مصرف سوخت خودروهای اتوماتیک بیشتر است یا دنده ای؟!

با توجه به افزایش قیمت بنزین، فاکتور میزان مصرف سوخت در خودروهای اقتصادی از اهمیت بیشتری نسبت به قبل برخوردار است. از سوی دیگر می خواهیم ببینیم دنده ای یا اتوماتیک بودن یک خودرو چه تاثیری در مصرف سوخت آن دارد و این باور که خودروهای دنده ای مصرف سوخت کمتری از خودروهای اتوماتیک دارند چقدر صحیح است؟ در انتهای این گزارش، به شما خودرویی را معرفی می کنیم که در کنار بهره بردن از گیربکس اتوماتیک، مصرف سوخت پایینی دارد.

افزایش قیمت بنزین در هر برهه ای از زمان، تاثیرات مختلفی بر بازار خودرو داشته. بدون شک مهمترین تاثیر این اتفاق بر بازار خودرو، پرطرفدار شدن و در پی آن افزایش قیمت نسبی خودروهایی است که مصرف سوخت پایینی دارند. در شرایطی با شما صحبت می کنیم که هر لیتر بنزین سهمیه ای ۱۵۰۰ تومان و هر لیتر بنزین آزاد ۳۰۰۰ تومان قیمت دارد. با این شرایط، یکی از فاکتورهای تعیین کننده در انتخاب یک خودروی اکونومی (اقتصادی) برای خانواده ای متوسط، این است که هر باک بنزین خودرو چقدر آب می خورد؟ و چقدر طول می کشد تا یک باک بنزین خالی شود.

اگر بخواهیم با نگاهی نسبتا قدیمی و با چشم بستن بر روی تکنولوژی های جدید تفکیکی کلی از نظر میزان مصرف سوخت میان خودروها قائل شویم، باید بگوییم، خودروهای اتوماتیک از خودروهای دنده ای مصرف سوخت بیشتری دارند. وقتی با خودروی دنده ای (مجهز به گیربکس دستی) رانندگی می کنید، کنترل بیشتری بر روی عملکرد موتور و نحوه انتقال قدرت به چرخ‌ ها دارید. همین اتفاق باعث می شود تا بتوانید در شرایطی دند ه ای را در دورهای بسیار پایین تعویض کنید و جایی که می خواهید رانندگی اسپرت تری را تجربه کنید، دنده ها را روی دور موتور بالا تعویض کنید.

چرا خودروهای دنده ای مصرف سوخت کمتری نسبت به خودروهای اتوماتیک دارند؟

چرا خودروهای مجهز به جعبه دنده‌ دستی میزان کمتری سوخت نسبت به خودروهای مجهز به گیربکس اتوماتیک مصرف می کنند؟ در خودروهای دنده ای، وقتی راننده خودرو را متوقف می کند، (مثلا در ترافیک یا پشت چراغ قرمز)، برای اینکه پایش از روی کلاچ آزاد شود، دنده را در حالت خلاص قرار می‌دهد و در نتیجه سوخت کمتری مصرف می‌شود. اما در خودروهای اتوماتیک، از آنجایی که همه فعالیت ها به گیربکس واگذار شده، بسیاری از راننده ها در توقف های کوتاه ترافیکی یا ایستادن پشت چراغ قرمز، فراموش می کنند دنده را خلاص کنند و دنده در حالت داریو یا همان D باقی می ماند. همین اتفاق یکی از مهمترین دلایلی است که باعث مصرف سوخت بیشتر خودروهای اتوماتیک نسبت به خودروهای دنده ای می شود.

ابزارهای گیربکس اتوماتیک برای کاهش مصرف سوخت

البته اکثر گیربکس های اتوماتیک جدید به دلیل داشتن دنده های بیشتر نسبت به گیربکس های دستی، در سرعت‌های بالاتر مصرف سوخت را بهتر کنترل می کنند. وجود دنده های بیشتر باعث می‌شود که موتور قدرت یکسانی را در مقایسه با گیربکس‌های دستی در دور موتور پایین‌تر به چرخ‌ها منتقل کند که این امر مصرف سوخت کمتر خودرو را در پی دارد.

