علائم خرابی پمپ بنزین خودرو

پمپ بنزین چیست?

قطعه ای در باک خودروی شما وجود دارد که وظیفه آن ، پمپاژ کردن بنزین از باک به درون موتور می باشد.

این قطعه یا وسیله پمپ بنزین نام دارد. در این مقاله قصد داریم نشانه های خرابی پمپ بنزین خودرو را مورد بررسی قرار دهیم.

توجه داشته باشید پمپ بنزین قطعه ای مهم در خودرو است و نرمی و درست کار کردن موتور خودرو تا حد زیادی به سلامت پمپ بنزین خودروی شما بستگی دارد.

این قطعه با تنظیم فشار برای ایجاد احتراق و انتقال آن، نقش حیاتی در کنترل بنزین ورودی از باک به موتور خودرو را ایفا می کند پس سلامت آن برای خودرو بسیار مهم است.

پمپ بنزین خودرو ۳ وظیفه اصلی را بر عهده دارد:

• ایجاد فشار در جریان سوخت
• فیلتر کردن سوخت
• ارسال سوخت

همچنین ممکن است در صورت خرابی کامل پمپ بنزین خودرو، خودروی شما دیگر نتواند حرکت کند و شما دچار مشکل شوید.

توجه داشته باشید شما با رعایت نکاتی کوچک و ساده می توانید عمر مفید پمپ بنزین خودرو را افزایش دهید چراکه مدت دقیقی برای استفاده از این قطعه مشخص نیست و بیشتر متناسب با رفتار راننده با خودرو ممکن است این قطعه خراب شود.

جالب است بدانید که در بعضی از خودرو ها ممکن است ۲ عدد پمپ بنزین به کار گرفته شود که یکی از آنها وظیفه ارسال سوخت و دیگری وظیفه ایجاد فشار و فیلتر کردن را دارد.

به طور کلی پمپ بنزین خودرو  به دو دسته مکانیکی و الکتریکی تقسیم می شود. دسته اول در خودرو های کاربراتوری و دسته دوم نیز در خودرو های انژکتوری به کار می روند.

پمپ های مکانیکی روی بلوک سیلندر نصب می شوند و بنزین را با فشار کم به کاربراتور می رسانند. فرآیند مکش و انتقال سوخت داخل یک پکیج مکانیکی انجام می شود. این پکیج از قطعاتی همچون دیافراگم، فنر دیافراگم، فنر انگشتی، سوپاپ ورودی، سوپاپ خروجی، شیطانک و محفظه بنزین تشکیل شده است.

عملکرد این اجزا به این صورت است که با یکبار حرکت شیطانک، سوپاپ ورودی باز شده و دیافراگم بنزین را  به داخل محفظه بنزین پمپ می کشد. در حرکت بعدی، سوپاپ ورودی بسته و سوپاپ خروجی باز می شود و بنزین به سمت کاربراتور ارسال می گردد.

به طور دقیقتر اگر بخواهیم این فرآیند را توضیح دهیم، در فرآیند مکش، با گردش میل سوپاپ، لنگ گرداننده پمپ سوخت که یک قطعه دایره ای شکل روی میل سوپاپ است، به حرکت در آمده و با برخورد شیطانک با این قطعه، یک نیرویی به فنر انگشتی که در زیر این قطعه قرار دارد وارد می شود.

سپس دیافراگم پایین می آید. مکش ایجاد شده در بالای فضای دیافراگم، موجب بسته شدن سوپاپ خروجی و باز شدن سوپاپ ورودی می شود. با این عمل، نوعی خلا به وجود می آید که  موجب مکیده شدن سوخت از باک و ورودش به محفظه بنزین پمپ می شود.

بنزین در حین ورود به این محفظه، از فیلتر سوخت می گذرد. سپس شیطانک با حرکت لنگ گرداننده آزاد شده و دیافراگم تحت تاثیر فنر دیافراگم بالا می رود. بنزین موجود در اتاقک فشار که متراکم شده، با فشار به سمت سوپاپ خروجی رفته و مسیر کاربراتور را در پیش می گیرد.

