دلایل از کار افتادن پمپ بنزین چیست؟
پمپ بنزین خودرو و نشانه های خرابی آن | چگونه از خراب شدن پمپ بنزین خودرو جلوگیری کنیم؟
کارستان ؛نخستین عامل حرکت تمام خودروهای مجهز به موتورهای درون سوز، سوخت است. این سوخت که در باک خودرو قرار دارد باید به طریقی به موتور و محفظه احتراق آن وارد شود تا پس از جرقه زنی و اشتعال نیروی محرکه لازم برای به حرکت درآمدن خودرو را فراهم کند. وظیفه این انتقال در خودروهای بنزینی به عهده قطعه ای مهم به نام پمپ سوخت یا پمپ بنزین خودرو می‌باشد که در این مقاله به آن می‌پردازیم.
پمپ سوخت یا پمپ بنزین خودرو چیست؟
فهرست مطالب
پمپ بنزین قطعه ای مکانیکی یا برقی است که معمولا در درون باک خودرو قرار می‌گیرد. نصب پمپ بنزین در داخل باک موجب کاهش دمای ناشی از فعالیت آن از طریق تماس با بنزین می‌شود و به عملکرد روان این قطعه نیز کمک می‌کند.
در خودروهای قدیمی از پمپ‌های مکانیکی استفاده می‌شد اما با ظهور خودروهای انژکتوری به دلیل نیاز به فشار بالاتر سوخت، پمپ‌های برقی جایگزین مدل‌های پیشین شدند. پمپ‌های برقی انرژی خود را از باتری خودرو تامین می‌کنند.
پمپ بنزین خودرو از قطعات مختلفی تشکیل می‌شود که از جمله آنها می‌توان به فیلتر بنزین، رگولاتور فشار، سوکت‌های اتصالی برق و گیج سوخت داخل باک اشاره کرد.
اجزای پمپ سوخت خودرو
هر پمپ بنزین از یکسری اجزای مختلف ساخته شده است که این اجزا عبارت اند از:
- لوله برگشت سوخت
- لوله خروجی سوخت
- کانکتور
- صفحه تکیه گاه
- فنر
- فیلتر سوخت
- گیج سوخت
- رگولاتور فشار
- لوله برگشت از رگولاتور
- شلنگ لوله برگشتی
- شلنگ لوله خارجی
فشار مناسب برای عملکرد پمپ بنزین خودرو
گفتنی است که زمانی که فنی خودرو سالم باشد و همچنین عملکردی مثبت از خود نشان دهد، در حالت معمولی به فشاری در حدود 4 – 6 بار نیاز دارد.
پایین آمدن فشار
در مواقعی که فشار در خودرو پایین آید موتور نمی تواند کار خود را به خوبی انجام دهد زیرا این کاهش فشار موجب می‌شود تا در رسیدن بنزین به موتور اختلال ایجاد شود و به طور کامل بنزین به موتور نرسد.
بالا رفتن بیش از اندازه فشار
همانطورکه فشار باعث ایجاد اختلال در کارکرد موتور می‌شود بالا رفتن بیش از اندازه فشار نیز به موتور آسیب وارد می‌کند زیرا فشار بسیار بالا ممکن است به قطعاتی که در میان موتور و پمپ قرار گرفته است صدمه بزند و باعث تحلیل رفتن آنها شود، لازم به ذکر است که در این مواقع نشانه‌های فشار بالا را می‌توانید از خراب شدن فشار شکن بنزین خودرو متوجه شوید.
گفتنی است که امروزه طراحان حرفه ای خودرو پمپ سوخت خودروها را به صورت الکتریکی ساخته اند که همین الکتریکی شدن آنها موجب شنیده شدن صدای عملکرد پمپ سوخت در حد فاصل زمان چرخاندن سوییچ تا روشن کردن آن شده است.
دلایل خرابی پمپ بنزین خودرو
یکی از مهمترین دلایل خرابی پمپ بنزین وجود ناخالصی و آلودگی در بنزین وارد شده به باک خودرو است. البته به توجه شرایط جایگاه‌های سوخت کشور و شیوه غیر استاندارد نگهداری از مخازن سوخت آنها، این موضوع چندان جدید نیست.
