واردات کامیون‌های کارکرده افزایش می‌یابد
واردات کامیون‌های کارکرده در سال جاری همچنان به قوت خود باقی است و در متن بودجه نیز با ذکر جزئیات قید شده؛ این طرح که هم اهرم فشاری برای تولید داخل محسوب می‌شد و هم قرار بود به کمک نوسازی ناوگان بیاید، در دو سال اخیر با اما و اگرهای بسیاری همراه بود.
واردات کامیون‌های کارکرده در سال جاری همچنان به قوت خود باقی است و در متن بودجه نیز با ذکر جزئیات قید شده؛ این طرح که هم اهرم فشاری برای تولید داخل محسوب می‌شد و هم قرار بود به کمک نوسازی ناوگان بیاید، در دو سال اخیر با اما و اگرهای بسیاری همراه بود. حال در روزهایی که این طرح برای ورود به سومین سال خود آماده می‌شود، خبرهای تازه‌ای از تغییر و سرعت این طرح به‌گوش می‌رسد. آن‌طور که پیگیری‌های روزنامه «دنیای‌خودرو» نشان می‌دهد؛ اجرای این طرح نسبت‌به دو سال گذشته سرعت بیشتری به خود گرفته است و حدود 25هزار دستگاه از انواع کامیون‌ها و کشنده‌ها وارد گمرک کشور شده‌اند. با این حال اما به‌نظر می‌رسد ه سرعت واردات افزایش یافته و ترخیص و پلاک‌گذاری این خودروها براساس آمارهای مطرح‌شده، همچنان به کندی انجام می‌شود. این در حالی است که به نظر می‌رسد با مصوبه‌های جدید مجلس قرار است عمر کامیون‌های کارکرده از 3 به 5 سال افزایش یابد که قطعا تغییراتی را در این طرح و بازار کشور به همراه خواهد داشت. بنا بر شنیده‌ها مقدمات اجرای این طرح در حال فراهم‌سازی است.
سهم نابرابر ترخیص و پلاک‌گذاری نسبت به واردات
درحال‌حاضر واردات کامیون‌ها و کشنده‌های کارکرده در ظاهر تنها راه نوسازی ناوگان فرسوده کشور است، در حالی‌که تولید در میان تجاری‌سازان طی سال‌های اخیر به‌شدت کاهش یافته و قیمت‌های نجومی مدل‌های موجود در بازار باعث شد استقبال از واردات کامیون‌های اروپایی کارکرده افزایش یابد.
براساس آمارهای رسیده به دست روزنامه «دنیای‌خودرو»، همچنان سرعت سرمایه‌گذاری در واردات این خودروها درمقایسه‌با ترخیص و پلاک‌گذاری آن‌ها بیشتر است و مانند یک سال نخست اجرای این طرح، بسیاری از خودروها در گمرک کشور مانده و ترخیص آن‌ها زمان‌بر شده، این در حالی است که انتظار می‌رفت بعد از ورود دادستانی و اتمام حجت با تمام ذینفعان و دست‌اندرکاران اجرای این طرح، واردات مدل‌های کارکرده رنگ‌وبوی جدی‌تر و سرعت بیشتری به خود بگیرد. آخرین آمارها از واردات این خودروها نشان از آن دارد که تا امروز حدود 25هزار دستگاه انواع کامیون و کشنده با عمر کمتر از سه سال وارد گمرک کشور شده اما تنها کمتر از 10 هزار دستگاه از این خودروها ترخیص شده و کمتر از 5هزار دستگاه نیز به مرحله پلاک‌گذاری رسیده است. یعنی سهم ترخیص حدود 40درصد و سهم پلاک‌گذاری حدود 20درصد است.
غفلت تولیدکنندگان از بازار داخلی به‌رغم سرعت پایین واردات
بسیاری از خودروسازان در دو سال اخیر گلایه‌های بسیاری را درخصوص واردات کامیون‌ها و کشنده مطرح کرده و آن را مانعی برای دستیابی آن‌ها به سهم بازار مناسب دانسته‌اند. اما باید به این موضوع توجه داشت که طی دوسال اخیر تنها 5 هزار دستگاه از این خودروها پلاک‌گذاری شده و به‌دست مصرف‌کنندگان رسیده‌اند. گرچه گفته می‌شود سقفی برای واردات تعیین شده بود، اما براساس قانون به‌دلیل آن که نوسازی باید انجام شود و درحال‌حاضر به‌نظر نمی‌رسد این اتفاق با تکیه بر تولیدکنندگان داخلی بیفتد، بنابراین همچنان راه برای واردات این خودروها باز است.
آن‌طور که از شواهد پیداست اگر تولیدکنندگان داخلی توانایی لازم برای تامین نیاز بازار داخلی را داشته باشند، باید وارد این بازار شده و به‌گونه‌ای در بازار رقابت ایجاد کنند که هم به لحاظ کیفیت و هم از نظر قیمت انگیزه برای واردات کم شود و به سمت استفاده از این خودروها بیایند. به‌رغم سرعت پایین ترخیص کامیون‌های وارداتی اما خودروسازان داخلی در دو سال اخیر موفق نشده‌اند سهمی از نوسازی را به خود اختصاص دهند.
شرط سه‌سال کارکرده به 5سال افزایش می‌یابد
موضوع مهم دیگری که در زمینه واردات خودروهای کارکرده مطرح شده؛ مصوبه‌ای است که برای واردات در نظر گرفته شده، براساس این مصوبه قرار است نوسازی 10هزار دستگاه در حوزه کالا (حمل بار) و 5هزار دستگاه در حوزه خودروهای مسافری از طریق واردات خودروهای کارکرده انجام شود که به طور قطع این اتفاق از چند جهت عرصه را برای تولیدکنندگان داخلی و رقابت در بازار تنگ‌تر خواهد کرد. چراکه براساس این مصوبه واردات برای کارکرده‌های با عمر پنج‌سال نیز آزاد خواهد بود. بنابراین این مصوبه باعث کاهش قیمت خوردوها خواهد شد. باید این موضوع را در نظر داشت چنانچه شرط سه‌سال کارکرد به 4سال برسد قیمت‌ها از 85هزار یورو فعلی به 45هزار یورو خواهد رسید. همچنین با رسیدن این سن به 5سال برسد قیمت برخی خودروها تا 30هزار یورو هم کاهش می‌یابد و به تبع آن قیمت این خودروها در بازار داخلی کاهش یافته و رقابت برای مدل‌های مونتاژی داخل سخت‌تر می‌شود. ازسوی‌دیگر با رسیدن عمر وارداتی‌ها به پنج سال، این احتمال وجود دارد خودروهایی که با توقف در گمرک سه سال کارکرد را سپری کرده و اجازه ترخیص پیدا نکرده‌اند، به بازار راه یابند.