طرز کار موتور دو زمانه موتور سیکلت + معایب و مزایا

معایب و مزایای موتور های دوزمانه موتور سیکلت

موتورسیکلت ها از ساده ترین نوع موتورهای احتراق داخلی یا درون سوز هستند که به دو صورت موتورهای دو زمانه و موتورهای چهار زمانه تولید می شوند

طرز کار موتور دو زمانه مانند موتور سیکلت

در طرح موتور دو زمانه سعی کرده اند طول سیکل احتراق را کاهش دهند و زمانها را در هم ادغام نمایند به طوری که در یک دور گردش میل لنگ یک ضربه کار مفید به وجود اید زمان کار به شرح زیر است

زمان اول   پیستون از نقطه مرگ بالا پس از متراکم نمودن گاز و ایجاد احتراق به طرف نقطه مرگ پایین حرکت می کند

۱- در طی این عمل ضمن انتقال قدرت احتراق به میل لنگ , سوخت شامل بنزین وهوا از دریچه ای وارد محفظه کارتل در زیر پیستون می شود ورود هوا از این دریچه به دو صورت عملی می گردد در موتورهای کوچک به علت حرکت سریع پیستون به طرف بالا و افزایش حجم زیر پیستون و تولید خلا و در موتورهای بزرگ دو زمانه عمل شستشو توسط توربو شارژ , هوا به داخل سیلندرها پمپ می شود تا میزان فشردگی هوا در سر سیلندرها افزایش یابد

۲- با حرکت بیشتر پیستون به طرف پایین دریچه خروجی واقع در بدنه سیلندر باز شده , پسماند احتراق از ان تخلیه می شود همزمان با این عمل دریچه ورودی بسته شده با کوچک شدن حجم کارتل هوای محبوس در ان فشرده می گردد این حرکت به پیش تراکم معروف است ضمن پایین رفتن پیستون دریچه ارتباطی بین محفظه کارتل و قسمت بالای پیستون باز شده هوای پیش تراکم کارتل به بالای پیستون وارد می شود برای انکه مقاومتی در مقابل هوا نباشد سر پیستون به شکل خاصی طراحی شده است تا به کمک انحنای ان , هوا به قسمت بالای پیستون وارد شده , ضمن پرکردن منطقه , موجب خروج دودهای پس ماند احتراق قبلی گردد این عمل را جارو کردن اطاق احتراق با مخلوط تازه گویند با این تفاوت وصف موتورهای دو زمانه به علت کمی زمان عملیات توانایی تخلیه کامل دود را ندارند و این امر یکی از معایب ان به حساب می اید

زمان دوم پیستون به طرف بالا حرکت می کند و همزمان با ان

۱-  جریان هوای پمپ شده از طریق کارتل به بالای پیستون رانده می شود و موجب تخلیه پسماند احتراق قبلی می گردد

۲-  دریچه خروجی بسته شده در نتیجه هوای موجود در بالای پیستون بتدریج متراکم می گردد

۳-  وقتی پیستون به نقطه مرگ بالا رسیده شمع جرقه می زند و با فشار ناشی از احتراق پیستون را به سمت پایین می راند

مزایای موتور دو زمانه مثلا موتور سیکلت

۱- در هر دور میل لنگ یک کار مفید در موتور دو زمانه تولید می شود که به لحاظ تئوری دو برابر بازدهی موتور چهار زمانه می باشد

۲- به دلیل کمی فاصله کار مفید در موتور , گشتاور تولیدی زیاد و کار موتور منظم تر و هماهنگ است

۳- در موتورهای کوچک دو زمانه معمولا از دستگاه سوپاپ استفاده نمی شود این امر اولا موجب کاهش هزینه ساخت می شود در ثانی باعث کاهش نیروهای تلف شده برای از بین بردن اصطکاک قطعات گردنده می گردد

۴- به علت سبکی وزن موتور توان وزنی ان ۵۰ درصد الی ۸۵ درصد بیشتر از موتورهای چهار زمانه می باشد

معایب موتور دو زمانه مثلا موتور سیکلت

۱- در کورس اول عمل پیش تراکم مقداری از انرژی مفید موتور را تلف می کند لذا در موتورهای پرقدرت دیزلی توربوشارژ این اشکال را برطرف نموده است توربوشارژ سیستمی است که توربین ان توسط انرژی دود تخلیه شده به حرکت در می اید و کمپرسور ان که به سر توربین وصل شده هوای محیط را مکیده , پس از متراکم کردن ان به سیلندر موتور وارد می کند