اما آنچه احتمال خرابی پمپ بنزین را افزایش می‌دهد رانندگی با سطح بنزین بسیار کم در باک خودرو است به طوری که چراغ بنزین خودرو روشن باشد. به طور کلی توصیه می‌شود که همواره حجم بنزین خودرو را بیش از یک چهارم باک نگه دارید.
در واقع پایین بودن سطح سوخت سبب می‌شود تا پمپ بنزین خودرو برای تامین سوخت مورد نیاز موتور فشار بیشتری را تحمل کند و از سوی دیگر ناخالصی‌های ته نشین شده در باک خودرو نیز وارد پمپ می‌شود و احتمال خرابی آن را افزایش می‌دهند.
بخشی از این ناخالصی‌ها توسط فیلتر بنزین گرفته می‌شود اما اگر این شیوه بارها تکرار شود به مرور موجب خرابی فیلتر بنزین و رسوب ناخالصی‌ها در لوله‌های بنزین و گرفتگی انژکتورها نیز خواهد شد.
افزون بر این، پمپ بنزین‌های غیراستاندارد و تقلبی نیز به دلیل تحمل فشار و دمای کاری پایین تر زودتر از مدل‌های مرغوب خراب می‌شوند. بنابراین توصیه می‌کنیم در هنگام خرید فیلتر بنزین و پمپ بنزین به کیفیت و استانداردهای ساخت آنها توجه کنید.
دلایل از کار افتادن پمپ بنزین خودرو
پمپ بنزین به خاطر وجود دلایلی کارکرد خود را از دست داده و به اصطلاح از کار افتاده شود. دلایل از کار افتادگی آن به شرح زیر می‌باشد:
- سوختن پمپ در اثر دمای زیاد
قابل ذکر است که پمپ بنزین در اثر کار کردن زیاد داغ شده و برای خنک کردن خود از بنزین خودرو کمک می‌گیرد اما اگر همان طور که در بالا به آن اشاره شد عادت دارید با بنزین کم رانندگی کنید جالب است بدانید که این کار شما باعث افزایش بسیار زیاد دمای پمپ سوخت شده و به علت آنکه بزنین موجود در باک به اندازه کافی نمی‌باشد پمپ دیگر نمی‌تواند خود را خنک کند، همین دلیل به پمپ سوخت آسیب زیادی وارد می‌کند و باعث سوختن زود هنگام آن می‌شود.
- خرابی فیوز در پمپ سوخت
یکی دیگر از علت‌های کار نکردن پمپ بنزین در خودرو می‌تواند سوختن فیوز باشد چون اگر در اثر اتفاقاتی فیوز موجود در جعبه فیوز خودرو بسوزد، پمپ سوخت قادر به‌کار کردن نخواهد بود پس بهتر است قبل از تعویض پمپ سوخت از سلامت فیوز خودرو اطمینان پیدا کنید و در صورت سالم بودن آن،پمپ سوخت را عوض کنید زیرا هزینه تعویض فیوز به مراتب کمتر از هزینه تعمیر و تعویض پمپ سوخت می‌باشد.
- سوخت گیری با بنزین نامرغوب
اگر شما در هنگام سوخت گیری از بنزین بی کیفیت و ناخالص استفاده کنید تمام آلودگی‌های موجود در بنزین به سمت پمپ سوخت حرکت کرده و باعث خرابی آن می‌شود، علاوه بر این مورد اگر باک خودرو نیز فرسوده باشد نیز موجب نیم سوز شدن پمپ سوخت شده که اگر به موقع به تعمیر آن اقدام نکنید به پمپ فشار بیشتری وارد شده و به طور کامل می‌سوزد.
نشانه‌های خرابی پمپ بنزین ماشین
یک پمپ سالم پس از چرخاندن سوئیچ و پیش از روشن شدن خودرو صدایی شبیه به وینگ از خود تولید می‌کند که نشانه کار کردن پمپ بنزین است. اگر این صدا نمی شنوید پس پمپ بنزین خودروی شما خراب شده است.