نیاز خودرو های انژکتوری به پمپاژ بنزین با فشار بیشتر، عامل اصلی به کار گیری پمپ های الکتریکی شد. در واقع پمپ بنزین های مکانیکی فشار لازم برای خودرو های انژکتوری را مهیا نمی کردند.

نیروی برق تامینی پمپ های الکتریکی توسط باتری تامین می شود. در این نوع پمپ ها نیز دیافراگمی وجود دارد، اما عامل حرکت آن متفاوت با عامل حرکت دیافراگم در پمپ های مکانیکی است.  نیروی لازم برای این کار از یک سیم پیچ درون پمپ تامین می شود.

اجزای شکیل دهنده این پمپ شامل فیلتر سوخت، رگولاتور فشار، صفحه تکیه گاه پمپ، لوله برگشت سوخت، لوله خروجی سوخت، لوله برگشت سوخت از رگولاتور، سوکت اتصالی جریان برق پمپ، شلنگ لوله برگشت، شلنگ لوله خروجی، گیج سوخت، فنر، فانوسی یا مخزن بنزین و مگنت یا میله های متصل به سیم پیچ است.

معمولا خرابی پمپ بنزین بدلیل استفاده های نادرست و یا عدم توجه به نشانه های خرابی آن اتفاق می افتد. با رعایت نکاتی که در ادامه مقاله به آنها اشاره خواهیم کرد، می توانید عمر مفید این قطعه را افزایش دهید، چراکه این قطعه نیز یکی از قطعات گران قیمت و مهم خودرو به شمار می رود.

علائم خرابی پمپ بنزین خودرو

همانطور که گفته شد، پمپ بنزین قطعه ای حیاتی برای خودروی شماست و بروز هرگونه مشکل کوچکی در این قطعه می تواند منجر به رسیدن صدمات زیادی به خودروی شما شود.

البته پیش از خرابی کامل و از کار افتادن پمپ بنزین خودرو در صورتی که دارای مشکلاتی باشد، این مشکلات قابل تشخیص و شناسایی هستند.

مهمترین علائم خرابی پمپ بنزین خودرو را که باید حتما مورد بررسی قرار گیرند، شامل موارد زیر می باشند:

• شنیدن صداهای ناهنجار و بلند از باک خودرو
• مشکل در روشن کردن و استارت زدن خودرو
• کاهش شتاب و قدرت موتور در عین افزایش مصرف سوخت
• ریپ زدن خودرو در سرعت های ثابت و معین
• روشن نشدن کلی خودرو
• افزایش شتاب خودرو در مواردی ناگهانی
• بالا رفتن دمای موتور
• کاهش عملکرد پدال گاز
• پرش موتور
• متوقف شدن حرکت موتور خودرو

به طور کلی موارد بالا می توانند نشان از خرابی نسبی پمپ بنزین خودرو شما باشند. اما این بدین معنا نیست که بروز این مشکلات قطعا ناشی از خرابی پمپ بنزین خودرو است بلکه نیاز است شما این قطعه را مورد بررسی قرار دهید.

در ادامه تک تک به بررسی موارد یاد شده فوق می پردازیم:

شنیدن صدای ناهنجار و بلند از باک خودرو:

به طور کلی اکثر پمپ بنزین های خودرو در هنگام فعالیت از خود صدا تولید می کنند. اما شنیدن صداهای بلند از داخل باک خودرو قطعا یکی از اصلی ترین دلایل خرابی پمپ بنزین خودرو است.

پمپ بنزین های خراب و فرسوده در صورتیکه صداهای بلند از خودشان تولید کنند سریعا و به سادگی قابل تشخیص هستند.

پس اصلی ترین نشانه شنیدن این قیبل صداها از باک خودرو است.

مشکل در روشن کردن و استارت زدن خودرو:

با باز کردن سویچ خودرو، بنزین لازم برای استارت زدن خودرو وارد موتور و پس از آن به احتراق در می آید.