همچنین بیشتر خودروهای جدید که از نظر قیمتی در دسته متوسط رو به بالا جای می گیرند، به سیستم انتخاب حالت های رانندگی مجهز شده اند. انتخاب حالت های رانندگی این امکان را به راننده می دهد تا رفتار خودرو را با توجه به شرایط تغییر دهد. اگر می خواهد بهترین بازدهی را در اختیار داشته باشد، سراغ حالت اسپرت برود و اگر به دنبال صرفه جویی در مصرف سوخت استف حالت اقتصادی را انتخاب کند. این امکان نیز باعث می شود تا راننده بتواند مصرف سوخت را در خودرویی اتوماتیک کنترل کند.

تفاوت گیربکس های اتوماتیک با گیرباکس های CVT در مصرف سوخت

اما با ظهور گیربکس های CVT ، تمرکز بر روی کاهش مصرف سوخت خودروهای اتوماتیک بیشتر شد. مکانیزم گیربکس‌ های CVT با سایر جعبه دنده‌ های اتوماتیک متفاوت است. اما این موضوع تغییر چندانی برای راننده ایجاد نمی‌ کند.

موضوع از این قرار است که، برخلاف گیربکس‌ های دستی و اتوماتیک دارای دنده، که از نسبت دنده‌ های ثابت بهمره می برند، گیربکس های CVT برای مصرف سوخت بهینه‌ تر، نسبت دنده‌های متغیر دارند. همین موضوع باعث می‌شود که خودروهای مجهز به گیربکس CVT در مقایسه با نمونه‌های دستی مصرف سوخت کمتری داشته باشند. در سیستم CVT چیزی به نام چرخ دنده و تعویض دنده وجود ندارد و گیربکس در تمام مدت به بهترین نحو نیروی موتور را به چرخ‌ها منتقل می‌کند و همین اتفاق باعث می شود که گیربکس های این خانوادهف بیشترین صرفه جویی را در مصرف سوخت داشته باشند.

تا اینجای کار با دلایل مصرف سوخت متفاوت خودروهای مجهز به گیربکس های دستی و اتوماتیک آشنا شدیم. اما تمرکز ما در این مقاله، معرفی خودرویی است که در شرایط گرانی بنزین، با مصرف سوخت پایین، کمتر روی دست مالکش خرج بگذارد. در مورد بازار خودروی ایران صحبت می کنیم. بازاری که شرایطی مشابه بازارهای بین المللی ندارد. متاسفانه به دلیل تحریم  صنعت خودروسازی و محدودیت واردات خودرو، تنوع در کلاس های مختلف محدودتر از همیشه است و خریدار گزینه های زیادی پیش رو ندارد. از سوی دیگر، نوسانات نرخ ارز و مشکلات تولیدباعث شده تا قیمت خودرو در یک سال اخیر به طور چشمگیری افزایش پیدا کند و خودروهایی که تا دیروز اقتصادی بودند، به کلاس خودروهای گران قیمت کوچک کنند.

با در نظر گرفتن تمام این موارد، وقتی اقتصادی بودن مصرف سوخت یک خودرو برای خریدار اهمیت پیدا می کند، یعنی خریدار از قشر متوسط بوده و مخاطب یک خودروی گران قیمت نیست. چرا که بعید به نظر می رسد مصرف سوخت بالا و افزایش قیمت هر باک بنزین، برای مخاطب یک خودروی گران قیمت از الویت ها باشد. در بازار ایران هم اغلب خودروهای اقتصادی و ارزان، از جعبه دنده دستی بهره می برند. گیربکس انواع خودروهای اتوماتیک اقتصادی هم معمولا از انواع ساده و بعضا قدیمی بوده که معمولا کمتر از ۵ دنده دارند و این دسته از خودروها فاقد قابلیت انتخاب حالت رانندگی هستند. پس ۲ فاکتور مذکور در کاهش مصرف سوخت، در خصوص این خودروها منتفی است. اما فراموش نکنید که گفتیم خودروهای مجهز به گیربکس CVT، مصرف سوخت اقتصادی دارند.

جک J4 گزینه ای اقتصادی در شرایط گرانی بنزین

حال در بازار ایران، اگر بخواهید یک خودروی اقتصادی خانوادگی با قیمت حدود ۱۵۰ میلیون تومان انتخاب کنید، که از گیربکس اتوماتیک بهره ببرد و در رفت و آمدهای شهری و مسیرهای پرترافیک آسایشات را تامین کند، و از سوی دیگر مصرف سوخت پایینی هم داشته باشد، می توانید سراغ جک J4 بروید که در حال حاضر حدود ۱۵۰ میلیون تومان قیمت دارد. ترکیب پیشرانه ۴ سیلندر ۱.۵ لیتری j4 با گیربکس CVT در شرایط فعلی کاملا مقرون به صرفه است.

