آشنایی با موتورهای سری TU از گروه پژو سیتروئن + تصاویر
موتورهای PSA TU خانواده‌ای از موتورهای چهار سیلندر کوچک هستند که توسط کمپانی‌های پژو و سیتروئن استفاده می‌شوند. این موتورها در سال ۱۹۸۶ رونمایی شدند و نخستین بار در سیتروئن AX عرضه شدند که جایگزینی برای موتورهای سری X بودند ولی همچنان مشترکات بسیاری با موتورهای پیشین دارد. سری TU در گونه‌های بنزینی و دیزلی بدون توربو (اتمسفریک) موجود هستند که گونه‌های دیزلی با کد TUD شناخته می‌شود.
موتورهای TU را نمی‌توان دقیقاً جایگزین سری X نامید چراکه اشتراکات فنی بسیاری با اسلاف خویش دارند و بهتر است آنها را گونه‌ی تکامل یافته‌ی موتورهای سری X بدانیم. بعداً در مقاله‌ای جداگانه در همین بخش به موتورهای X نیز خواهیم پرداخت. این موتورها در خودروهای زیر بکار رفته‌اند:
سیتروئن مدل‌های: AX, C2, C3, Saxo, BX, ZX, Xsara, C15, Nemo, Berlingo. و پژو مدل‌های: ۱۰۶, ۲۰۶,۲۰۵, ۲۰۷, ۳۰۹, ۳۰۶, ۳۰۷, ۴۰۵, Bipper, Partner, Hogger و از محصولات ایران‌خودرو سمند سورن و رانا.
نسخه‌ی دیزلی در ده خودرو بکار رفت که پنج عدد از آنها محصولات گروه پژو سیتروئن نبودند و به کمپانی‌های نیسان سوزوکی و ایران‌خودرو تعلق داشتند. حال به اعضای خانواده‌ی TU می‌پردازیم.TU9
تی یو ۹ نخستین مدل از این موتورها بود و حجمی معادل ۹۵۴ سی‌سی دارد. قطر سیلندر آن ۷۰ میلی‌متر و کورس آن ۶۲ میلی‌متر است. نسخه‌ی اولیه سوخت‌رسانی کاربراتوری داشت و ۴۴ اسب بخار قدرت تولید می‌کرد که بعدها در سال ۱۹۹۲ با مجهز شدن به سوخت‌رسانی انژکتوری قدرت آن به ۴۹ اسب بخار افزایش یافت. با معرفی استاندارد یورو ۳ در سال ۲۰۰۱ تولید این موتور متوقف شد.
TU1
این موتور دارای حجم دقیق ۱۱۲۴ سی‌سی و قطر سیلندر ۷۲ میلی‌متر و کورس ۶۹ میلی‌متر است. قدرت مدل اولیه که کاربراتوری بود ۵۵ اسب بخار بود ولی در سال ۱۹۹۲ با مجهز شدن به سیستم سوخت‌رسانی انژکتوری تک نقطه‌ای و مبدل کاتالیستی قدرت آن به ۵۹ اسب بخار افزایش یافت. با معرفی استاندارد آلایندگی یورو ۳ این موتور به سوخت‌رسانی انژکتوری چندنقطه‌ای مجهز شد. این موتور به‌عنوان موتور پایه برای خودروهای پژو ۲۰۶ و سیتروئن C2 عرضه می‌شد.
TU2
موتور TU2 حجمی معدل ۱۲۹۴ سی‌سی دارد و قطر پیستون و کورس آن به ترتیب عبارتند از ۷۵ و ۷۳ میلی‌متر. قدرت این موتور کاربراتوری ۹۳ اسب بخار بود ولی گونه‌ی ارتقاء یافته‌ی این موتور مجهز به سوخت‌رسانی انژکتوری قدرتی برابر با ۱۰۱ اسب بخار داشت که برای استفاده در پژو ۲۰۵ رالی آماده شده بود. در ۱۹۹۲ نسخه‌ی انژکتور و مجهز به کاتالیزور این موتور با قدرت ۹۹ اسب بخار برای استفاده در پژو ۱۰۶ رالی عرضه شد.
TU3
این موتور حجمی معادل ۱۳۶۰ سی سی دارد و قطر پیستون و کورس آن ۷۵ و ۷۷ میلی‌متر است. این موتور یکی از پراستفاده‌ترین و محبوب‌ترین موتورهای گروه پژو سیتروئن است و در طیف وسیعی از خودروهای متوسط این موتور یکی از پراستفاده‌ترین و محبوب‌ترین موتورهای گروه پژو سیتروئن است و در طیف وسیعی از خودروهای متوسط، مینی ون‌ها و خودروهای کامپکت بکار رفته است. سیتروئن از نمونه‌ی تقویت شده‌ی این موتور حتی در مسابقات نیز استفاده می‌کرد. در اوایل دهه‌ی ۱۹۹۰ سیتروئن در اکثر مسابقات رالی و پیست اروپا با این موتور در مسابقات شرکت می‌کرد.
در ابتدا این موتور با دو نوع کاربراتور تک و دو دهانه عرضه می‌شد که قدرتی برابر با ۶۴ و ۷۳ اسب بخار داشت. نمونه‌ی کاربراتوری در ۱۹۹۲ جای خود را به نمونه‌ی انژکتوری داد که قدرت ۷۳ اسب بخار دارد. در ۱۹۹۶ نیز نمونه‌های اسپرت ۹۸ و ۹۳ اسب بخاری از خط تولید خارج شدند و تولیدشان متوقف شد.
این موتور در کشورمان نیز روی پژو ۲۰۶ عرضه می‌شود، از مصرف سوخت و استهلاک مناسبی برخوردار است.TU5
موتور TU5 با حجم ۱۵۸۷ سی‌سی و قطر سیلندر و کورس به ترتیب ۷۸.۵ و ۸۲ میلی‌متر در کشورمان بسیار محبوب است. نسخه‌ی اولیه‌ی این موتور تک میل‌سوپاپ و دارای ۸ سوپاپ بود اما امروز فقط نسخه دو میل‌سوپاپ ۱۶ سوپاپ این موتور استفاده می‌شود. بلوک این موتور از آهن ریخته‌گری شده و سر سیلندر آن از آلومینیوم ساخته شده است. اکثر نسخه‌های این موتور ۱۰۸ اسب بخاری هستند ولی نسخه‌ی اسپرت ۱۲۰ اسب بخاری نیز در سیتروئن C2 VTS استفاده شده است. هر دو کمپانی پژو و سیتروئن از این موتور در موتور اسپرت نیز استفاده کرده‌اند. این موتور تایپیت اتومات است و سوپاپ‌های آن نیاز به فیلر گیری ندارند. باید توجه داشت که همیشه به تعویض روغن به‌موقع آن باید توجه نمود. کیلومتر تعویض تسمه تایمینگ نیز بین ۵۰ الی ۶۰ هزار کیلومتر است.
TUD3 و TUD5
موتورهای TUD موتورهای دیزلی از این سری بودند که از پمپ سوخت مکانیکی بهره می‌بردند. سر سیلندر نسخه‌ی اول همان سرسیلندر موتور TU3 بود که تغییرات جزئی در آن داده شده بود. در ۱۹۹۴ حجم این موتور افزایش یافت و به ۱۵۲۷ سی‌سی رسید این خودرو به‌جز محصولات پژو سیتروئن توسط خودروسازان دیگر نیز استفاده می‌شد که مشهورترین آنها نیسان بود که در مدل دیزلی نیسان میکرا در اروپا از این موتور استفاده کرد.
منبع :پدال