یکی از دلایل نصب پمپ سوخت در باک خودرو کاهش صدای آن است. اما یک پمپ بنزین خراب معمولا صدای بیشتری تولید می‌کند به طوری که با نشستن در خودرو صدای آن را از داخل باک نیز می‌شنوید. این صدای بلند یکی از هشدارهای خرابی پمپ بنزین خواهد بود.
کاهش شتاب و افزایش مصرف سوخت خودرو نیز از دیگر نشانه‌های خرابی پمپ بنزین است. یک پمپ فرسوده با توان کمتری می‌تواند به موتور سوخت رسانی کند. از این رو، موجب کاهش شتاب خودرو، ریپ زدن و افزایش مصرف سوخت می‌شود.
خرابی پمپ بنزین خودرو با مشکل در استارت خوردن نیز خود را نشان می‌دهد. در واقع پمپ خراب نمی تواند سوخت لازم برای روشن شدن خودرو را به پیشرانه منتقل کند و در نتیجه ممکن است برای روشن شدن نیاز به چندین بار استارت زدن باشد. همچنین اگر خودرو به طور کلی روشن نمی شود، خرابی کامل پمپ بنزین نیز محتمل است.
لازم به ذکر است که یک پمپ بنزین خراب همیشه موجب کاهش فشار بنزین نمی شود بلکه ممکن است حجم بنزین بیشتری را به موتور انتقال دهد و موجب شتاب ناگهانی خودرو شود؛ به خصوص هنگامی که به پدال گاز فشاری وارد نکرده اید.
تشخیص پمپ بنزین خراب و سوخته و نیم سوز
اگر شما بتوانید به موقع علائم پمپ سوخته و فرسوده را تشخیص دهید، می‌توانید در زمان مناسب بهترین اقدام جهت تعمیر پمپ سوخت انجام دهید بنابراین برای آگاهی بیشتر رانندگان به چند مورد از نشانه‌های خرابی پمپ اشاره خواهیم کرد.
- به گوش رسیدن صدا از مخزن سوخت در خودرو
اولین و مهم ترین نشانه همین به گوش رسیدن صدای ناله از مخزن سوخت می‌باشد که در این مواقع رانندگان باید بتوانند تفاوت میان صدای ناله پمپ سوخت و صدای موتور را به خوبی تشخیص دهند زیرا این دو صدا بسیار به یکدیگر شبیه هستند، برای تشخیص آنها باید توجه داشته باشید که پمپ سوخت در حالت عادی صدای آرامی از خود تولید می‌کند اما اگر این صدا از حالت معمول خارج شده و به صورت ناله درآید نشان دهنده خرابی پمپ و یا کمبود بنزین در باک و همچنین وجود بنزین نامرغوب و ناخالص می‌باشد.
- کاهش عملکرد موتور
اگر به دنبال مطمین ترین نشانه برای آگاهی از خرابی پمپ سوخت هستید، کاهش عملکرد موتور می‌تواند بهترین گزینه برای شما باشد زیرا در صورت بروز آن می‌توان به خرابی پمپ بنزین اطمینان پیدا کرد، همانطور که همه ما می‌دانیم هر موتور با توجه به ویژگی‌های خود میزان عملکرد خاصی دارد و این عملکرد در سرعت‌های مختلف متفاوت می‌باشد، حال اگر شما با خودرو خود مسافتی را با سرعت بالا رانندگی کنید ولی عملکرد همیشگی را مشاهده نکنید به طور حتم پمپ سوخت خودرو شما دچار مشکل شده است زیرا این پمپ‌ها اگر نیم سوز شده باشند در سرعت‌های پایین مشکل خود را نشان نمی‌دهند چون در سرعت کم می‌توانند به میزان لازم بزنین را به موتور برسانند اما اگر خراب شده باشند قادر نخواهند بود در سرعت بالا وظیفه سوخت رسانی خود را به خوبی انجام دهند.
- روشن شدن موتور با سختی زیاد
در تمامی خودروها امکان فرسودگی پمپ سوخت بر اثر کارکرد زیاد و طولانی مدت وجود دارد زیرا این پمپ نیز مانند دستگاه‌های دیگر بعد از گذشت مدتی در معرض فرسودگی قرار می گیرند.
