با هر درجه استحکامی، باید روی سر پیچ به طور خوانا درج شود.
طبقه بندی ISO |
۴.۶ |
۵.۸ |
۸.۸ |
۹.۸ |
۱۰.۹ |
معادل ASTM |
A307 |
– |
A325 |
A449 |
A490 |
* انواع انتهای پیچ
پیچ های متفاوت و زیادی در صنایع مختلف به کار میرود ، که در ادامه به چند نوع از پر کاربرد ترین آنها اشاره میکنیم:
۱- نوع آچار خور ۲- نوع سر یا گل ۳- ساق رزوه نشده ۴-ساق رزوه شده ۵- نوع نوک پیچ ۶- نوع رزوه
انواع معمول نوک ها به صورت زیر است:
الف) تخت (Flat) ب) بیضوی یا محدب (Oval) ج) مخروطی (Cone) د) استوانه ای (Dog)
* انواع گل پیچ ((head
پیچ ها دارای انواع مختلف گل و یا سر ((head بوده که برخی از عوامل تاثیر گذار بر هندسه آنها به شرح زیر میباشد :
۱- جنس قطعه بکار رفته
۲- میزان مورد نیاز توزیع تنش در سطح اتصال
۳- مقدار تنش اعمالی به اتصال
۴- نوع آچار خور
انواع کلی گل پیچ ها به صورت زیر است :
الف) پیچ شش گوش – hexagon
ب) پیچ آلنی – socket
ج) پیچ عدسی – oval
د) نیم گرد – Round
ه) ماهیتابه ای – Pan
و) تخت – Flat
* انواع آچار خور (driving recess)
در این جدول انواع آچار خور ها برای پیچ های متفاوت نشان داده شده است :
مقایسه آچار خورها:
ملاحضات |
قابلیت کار با آچاراتوماتیک |
تحمل گشتاور |
کاربرد آلیاژی |
شکل |
نوع آچار |
خطر درفتن آچاریا پی گوشتی |
ضعیف |
ضعیف |
پیچ های استحکام پایینبا گشتاور کم |
Slotted |
|
– |
معمولی |
معمولی تاخوب |
پیچ های با استحکام کم و متوسط |
|
Clutch |
امکان دستیابی به حداکثر گشتاور محکم کردن |
معمولی |
خیلی خوب |
پیچ های با استحکامبالا |
|
Hex Socket |
اگر آچار بلغزد ، امکان ایجاد شیار تیزوجود دارد مگر اینکه فشار کافی بهطور مداوم بر سر پیچ اعمال گردد. |
معمولی تا خوب |
خوب |
پیچ های با استحکام کم و متوسط |
|
Frearson |
برای درگیری بیشترو بهتر با آچاربه یاتاقان انتهایی نیاز دارد. |
معمولی تا خوب |
خوب |
پیچ های با استحکام کم و متوسط |
|
Phillips |
pozidrv جایگزین Supadrivپیچ هایگردیده است. |
معمولی تا خیلی خوب |
خوب تا خیلی خوب |
پیچ های با استحکام کم و متوسط |
|
Pozidrv Supadriv جدید |
درگیری مناسب ، کاربرد در خودروها و صنایع الکتریکی |
خوب تا عالی |
خوب تا خیلی خوب |
پیچ های با استحکام کم تا زیاد |
|
Torx |