اما در مواردی که پمپ بنزین خودرو دچار خرابی شده باشد، استارت خوردن خودرو با مشکل مواجه می شود.

این امر می تواند به این صورت باشد که خودرو کمی دیرتر از معمول استارت بخورد و یا اینکه بعد از چندین بار تلاش روشن شود.

پس اگر خودروی شما جدیدا بد استارت می خورد، بهتر است سری به یک تعمیرگاه برای بررسی مشکل بزنید.

کاهش شتاب و قدرت موتور و افزایش سوزاندن سوخت:

کاهش شتاب و قدرت موتور در زمان خرابی پمپ بنزین خودرو امری بدیهی و طبیعیست! چرا که در صورت عدم سوخت رسانی درست، موتور خودرو به درستی کار نمی کند و همین امر موجب کاهش بازدهی آن می شود.

اما در بسیاری از این موارد، کاهش قدرت موتور با افزایش سوزاندن سوخت همراه است که به همان علت خفه کردن موتور و کم و زیاد شدن ارسال سوخت به موتور می باشد.

ریپ زدن خودرو در سرعت های ثابت:

در صورتیکه شما به صورت متعادل در حال گاز دادن به خودرو هستید و ناگهان دچار ریپ و ضربه های متوالی در خودرو شوید، احتمالا باز هم این اتفاق برای شما خواهد افتاد و می تواند نشان دهنده خرابی پمپ بنزین خودرو شما باشد.

البته این اتفاق به مرور بیشتر شده و در نهایت به خاموشی کامل خودرو خواهد انجامید.

روشن نشدن کلی خودرو:

در صورتیکه خودروی شما استارت می خورد اما روشن نمی شود، شما یکی دیگر از علائم خرابی پمپ بنزین خودرو را دارید.

البته روشن نشدن خودرو الزاما به همین دلیل نیست و می تواند دلایل بسیاری داشته باشد و یا مشکل از سایر لوازم یدکی خودرو شما باشد.

اما در صورت بروز چنین اتفاقی بد نیست پمپ بنزین خودرو را نیز مورد تست و بررسی قرار دهید.

افزایش ناگهانی شتاب خودرو:

همانطور که گفته شد وظیفه کنترل فشار و میزان بنزین ورودی از باک به داخل موتور خودرو بر عهده پمپ بنزین خودرو است. پس در صورت خرابی ممکن است بنزین را کمتر و یا حتی بیشتر به داخل موتور انتقال دهد!

در صورتیکه به صورت ناگهانی شتاب خودروی شما زیاد می شود و دوباره به حالت عادی بازمی گردد، احتمالا بنزین بیشتری وارد موتور می شود و این یکی از مهمترین نشانه های خرابی پمپ بنزین خودرو می باشد.

بالا رفتن دمای موتور:

بالا رفتن دمای موتور موجب آسیب رسیدن به قسمت های مختلف آن می شود. در نتیجه احتمال آسیب رسیدن به پمپ بنزین نیز افزایش می یابد. در صورتی که دما حدود ۱۱۵ درجه سانتیگراد بوده و از موتور بخار بلند شود، به احتمال بسیار زیادی پمپ بنزین آسیب دیده است.

کاهش عملکرد پدال گاز:

در صورتی که با فشار دادن پدال گاز، سرعت موتور کاهش پیدا کند، یعنی پدال گاز عملکرد مطلوب را ندارد. یکی از دلایل افت این عملکرد، خرابی و فرسودگی پمپ بنزین می تواند باشد.

پرش موتور:

در صورتی که هنگام رانندگی و در سرعت های بالا خودروی شما دچار پرش شد، ممکن است پمپ بنزین شما آسیب دیده باشد.

متوقف شدن حرکت موتور خودرو:

علاوه بر خرابی پمپ بنزین خودرو، عوامل دیگری همچون به وجود آمدن مشکل در سنسور میل لنگ، معیوب بودن کوئل احتراق (جهت آشنایی با کوئل، به مقاله “علائم خرابی سیتم جرقه زنی خودرو” مراجعه کنید)،مسدود شدن انژکتور های سوخت، وجود آب در بنزین نیز می توانند موجب متوقف شدن حرکت موتور خودرو بشوند.