همانطور که می‌دانید در هنگام استارت زدن پمپ سوخت بنزین مورد نیاز موتور را در اختیار آن قرار داده و در اصطلاح باعث احتراق و روشن شدن ماشین می‌شود اما اگر به دلیل فرسودگی و یا خرابی میزان عملکرد آن پایین آمده باشد این وظیفه خود را به خوبی انجام نداده و در نتیجه ماشین به سختی روشن می‌شود.
البته موارد دیگر نیز می‌تواند باعث ایجاد این مشکل شود اما این موضوع باعث نمی‌شود که در هنگام روشن شدن به سختی پمپ سوخت خود را کنترل نکنید.
- متوقف شدن حرکت موتور خودرو
چند عامل می‌تواند منجر به متوقف شدن موتور خودرو شود این عوامل به صورت زیر می‌باشد:
- خرابی پمپ بنزین
- مسدود شدن انژکتور‌های سوخت
- آب موجود در بنزین
- به وجود آمدن مشکل در سنسور میل لنگ
- سنسور دمای مربوط به ورود هوا
- معیوب بودن کویل احتراق
بنابراین در صورت متوقف شدن موتور خودرو حتما می‌بایست در کنار چک کردن سایر مواد پمپ سوخت را نیز بررسی کنید. اما گفتنی است که برای تشخیص این که مشکل از پمپ سوخت است و یا مورد دیگری یک راه وجود دارد به این صورت که اگر خودرو شما بعد از جوش آوردن و افزایش دمای موتور متوقف شد، احتمال زیاد مشکل از خرابی پمپ بنزین است زیرا اگر پمپ سوخت دچار مشکل شود باعث افزایش دمای موتور نیز می‌شود که این افزایش زیاد دما می‌تواند ماشین را متوقف سازد.
- پایین آمدن میزان سرعت در شرایط دشوار
اگر پمپ بنزین موتور خودرو سالم باشد در هنگام بالا رفتن از سربالایی ماشین دچار افت سرعت نخواهد شد اما اگر پمپ سوخت دچار مشکل شود در مواقع بالا رفتن از سربالایی با سختی زیاد مواجه خواهید شد و همچنین سرعت خودرو به میزان زیادی کاهش می‌یابد و این کاهش سرعت به معنی آن است که پمپ سوخت شما به خوبی کار نمی‌کند و نیاز به تعمیر دارد.
- منتقل نمودن سوخت بیش از نیاز موتور
فرستادن سوخت بیش از اندازه نیز می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد که از این دلایل می‌توان به فرسوده بودن ترموستات، خراب شدن حسگرهای حرارتی، ایجاد مشکل در سنسور کم فشار اکسیژن و در آخر خرابی پمپ سوخت اشاره کرد.
هنگامی که سوخت بیش تر از نیاز موتور به آن وارد می‌شود، موتور توانایی استفاده از سوخت اضافی را نخواهد داشت و این سوخت اضافه نیز دیگر به باک باز نخواهد گشت بنابراین در این صورت بنزین اضافه هدر رفته و موجب افزایش میزان مصرف سوخت می‌شود.
- به طور ناگهانی شتاب گرفتن ماشین
اگر پمپ سوخت عملکرد معمولی خود را نداشته باشد امکان شتاب گرفتن ناگهانی ماشین در سرعت‌های مختلف بسیار زیاد است زیرا پمپ سوخت آسیب دیده نمی‌تواند به صورت یکنواخت و یک اندازه به موتور سوخت انتقال دهد و همین امر موجب ایجاد شتاب ناگهانی می‌شود.
- عدم روشن شدن خودرو
برخلاف نظر اکثر افراد که فکر می‌کنند روشن نشدن ماشین فقط به دلیل وجود مشکل در باتری ماشین است، روشن نشدن می‌تواند نتیجه خرابی پمپ سوخت نیز باشد.
بنابراین اگر در باتری خودرو مشکلی پیدا نکردید می‌بایست فشار سوخت ماشین را چک کرده و یا فیوز مربوط به آن را جابجا کنید تا از مشکل پمپ بنزین ماشین خود آگاه شوید و نسبت به تعمیر و یا تعویض آن اقدام کنید.