یک پیشرانه اقتصادی با گیربکسی جفت شده که ساختار آن برای کاهش مصرف سوخت طراحی شده است. البته اقتصادی بودن پیشرانه به این معنی نیست که تنبل و حوصله سر بر باشد! پیشرانه جک J4 می تواند ۱۰۳ اسب بخار قدرت و ۱۴۶ نیوتن متر گشتاور تولید کند. این خروجی برای سدانی که کمتر از ۱.۲ تن وزن دارد، کاملا منطقی به نظر می رسد و نیازهای روزمره راننده را پاسخ می دهد. این در حالی است که جک J4 در مقام یک سدان خانوادگی، کابین و صندوق بار جاداری هم دارد و از این نظر می تواند برای خانواده های چند نفره جذاب باشد. همه این ها را گفتیم که قیمت یک باک بنزین خودرو برسیم و ببینیم چقدر طول می کشد تا این باک خالی شود.

مشخصات فنی جک J4

کلاس: سدان کوچک
پیشرانه (سیلندر): ۴ سیلندر ۱۶ سوپاپ
حجم موتور: ۱.۵ لیتر
قدرت: ۱۰۳ اسب‌بخار در ۶۰۰۰ دور
گشتاور: ۱۴۶ نیوتن‌متر در ۴۵۰۰دور
گیرباکس: CVT
حداکثر سرعت: ۱۸۰ کیلومتر در ساعت
ارتفاع: ۱۵۰۵ میلی‌متر
عرض: ۱۷۲۵ میلی‌متر
طول: ۴۴۳۵ میلی‌متر
وزن: ۱۱۶۰ کیلوگرم
مصرف ترکیبی: ۶.۳ لیتر در نسخه اتوماتیک
حجم باک: ۴۵ لیتر

امکانات جک J4

ایربگ راننده و سرنشین جلو، سیستم اعلام فشار باد لاستیک TPMS، سیستم ضد سرقت، سنسور پارک عقب، سیستم ترمز ABS+EBD ، تنظیم ارتفاع چراغ های جلو، چراغ های مجهز به سیستم مشایعت تا درب منزل، کامپیوتر سفری، پوشش چرمی صندلی ها، ۶ بلندگو، کروز کنترل، کنترل سیستم صوتی از روی فرمان، فرمان کمکی برقی، رینگ ۱۵ اینچی ۸ پر، شیشه ها و آینه های جانبی برقی، سیستم صوتی با ۶ بلندگو، طبق برخی شنیده ها، گویا سانروف بر روی جک J4 نصب نشده است، تمرمز دیسکی جلو و کاسه‌ای در عقب

هر باک بنزین جک J4 چقدر آب می خورد؟

باک این خودرو ۴۵ لیتر حجم دارد. این یعنی اگر بنزین سهمیه ای داخل آن بریزید، باید ۶۷ هزار و ۵۰۰ تومان هزینه کنید. در صورتی که سهمیه بنزینتان پایان یافته باشد و بخواهید بنزین آزاد بزنید، یک باک J4 برایتان ۱۳۵ هزار تومان آب می خورد. اگر هم سراغ بنزین سوپر بروید، برای پر کردن باک این خودرو ۱۵۷ هزار و ۵۰۰ تومان هزینه کنید. همه این ها در حالی است که جک J4 در هر ۱۰۰ کیلومتر به صورت ترکیبی ( میانگین مصرف شهری و جاده ای) حدود ۶.۳ لیتر بنزین مصرف می کند. با یک نسبت ریاضی، به این نتیجه می رسیم که جک J4 با یک باک پر از بنزین می تواند ۷۱۴ کیلومتر مسافت طی کند. از آنجایی که هر خودرو در ماه ۶۰ لیتر بنزین سهمیه ای دارد، پس می توان نتیجه گرفت، با استفاده معقول از این خودرو در ماه، بعید به نظر می رسد مجبور باشید سراغ بنزین آزاد بروید.

نوشته: میلاد میرعابدینی