سیستم اوردرایو چیست ؟
سیستم اور درایو چیست ؟
اوردرایو چیست؟
وقتی گیربکس های استاندارد را در دنده بالا قرار می دهیم نسبت بین دوران میل لنگ و محور خروجی گیربکس یک به یک است.در جاده های سرازیری در صورتیکه موتور اتومبیل قدرت کافی را داشته باشد و سرعت نیز در حد معقولی باشد موتور قادر خواهد بود که اتومبیل را با نسبت تبدیل کمتر از واحد نیز به حرکت در آورد.برای این منظور در بعضی از اتومبیل ها وسیله ای بنام گیربکس اوردرایو پیش بینی شده است.
گیربکس اوردرایو یا فوق سرعت یک سیستم مکانیکی است که بانتهای گیربکس معمولی یا استاندارد بسته می شود.محور خروجی گیربکس محور ورودی اوردرایو را به حرکت در می آورد.در گیربکس اوردرایو چند وسیله از جمله یک مجموعه دنده سیاره ای وجود دارند که با آنها می توان نسبت تبدیل پایین مثل ۷/۰
یا یک را بدست آورد.
ارزش یک اوردرایو
یکی از مزایای مهم اوردرایو در آن است که با استفاده از آن می توان با ثابت نگهداشتن سرعت اتومبیل دوران موتور آنرا تا حدود ۳۰ درصد تنزل داد طبعا کاهش دوران موتور مصرف بنزین را پایین آورده و عمر آنرا افزایش می دهد.اوردرایو با توجه به صحت
عوامل زیر عمل رضایت بخشی را ارائه خواهد کرد:
۱-موتور اتومبیل قدرت کافی را داشته باشد
۲-سرعت اتومبیل در حد کافی باشد
۳-جاده تقریبا مسطح یا سرازیر باشد.
استفاده از اوردرایو به خودی خودموجب تضمین سرعت حداکثر نخواهد بود.با افزایش سرعت اتومبیل مقاومت باد به سرعت زیاد می شود.در سرعت های خیلی زیاد مقاومت ناشی از باد را می توان با اثر بازدارندگی در یک سربالایی شیب تند قابل قیاس دانست.در این موقع است که دیگر نمی توان دنده بالا یا اوردرایو را یک امتیاز محسوب آورد و بایستی برای کار صحیح موتور اتومبیل را به یک دنده پایین تر منتقل ساخت
قفل کردن اوردرایو
در صورت عدم نیاز به اوردرایو میتوان آنرا در وضع قفل شده قرار داد.وقتی دو قسمت از مجموعه دنده سیاره ای بهم قفل شوند مجموعه قادر به تغییر گشتاور یا دوران نبوده و همه آن به صورت یک واحد یکپارچه دوران خواهد کرد.
برای قفل کردن اوردرایو می توان مجموعه خورشیدی را آنقدر به طرف حامل سیاره ای حرکت داد تا دندانه های اضافی آن با دندانه های داخلی حامل سیاره ای درگیر شوند.
کنترلهای اوردرایو
دنده خورشیدی بکمک ماهک ، ریل تغییر دنده و یک ترکیب اهرم و بادامک حرکت داده میشود.برای قفل کردن اوردرایو میتوان با یک سیستم رابط مکانیکی اهرم کنترل را به حرکت درآورد.
ریل تغییر دنده تا داخل گیربکس امتداد دارد. این ریل طوری ساخته شده است که وقتی اتومبیل در دنده عقب قرار گیرد، اوردرایو را قفل می کند. این عمل برای حرکت اتومبیل به سمت عقب لازم میباشد.شکافی در این ریل از درگیری شیطانک با دنده توقف در حالت قفل بودن اوردرایو جلوگیری می کند.
شیطانک بکمک یک سلونوئید برقی به حرکت در می آید .سلونوئیدبا جریانی کار میکند که از تحریک یک رله بوسیله گاورنر تامین میشود.وقتی سرعت اتومبیل به حدود ۵۰ کیلومتر در ساعت میرسد گاورنر چند کناکت را بسته و رله را تحریک میکند این عمل موجب تحریک سلونوئید شده و شیطانک را به داخل دنده توقف میراند
خــلاصـه
اوردرایو وسیله ای است که به انتهای گیربکس متصل میشود، اوردرایو قادر است با ثابت نگهداشتن سرعت اتومبیل دور موتور آنرا تا حدود ۳۰ درصد تنزل دهد.
قسمتهای اصلی اوردرایو عبارتند از:محورخروجی گیربکس، محور خروجی اوردرایو، کلاچ غلطکی، مجموعه دنده خورشیدی و حلقه ای که به محور خروجی متصل است.
برای استفاده از اوردرایو چند کنترل مکانیکی و الکتریکی در دسترس راننده قرار دارد و بطور کلی اوردرایو دارای سه نوع تحرک بشرح زیر میباشد:
۱-وضعیت قفل شده که درآن دندانه های قفل کننده مجموعه خورشیدی با حامب سیاره ای درگیر شده اند و در نتیجه حامل سیاره ای و دنده خورشیدی بصورت یکپارچه حرکت کرده و تغییری در گشتاور حاصل نمیشود.
۲-وضعیت مستقیم یا حرکت آزاد که در آن دندانه های قفل کننده مجموعه خورشیدی آزاد هستند و شیطانک نیز با دنده توقف درگیر نشده است.در این وضعیت اتومبیل بصورت خلاص حرکت خواهد کرد.
۳-وضعیت فوق سرعت که در آن شیطانک با دنده توقف درگیر بوده و دنده خورشیدی را ثابت نگهداشته است و دندانه های قفل کننده مجموعه خورشیدی نیز با حامل سیاره ای درگیر نیست.در این وضعیت قدرت از طریق حامل سیاره ای به پینیونها و از آنها به دنده حلقه ای و بالاخره به محور خروجی انتقال پیدا میکند و نسبت تبدیل گشتاور کمتر از واحدی حاصل میشود.
اوردرایو را در هرلحظه میتوان با فشار دادن کامل پدال گاز به وضعیت مستقیم منتقل ساخت.در سرعتهای کمتر از ۵۰ کیلومتر اوردرایو بصورت خودکار به وضع مستقیم منتقل میشود.