چگونه یک قولنامه ماشین بنویسیم ؟
چه فروشنده خودرو باشید و چه خریدار آن، باید نکاتی را درباره نحوه نوشتن قرارداد اولیه خودرو که به آن مبایعه‌نامه خودرو یا قولنامه ماشین می‌گویند بدانید. برخلاف تصور بسیاری از افراد، حتی قولنامه‌ای که به‌صورت دستی روی یک تکه کاغذ نوشته می‌شود، وقتی امضای دو طرف قرارداد در پایین آن می‌آید وجاهت قانونی پیدا میکند. بنابراین بر‌اساس بندهای قولنامه و شروطی که در آن قید کرده‌اید، می‌توانید نسبت به آن عمل کرده یا آن را فسخ کنید. باید بدانید که تنظیم یک مبایعه نامه خودرو چه به صورت دستی و چه در فرمت‌های تایپ شده و آماده‌ای که وجود دارد، طرفین را نسبت به اجرای آن متعهد میکند. بنابراین قولنامه خودرو را باید دقیق بنویسید؛ حتی اگر طرف دیگر معامله، دوست قدیمی یا قوم‌و‌خویش شماست!
۱ راهنمای نوشتن قولنامه ماشین
۲ نکات مهم در نوشتن قولنامه خودرو
۳ نمونه قولنامه ماشین
۴ قولنامه دستی ماشین
۵ هزینه نوشتن قولنامه ماشین
راهنمای نوشتن قولنامه ماشین
قولنامه خودرو از بخش‌های مختلفی تشکیل شده است که هر یک از این بخش‌ها را می‌توان یک ماده نامید. اگر از فرمت‌های آماده قولنامه ماشین استفاده می‌کنید این مواد از پیش تهیه‌شده‌است و شما تنها نیاز به پر کردن بخش‌های مربوط به خود دارید. اما اگر می‌خواهید قولنامه خودرو را به‌صورت دستی بنویسید نیز همچنان نیاز است تا مواد مورد نیاز در قولنامه شما وجود داشته باشد. ماده‌های یک قولنامه ماشین که در واقع اجزای آن را تشکیل می‌دهند شامل موارد زیر است:
ماده اول: مشخصات طرفین
در این بند مشخصات خریدار و فروشنده را که شامل نام و نام خانوادگی، نام پدر، شماره شناسنامه و محل صدور آن، تاریخ تولد، کد ملی، شغل، آدرس محل سکونت و شماره تلفن است، بنویسید. در صورتیکه با شخص حقوقی معامله‌ای را انجام می‌دهید مشخصات آن شامل نام شرکت، شماره ثبت، شناسه ملی، کد اقتصادی، نشانی، کد پستی، نام صاحبان امضای مجاز (کسانی که در شرکت باید یک قرارداد را امضا کنند تا قرارداد دارای اعتبار باشد) را ذکر کنید.
چنانچه شخصی به نمایندگی (وکالت) از یک شخص حقیقی یا حقوقی در حال معامله با شماست، حتما از اینکه شخص اختیار این معامله را داراست مطمئن شوید و این نمایندگی (وکالت) را ذکر کنید.
نوشتن قولنامه ماشین
ماده دوم: موضوع و مشخصات مورد معامله
در این ماده ذکر کنید که موضوع این مبایعه نامه فروش ماشین به شخص خریدار است و در قبال آن خریدار به شما مبلغی را می‌پردازد . همچنین در این بند باید مشخصات مورد معامله که همان خودرو بوده و شامل نوع خودرو، سیستم آن، رنگ و مدل آن، شماره شهربانی، شماره موتور، شاسی و بدنه می‌شود، درج کنید.
ماده سوم: مبلغ معامله
در این بند قیمت و شرایط پرداخت آن را به این صورت که: قیمت کل معامله، مبلغ …………………. ریال است که مبلغ …………………. ریال به‌صورت …………………. تحویل فروشنده شد و باقی مبلغ به‌صورت …………………. پس از انتقال قطعی سند خودرو تحویل داده خواهد شد، ذکر نمایید.
نکته: در قسمت مبلغ باید ذکر کنید که چه مقدار از مبلغ به‌شکل نقدی و چه مقدار از آن با چک پرداخت می‌شود.
نکته: مشخصات چک، تعداد و تاریخ آن را باید در قولنامه خودرو بنویسید.
نکته: شماره حسابی را که به آن مبلغ نقد را واریز می کنید در قولنامه ذکر کنید.
نکته: مواعدی (تاریخ‌هایی) را که در آن مبلغ را نقدی به طرف مقابل پرداخت می‌کنید در قولنامه ذکر کنید.