برای ای که تشخیص بدهید آیا این مشکل ناشی از خرابی پمپ بنزین خودرو است یا نه، به این نکته توجه داشته باشید که اگر خودروی شما پس از جوش آوردن و  افزایش دمای موتور متوقف شد، به احتمال زیادی مشکل به خرابی پمپ بنزین خودرو بر می گردد.

جلوگیری از خرابی پمپ بنزین خودرو

پمپ بنزین خودرو قطعه ای نیست که سر موعد مشخص نیاز به تعویض آن باشد و معمولا خرابی آن بدلیل استفاده های نادرست و یا عدم توجه به نشانه های خرابی آن اتفاق می افتد.

با رعایت چند نکته ساده می توانید عمر مفید این قطعه را افزایش داده و مدت بیشتری از آن بهره ببرید چراکه این قطعه نیز یکی از قطعات گران قیمت و مهم خودرو به شمار می رود.

نکته اول: تا حد امکان نگذارید چراغ بنزین خودروی شما روشن شود و تا قبل از رسیدن میزان سوخت به یک چهارم ظرفیت باک، اقدام به  زدن بنزین نمایید.

نکته دوم: از بنزین های باکیفیت  یا در صورت استفاده از مکمل های سوخت، از مکمل های سالم و درست استفاده نمایید. در صورتی که شما از سوخت نامرغوبی استفاده کنید، پمپ سعی می کند آلودگی ها را به سمت خود جذب کند. در این صورت، فشار زیادی به پمپ وارد شده و  یا به صورت کامل خراب می شود و یا نیمسور می شود. 

نکته سوم: گاهی اوقات کار نکردن پمپ بنزین می تواند بدلیل سوختن فیوز آن در جعبه فیوز خودرو باشد. پس حتما اول این فیوز را مورد بررسی قرار دهید تا شاید مشکل شما با کمترین هزینه حل شود. از آن جایی که هزینه تعویض فیوز پمپ بسیار کمتر از پمپ بنزین خودرو است، توصیه می شود هر چند وقت یکبار  آن را چکاپ کرده و از سلامتی آن اطمینان حاصل کنید.

نکته آخر: سعی کنید همیشه با سوخت زیاد حرکت کنید. این امر باعث کاهش احتمال خرابی پمپ بنزین خودرو و همچنین شناور بودن و خنک ماندن کامل این قطعه در باک خودرو می شود.

از آن جایی که پمپ بنزین برای خنک شدن از بنزین داخل باک استفاده می کند، در صورتی که شما با بنزین کم رانندگی کنید، دمای پمپ بنزین بالا رفته و موجب سوختن آن می شود. هم چنین پمپ بنزین دارای فیلتری است که در صورت رانندگی با سوخت کم، این فیلتر کثیف شده و در نتیجه انواع رسوبات و ناخالصی ها به کف باک می روند و فیلتر را مسدود می کنند.

همانطور که در ابتدای این مقاله گفتیم، بسیاری از خودرو ها از جمله خودروی مرسدس بنز و بی ام و، در صورت وجود خرابی در پمپ بنزین آنها،  در هر حالتی خاموش می شوند و تا زمان تعویض نشدن پمپ بنزین معیوب با یک پمپ سالم، روشن نخواهند شد.

برای این دو خودرو توصیه می شود که در هر ۱۲۰ تا ۱۵۰ هزار کیلومتر، پمپ بنزین آنها تعویض گردد.

نکات مربوط به خرید پمپ بنزین

نکات مهمی که در خرید یک پمپ بنزین مرغوب باید به آن توجه داشته باشید، توجه به قیمت، نوع، برند، قدرت، نوع دسته بندی و لیبل شرکت است. هرگز جنس های شناخنه نشده و پمپ ها با مغزی ضعیف را نخرید. توجه داشته باشید که کالای اصلی شرکت ها به وسیله لیبل آن شرکت ها پلمپ می شوند.