دیتاشیت چیست چگونه خوانده می شود ؟
دیتاشیت چیست؟
دیتاشیت کتابچه هایی در مورد دستورالعمل قطعات الکترونیکی هستند که ماهیت و نحوه استفاده از قطعات را شرح می دهد. دیتاشیت ها به طور کامل و تخصصی کاری را که یک قطعه انجام می دهد و نحوه استفاده از آن قطعه را شرح می دهند.
برای اینکه بتوانید دیتاشیت قطعات الکترونیکی را بخوانید ابتدا باید اصول اولیه آنرا یاد بگیرید. در نگاه اول به دیتاشیت ها به نظر نامفهوم و غیرقابل خواندن می آید اما با یادگیری و آموزش و تمرین می توانید به راحتی دیتاشیت ها را بخوانید.
دیتاشیت ها در اغلب موارد توسط مهندسین و یا برای مهندسین نوشته می شود به همین خاطر خواندن آنها برای افراد مبتدی سخت و دشوار خواهد بود.با همه موارد گفته شده دیتاشیت ها بهترین اسناد برای پیدا کردن جزئیات در مورد طراحی مدارها یا استفاده از آنها می باشد.
کاربرد دیتاشیت :
دیتاشیت تمامی جزئیات درباره قطعات ، نحوه خواندن و استفاده صحیح از آنرا در اختیار افراد قرار می دهد.
اطلاعاتی که در دیتاشیت ارائه می شود به چند دسته تقسیم می شود :
۱) عملکرد کلی دستگاه
۲) مشخصه ها و الزامات حداقلی و حداکثری دستگاه
۳) نحوه کار با دستگاه بدون آسیب رسیدن به آن
۴) کاربرد های پیشنهادی و نکات مهم
و در نهایت پاسخ به سوالاتی همچون:
ولتاژ مورد نیاز قطعه ؟ سرعت عمل قطعه چه میزان است ؟
نحوه ارتباط قطعه با سایر قطعات ؟ و…
دیتاشیت قطعات را از کجا پیدا کنیم؟
امروزه دیتاشیت اکثر قطعات را می توانید از طریق سایت های تخصصی و آموزشی ایسیو خودرو دریافت کنید. اغلب این دیتاشیت ها به صورت فایل pdf هستند.برای اینکار کافیست نام قطعه را به همراه کلمه datasheet جستجو کنید و به فایل کامل ان دست پیدا کنید.
آموزش خواندن دیتاشیت:
برای یادگیری و خواندن دیتاشیت ابتدا باید صفحات مهم را تشخیص دهید معمولا این صفحات در همه دیتاشیت ها هستند و برای دست یابی به اطلاعات مورد نظر باید به این صفحات رجوع کنید.
توجه داشته باشید ، داخل دیتاشیت ها اطلاعات مختلفی وجود دارد که یکسری از آنها برای شما کاربردی ندارند وشما فقط به اطلاعاتی احتیاج دارید که برای شما کاربرد دارند و اطلاعات مهمی در دیتاشیت هستند.
در ادامه به بررسی تخصصی صفحات مهم در دیتاشیت ها میپردازیم.
صفحه اول دیتاشیت :
نام قطعه : نام کامل قطعه بالای دیتاشیت در صفحه اول ذکر شده است.
تاریخ: همه دیتاشیت ها تاریخ دارند. سعی کنید از دیتاشیت های به روز و با جدید ترین تاریخ استفاده کنید چون ممکن است بعد از مدتی دیتاشیت یک قطعه عوض شود.
(صفحه اول دیتاشیت)
General Description : (اطلاعات کلی در مورد قطعه )
در این قسمت معمولا درباره ویژگی ها و کاربردهایی از قطعه که اطلاعاتی از آن در جای دیگری موجود نیست ، به طور مثال ممکن است برای این که قطعه بتواند کار خاصی را انجام دهد باید یک پین مخصوص را پایین نگه دارید.
Features ( ویژگی ) :
در این قسمت تمامی مشخصات و ویژگی های قطعه نوشته شده است.توجه داشته باشید که این قسمت را به دقت بخوانید تا با شرایط و استثناهای قطعه آشنا شوید.
Applications (کاربردها ) :
در این قسمت یک برآورد کلی ( موارد کلی ) قطعه ذکر می شود.
با توجه به این قسمت می توانید متوجه شوید که این قطعه برای کار شما مناسب است یا خیر.
بلوک دیاگرام یا شماتیک دیاگرام قطعه:
پایین صفحه اول دیتاشیت می توانید بلوک دیاگرام یا شماتیک قطعه را مشاهده کنید. با استفاده از این شماتیک می توانید واکنش هایی که در دیتاشیت نیامده را توضیح دهید.
صفحه دوم دیتاشیت
connection diagram :
اتصالات دیاگرام ، پین اوت (pinout) قطعه را نشان می دهد که یک نمای کلی از پایه های قطعه است.
Ordering Information :
در این جدول مدل های مختلف قطعه را همراه با مشخصات آن مشاهده می کنید.
(صفحه دوم دیتاشیت )
سوم دیتاشیتAbsolute Maximum Ratings :
در این بخش مواردی که ممکن است به قطعه شما آسیب بزند توضیح داده می شود.
Electrical Characteristics :
در این قسمت می توانید مشخصه های کامل قطعه خود را ببینید. در بعضی دیتاشیت ها این بخش به قسمت های DC) منبع تغذیه ) ، ( ورودی/خروجی استاتیک) و AC یا تایمینگ تقسیم می شود. این جدول به شما نشان می دهد که انتظار چه مواردی را می توانید داشته باشید.