حتما بخوانید: دلالی خودرو و ۶ ترفندی که دلالان برای فروش به‌کار می‌برند
ماده چهارم: شرایط معامله
این بند از مبایعه نامه خودرو شامل شرایط معامله است. در این بند زمان حضور خریدار و فروشنده در مرکز تعویض پلاک، زمان سند زدن، زمان پرداخت وجه معامله و دیگر شرایط این خرید و فروش را ذکر می‌کنید. در این بند شما می‌توانید همه شروطتان را بگنجانید. توصیه ما این است که این شروط را در معامله قید کنید تا در صورت نیاز بتوانید معامله را فسخ کنید. حالا بیایید ببینیم چه شرایطی را بهتر است در قولنامه بنویسیم.
نکات مهم در نوشتن قولنامه خودرو
برخی از شروط مهم که باید در متن قولنامه ماشین آورده شوند عبارت‌اند از:
۱. عدم حضور هر یک از طرفین در دفترخانه اسناد رسمی شماره (شماره دفترخانه) در زمان مقرر، عدم ارائه مستندات و مدارک لازم برای تنظیم سند از طرف فروشنده و عدم پرداخت ثمن معامله تا تاریخ (…./…./…..) توسط خریدار موجب فسخ معامله می‌شود.
در این بند علاوه بر پیش‌بینی حق فسخ زمانی که یکی از طرف‌های معامله به تعهدات خودش عمل نمی‌کند، می‌توان مبلغی را نیز به عنوان جریمه این عدم انجام تعهد (وجه التزام) تعیین نمود.
۲. در رابطه با حق فسخ در معاملات باید بدانیم که وجود یا عدم وجود حق فسخ کاملا وابسته به توافق طرفین است. این توافق می‌تواند به اشکال مختلفی صورت بگیرد:
برای هیچکدام از خریدار و فروشنده حق فسخ نگذارید
هر دو طرف معامله حق فسخ داشته باشند
یکی از طرفین حق فسخ معامله را داشته باشد
هر کدام از طرفین که قصد فسخ معامله را داشته باشد باید مبلغی را نیز به عنوان جریمه بپردازد.
نکته: در صورتیکه در مورد حق فسخ در متن قولنامه ماشین صحبتی نشود به معنای این است که برای هیچکدام از طرفین حق فسخ وجود ندارد.
نکته: معمولا در فرمت‌های آماده مبایعه نامه خودرو بند زیر به عنوان بند مربوط به حق فسخ ذکر می‌شود:
همه خیارات از جمله خیار غبن به هر عنوان ادعا و به هر میزان اسقاط شد. موارد تقلب و تدلیس از این موضوع مستثنی است.
۳. مسئولیت هر نوع تخلف اعم از راهنمایی و رانندگی، کیفری و مدنی که با استفاده از مورد معامله به وقوع پیوسته باشد و نیز مسئولیت آسیب‌های وارده و خرابی‌های خودرو تا زمان تحویل به عهده فروشنده است.
۴. یکی از شرایط مهم درباره مورد معامله این است که باید خودِ خودرو، لوازم جانبی، همه اسناد و مدارک و بیمه‌نامه آن را بررسی کنید و این موارد را در قولنامه هم بنویسید. این مورد را به‌صورت زیر بنویسید:
«مورد معامله با تمام لوازم موجود و اسناد و مدارک، با رؤیت کامل فنی و بدنه توسط خریدار و کارشناس مورد اعتماد او صورت گرفت و از کمیت و کیفیت آن آگاه است. بنابراین خریدار پس از امضای این قرارداد ادعایی نسبت به عدم سلامت فنی و بدنه خودرو ندارد.»
نکته: بدیهی است با امضای این بند خریدار عملاً حق فسخ معامله را به دلیل ایرادهایی که بعداً متوجه آن‌ها می‌شود از دست می‌دهد. بنابراین اگر خریدار خودرو هستید، حتما و حتما قبل از امضای قولنامه، خودرو را به یک کارشناس خبره نشان دهید تا از سلامت آن مطمئن شوید. لوازم جانبی آن را چک کنید. بررسی بیمه‌نامه را هم فراموش نکنید.
خرید و قیمت خودروی دست دوم و کارشناسی شده
۵. در انتهای قولنامه، امضای فروشنده، خریدار و شهود را درج کنید. قولنامه خودرو حتما باید در دو برگ نوشته شود. هنگام وارد کردن اطلاعات کاربن بگذارید تا هر چیزی که می‌نویسید عینا در برگه دوم کپی شود. به طور کلی در قرارداد ذکر کنید که چند نسخه از این قولنامه وجود دارد.
نکته: بهتر است متن قولنامه ماشین تایپی باشد، اما اگر دستی می‌نویسید حداقل خوانا بنویسید. اگر به هر دلیلی اشتباهی صورت گرفت، حتما درباره آن در انتها توضیح بدهید و فروشنده و شاهدان هم باید توضیح مربوط به تصحیح متن را امضا کنند.
نکته: هنگام امضا کردن کاربن را بردارید. امضای هر دو برگه باید عملا انجام شود و نباید امضا کاربن‌شده باشد.