با توجه به موارد گفته شده می توانید در هنگام مشاهده یکی از این علائم به سرعت مشکل پمپ سوخت خودرو را تشخیص داده و از ایجاد مشکلات بزرگ تر جلوگیری کنید.
جلوگیری از خراب شدن پمپ سوخت
در بالا گفتیم که پمپ‌های سوخت به دلیل طراحی ویژه خود می‌توانند در طولانی مدت مورد استفاده قرار بگیرند اما این قسمت نیز ممکن است در اثر عواملی آسیب ببیند و نیاز به تعویض پیدا کند بنابراین با شناخت عوامل موثر بر خرابی می‌توانید به راحتی از آسیب وارد شدن به پمپ سوخت خود جلوگیری کنید.
جالب است بدانید برخی از افراد همیشه بعد از روشن شدن چراغ بنزین اقدام به سوخت گیری می‌کنند و این کار در آنها به یک عادت تبدیل شده است اما این عادت دیر بنزین زدن باعث می‌شود تا میزان دما در پمپ بنزین بالا رود و در نتیجه دچار خرابی شود.
همچنین این عمل موجب رسوب و گرفته شدن فیلتر موجود در پمپ بنزین نیز می‌شود و در هنگام پایین رفتن ناخالصی‌های موجود در بنزین در مدت زمان کوتاهی این فیلتر به طور کل مسدود خواهد شد، پس اگر شما از کسانی هستید که تا چراغ بنزین خودرو روشن نشود اقدام به سوخت گیری نمی‌کنید منتظر هزینه‌های به مراتب بالاتری باشید البته در صورت دیدن نشانه‌های خرابی پمپ سوخت توصیه می کنیم که فورا از افراد متخصص در این حوزه کمک بگیرید.
در آخر اگر می‌خواهید از بروز چنین مشکلاتی جلوگیری کنید، پیشنهاد می‌شود که همواره باک بنزین خودرو خود را بیش از یک چهارم پر نگه دارید و حواستان باشد تا میزان حجم بنزین در باک هیچ گاه از این میزان پایین تر نرود.
آیا پمپ سوخت نیاز به تعویض منظم دارد؟
برای پاسخ به این سوال باید بگوییم: خیر. شما نیازی ندارید که در بازه زمانی مشخصی اقدام به تعویض این قسمت از خودرو کنید زیرا طراحی پمپ سوخت به شما امکان استفاده طولانی مدت از آن را می‌دهد بدون آنکه نیاز به تعویض پیدا کند.
به بیان دیگر می‌توان گفت تا هنگامی که در کارکرد پمپ بنزین مشکل جدی و خطرناکی به وجود نیامده نیازی به تعویض نخواهد بود اما باید توجه داشته باشید که اگر یک مشکل کوچک در پمپ سوخت ایجاد شود، مشکلات بسیار بزرگ و گاه جبران ناپذیر برای خودرو و سرنشینان آن ایجاد می‌کند.
بنابراین می‌بایست همواره از سلامت پمپ سوخت خودرو خود اطمینان پیدا کرده و در صورت مشاهده کوچک ترین نشانه خرابی سریعا برای تعمیر آن اقدام کنید زیرا در هنگامی که پمپ خراب می‌شود نشانه‌هایی از خود نشان می‌دهد که در بخش‌های قبلی مقاله به این نشانه‌ها پرداختیم.
نتیجه‌گیری
در این مطلب تمام اطلاعاتی که به عنوان یک راننده باید درباره نشانه‌های خرابی پمپ بنزین و کارکرد پمپ بنزین می‌دانستید را به شما گفتیم تا در صورتی که این قطعه مهم دچار خرابی شد بتوانید به حل مشکل بپردازید. هنگامی که یک راننده در راه بماند و مشکل آن خرابی بد موقع پمپ بنزین باشد با دانستن مطالب این مقاله می‌تواند تا حدودی مشکل را برطرف کند.
همانطور که در بالا به آن اشاره کردیم، بهتر است هر چند وقت یکبار پمپ بنزین توسط یک تعمیرکار حرفه ای چک شود تا اطمینان بیابید که این قطعه مهم سالم است چرا که خرابی آن ممکن است باعث حوادث جبران‌ناپذیری برای خودرو و سرنشینان آن باشد.
منبع:ماشین نو