۲- عدم تخلیه کامل دود از موتور و کاهش راندمان حجمی به علت فرصت کم تخلیه

۳- در موتورهای دو زمانه بنزینی مقداری از گاز در خلال عمل شستشو از سیلندر خارج می شود این مقدار در حدود ۲۵ درصد سوخت مصرفی موتور است

۴- در موتورهای   دو زمانه بنزینی کوچک که امکان نصب توربوشارژ در انها نیست امکان ذخیره کردن روغن در کارتل نیز وجود ندارد بنابراین روغن همراه با بنزین به باک ریخته می شود به همین علت

الف مصرف روغن در موتور بالا می رود

ب روغن همراه با بنزین می سوزد و موجب الودگی بیشتر هوا می شود

به علت رعایت نکردن نسبت صحیح اختلاط روغن و بنزین , اغلب در چنین موتورهایی دود زایی تشدید شده , از نظر محیط زیست نامطلوب می باشند

۵- به علت پی درپی بودن قدرت فرصت کافی برای خنک کاری وجود ندارد و قطعات نوع هوا خنک در معرض سوختن و فرسودگی قرار دارند و بدین ترتیب عمر مفید و زمان کار موتور کاهش پیدا میکند

موتور سیکلت هوندا CC-110/125  

به علت فراوانی موتور سیکلت هوندا و مونتاژ و تولید ان در کشور این نوع موتور سیکلت را مورد بررسی قرار می دهیم

موتور سیکلت هوندا مجهز به یک موتور یک سیلندر چهار زمانه می باشد که سوپاپهای ان به طور معلق قرار گرفته اند یا I شکل   در روی میل لنگ یک چرخ دندانه – که چرخ دندانه تایمینگ میل سوپاپ را به حرکت در می اورد تعبیه شده است تعداد دندانه های چرخ دنده تایمینگ دو برابر دندانه های چرخ دندانه میل لنگ است بنابراین در هر دو دور گردش میل لنگ , میل سوپاپ فقط

یک دور می چرخد و این عمل مانند موتورهای چهار زمانه خودروها است روی میل بادامک موتور فقط یک بادامک وجود دارد که با گردش خود یک بار سوپاپ گاز و یک بار سوپاپ دود را باز و بسته می کند

حرکت دورانی   بادامک به وسیله دو اهرم L شکل به حرکت خطی تبدیل می گردد و با دو میل رابط به اسبک سوپاپها انتقال می یابد   اسبکها با حرکات اهرمی خود سوپاپهای دود و گاز را باز و بسته می کنند

ساختمان پیستون و رینگهای موتور سیکلت هوندا

پیستون موتور دارای دو رینگ کمپرسی و یک رینگ روغنی سه پارچه است که در موقع مونتاژ باید دقت کرد تا دهانه باز رینگها نسبت به هم ۱۲۰ درجه اختلاف داشته باشند گژنپین از نوع تمام متحرک که پیستون و شاتون را به هم اتصال میدهد و با خار محدود کننده حرکت طولی ان در تکیه گاههای پیستون کنترل می شود

ساختمان سرسیلندر موتور سیکلت هوندا

سرسیلندر موتور با چهار عدد پیچ M8 به بلوک سیلندر بسته می شود با باز کردن سرسیلندر از بلوک سیلندر جدا می گردد سوپاپها در روی سر سیلندر نصب شده اند با باز کردن پایه اسبکها می توان سوپاپها و فنرهای سوپاپ را از سرسیلندر جدا نمود

گیت سوپاپها در روی سرسیلندر پرس شده اند

موارد روغنکاری موتور سیکلت هوندا

روغن به وسیله پمپ روغن از کارتل مکیده می شود و پس از تصفیه در فیلتر توری و فیلتر گریز از مرکز به وسیله یک مدار به یاتاقانها موتور و مدار دیگر از طریق یک پیچ سوراخدار سرسیلندر به اسبکها می رسد و پس از روغنکاری روی سوپاپ و اهرمهای L  شکل ریخته شده , سپس وارد کارتل می گردد روغن به وسیله کانال دیگری وارد جعبه دنده و سیستم انتقال قدرت می شود

و چرخ دندانه و یاتاقانها را روغنکاری می کند

سیستم خنک کاری موتورسیکلت هوندا

نحوه خنک کاری موتور از نوع هوا خنک است که حرارت مازاد موتور به وسیله بدنته الومینیومی پره دار موتور به فضای ازاد و روغن موتور انتقال پیدا می کند روغن موتور نیز در خنک کاری موتور تاثیر بسزایی دارد لذا در بعضی از موتورهای هوا خنک , رادیاتور

روغن نیز پیش بینی شده است تا اثر خنک کاری روغن و هوا افزایش یابد

منبع : تکنولوژی مولدهای قدرت (مهندس محمد محمدی بوساری)