صفحه چهارم دیتاشیت
صفحه چهارم در دیتاشیت اغلب ادامه جدول Electrical Characteristics در صفحه دوم است. یکسری نکات مهم و کاربردی زیر این جدول آمده است.
یکی از توضیحات مهم در این صفحه بخش( Note 2)
(Absolute maximum ratings )
این قسمت محدوده هایی را نشان می دهد که اگر از آن ها فراتر بروید ممکن است قطعه شما آسیب ببیند.
بخش Operating Ratings
این قسمت شرایطی را نشان می دهد که در آن ها دستگاه می تواند فعالیت استاندارد داشته باشد.این بخش محدوده های عملکردی خاصی را که ممکن است به قطعه آسیب بزند تضمین نمی کند.
بخش Electrical Characteristics
مشخصات AC و DC دستگاه را تحت شرایط تست نشان می دهد و محدوده های عملکردی قطعه را تضمین می کند.در این قسمت فرض بر این است که دستگاه تحت شرایط Operating Ratings قرار دارد.
مشخصات پارامترهایی که برای آن ها محدوده ای تعیین نشده است تضمین نمی شوند. پارامترهای ارائه شده شاخص خوبی برای عملکرد دستگاه هستند.
(صفحه سوم دیتاشیت)
صفحه چهارم دیتاشیت
صفحه چهارم در دیتاشیت اغلب ادامه جدول Electrical Characteristics در صفحه دوم است. یکسری نکات مهم و کاربردی زیر این جدول آمده است.
یکی از توضیحات مهم در این صفحه بخش( Note 2)
(Absolute maximum ratings )
این قسمت محدوده هایی را نشان می دهد که اگر از آن ها فراتر بروید ممکن است قطعه شما آسیب ببیند.
بخش Operating Ratings
این قسمت شرایطی را نشان می دهد که در آن ها دستگاه می تواند فعالیت استاندارد داشته باشد.این بخش محدوده های عملکردی خاصی را که ممکن است به قطعه آسیب بزند تضمین نمی کند.
بخش Electrical Characteristics
مشخصات AC و DC دستگاه را تحت شرایط تست نشان می دهد و محدوده های عملکردی قطعه را تضمین می کند.در این قسمت فرض بر این است که دستگاه تحت شرایط Operating Ratings قرار دارد.
مشخصات پارامترهایی که برای آن ها محدوده ای تعیین نشده است تضمین نمی شوند. پارامترهای ارائه شده شاخص خوبی برای عملکرد دستگاه هستند.
(صفحه چهارم دیتاشیت)
پنجم دیتاشیت
Typical Performance Characteristics
این صفحه شامل یکسری نمودار است ، این نمودار ها اطلاعاتی را نشان می دهند که در جدول قبلی ثبت نشده باشد.
در اکثر مواقع ، چند متغیر در این نمودارها بررسی می شوند. به طور مثال :
۱) جریان تغذیه با تغییر ولتاژ اندازه گیری می شود.
۲) جریان در دماهای مختلف اندازه گیری می شود.
(صفحه پنجم دیتاشیت )
صفحه هفتم دیتاشیت
نیازی به بررسی صفحه ششم نیست.
Applications Information :
در این بخش یک سری مدارها به عنوان مثال مطرح شده و نکاتی را درباره کاربرد قطعه ارائه می دهد.این نکات در مورد کارکرد پین ها ، نحوه برقراری ارتباط با قطعه ، فهرست دستورات ، جداول حافظه و … می باشند. اغلب این نکات منابع خوبی برای کسب اطلاعات درمورد کاربرد قطعه هستند.
در بعضی دیتاشیت ها اطلاعات جامعی درباره قطعه ارائه شده که می توانید برای کار های مختلف از جمله خطایابی و دیباگ مدار از آن ها استفاده کنید.
البته این صفحه در همه دیتاشیت ها یکسان ، جامع و کامل نیستند و ممکن است برای بعضی قطعات فقط یک شماتیک ساده باشد. برای یک سری دستگاه ها مثل میکروکنترلرها ، ممکن است جنبه های مختلف دستگاه بررسی شود.به طور کلی این صفحه مهم است و توجه زیادی به این صفحه داشته باشید.
صفحه دوازدهم دیتاشیت
صفحات هشت تا یازده حذف شدند.
Physical Dimensions :
در صفحه دوزادهم دیتاشیت ابعاد و مشخصات فیزیکی دستگاه را مشاهده می کنید. این صفحه منبع خوبی برای شمارش پین ها است. اطلاعات کلی پکیج قطعه در این قسمت مشخص شده است.این اطلاعات در مورد طرح بندی برد مدار بسیار با ارزش می باشد.
قبل از اینکه از دیتاشیت استفاده کنید مطمئن شوید که آخرین نسخه دیتاشیت قطعه بوده ، و مشخصات قطعه توضیح داده شده همانند قطعه شماست.
(صفحه دوازدهم دیتاشیت )
نکته آخر :
در انتهای اکتریت دیتاشیت ها اطلاعات بسته بندی information packaging قطعه قرار دارد این اطلاعات شامل ابعاد دقیق قطعه در بسته بندی های مختلف را مشخص می کند که در طرح بندی برد مدار بسیار مفید و با ارزش خواهند بود.
برای استفاده از دیتاشیت مطمئن شوید که اخرین نسخه ارائه شده دیتاشیت برای قطعه می باشد و کاملا با مشخصات قطعه مورد نظر مطابقت دارد.