بوش جعبه فرمان چیست و چه علائم خرابی دارد ؟
مجله خودرو کارستان ؛ بوش جعبه فرمان یکی از قطعات اصلی جعبه فرمان محسوب می‌گردد که درون آن جای گرفته است. جعبه فرمان بخشی از سیستم خودرو می‌باشد که وظیفه انتقال نیرو به چرخ‌ها را بر عهده دارد. این بخش از قطعات و ابزارهایی تشکیل شده است که هر یک از آن‌ها وظیفه منحصر به فردی را بر عهده دارند.
یکی از قطعات و اجزای جعبه فرمان، بوش جعبه فرمان است که مانع از خلاصی جعبه فرمان می‌گردد. خرابی یا وجود هرگونه اشکال در این قطعه مشکلاتی را برای خودرو به همراه خواهد داشت. به همین دلیل گروه جی‌ای اس پی تصمیم گرفته است که این بخش را به معرفی بوش جعبه فرمان و هر آنچه که باید درباره آن بدانید، اختصاص دهد.
اگر به دنبال خودرویی سالم و سواری بدون دغدغه هستید، باید علاوه بر آشنایی با قطعات، با وظایف، نشانه‌ها و علائم خرابی و همچنین عوامل تاثیر گذار بر آن‌ها نیز آشنا باشید.
جعبه فرمان چیست و چه وظیفه‌ای در خودرو دارد ؟
فهرست مطالب
برای آشنایی با بوش جعبه فرمان، در ابتدا باید با جعبه فرمان و وظیفه آن در خودرو آشنا می شویم. همانطور که در ابتدا اشاره کردیم، این قطعه، یکی از قطعات بوش جعبه فرمان به شمار می‌آید. بنابراین آشنایی با جعبه فرمان می تواند کمک شایانی به درک بوش جعبه فرمان و عملکرد آن کند.
به عبارتی ساده جعبه فرمان سیستمی است که وظیفه انتقال نیروی دست راننده به چرخ‌ها را بر عهده داشته و آن را تقویت می‌کند. این سیستم بر روی اتاق خودرو نصب شده و سپس از طریق سیبک‌ها و مفصل‌ها، نیرو یا گشتاور را به قسمت سگ‌دست منتقل می‌کند. جعبه فرمان‌ها در انواع مختلفی تولید و ارائه شده اند. اما وظایف آن‌ها در همه یکی است که در ادامه به آن ها می پردازیم:
- حرکت دورانی دست راننده و غربیلک فرمان را به حرکت مکانیکی و خطی در اهرم بندی فرمان تبدیل می‌کند.
- نیرو و گشتاور را افزایش داده و حرکت چرخشی دست راننده را کاهش می‌دهد.
- صفحه دروانی غربیلک فرمان را به صفحه مکانیزم فرمان تغییر می‌دهد.
جعبه فرمان نقش مهمی در خودرو داشته و هر چقدر امکانات آن بیشتر باشد، چرخاندن و کنترل فرمان راحت‌تر خواهد شد. به همین دلیل انواع مختلفی از آن‌ها تولید و ارائه گشته‌اند.
اساس کار و عملکرد همه جعبه فرمان‌ها یکی است. هنگامی‌که راننده‌ای غربیلک فرمان را به چرخش در می‌آورد، نیرو و گشتاور به جعبه فرمان انتقال می‌یابد، سپس همانطور که گفتیم، جعبه فرمان حرکت دورانی را به حرکت مکانیکی خطی تبدیل کرده و از طریق مفصل‌ها، سیبک‌ها یا میله بندی به سگ‌دست منتقل می‌کند.
محل قرار گیری سگ‌دست بر روی سیبک است. این قطعه با چرخش به سمت داخل یا خارج موجب چرخش چرخ‌ها می‌گردد.
اجزای جعبه فرمان
اغلب جعبه فرمان‌ها دارای اجزا و قطعات زیر هستند :
- مجموعه سیبک بیرونی
- مجموعه سیبک داخلی
- پینیون
- رک
- پوسته جعبه فرمان
- حلقه‌های اتصال به بدنه
- پاسه‌های فلزی
- فنر فشاری
- خار فنری
- بوش جعبه فرمان
- استکانی
این قطعات از رایج‌ترین قطعات جعبه فرمان به شمار می‌آیند. ممکن است که برخی از آن‌ها در بعضی از جعبه فرمان‌ها وجود داشته یا نداشته باشد.
انواع جعبه فرمان
تقسیم بندی جعبه فرمان بر اساس معیارهایی چون میزان و نحوه افزایش نیرو و گشتاور، راحتی حرکت فرمان توسط راننده و همچنین کنترل آن به دو دسته زیر تقسیم می‌گردند:
- جعبه فرمان با نیروی کمکی
- جعبه فرمان مکانیکی
در ادامه به توضیح و معرفی هر یک از آن‌ها خواهیم پرداخت. در هر دو آن‌ها بوش جعبه فرمان استفاده می‌گردد. یکی از دلایلی که موجب شده تا در این باره بیشتر توضیح دهیم، آشنایی با عملکرد دقیق بوش جعبه فرمان و وظیفه آن در خودرو است.
توجه: این مطلب به منظور معرفی بوش جعبه فرمان تهیه گشته است. اما برای آشنایی به طور مختصر به جعبه فرمان اشاره می‌کنیم. اگر تمایل به کسب اطلاعات بیشتر در این باره دارید، پیشنهاد می‌کنیم که مقاله‌ای که درباره جعبه فرمان تهیه گشته است را مطالعه کنید.
جعبه فرمان با نیروی کمکی
همانطور که از نامش پیداست، نیروهای کمکی و هیدرولیکی به کمک جعبه فرمان برای انتقال و افزایش نیروی گشتاور در این نوع سیستم آمده‌اند. بنابراین در جعبه فرمان با نیروی کمکی خشکی و سختی فرمان کاهش یافته و حرکت و کنترل آن بهبود می‌یابد.
جعبه فرمان مکانیکی
در این نوع جعبه فرمان نیروی کمکی وجود ندارد. بلکه انتقال و افزایش نیروی گشتاور تنها از طریق چرخ دنده‌ها و بازوها انجام می‌گیرد. در جعبه فرمان‌های مکانیکی تنها منبع انتقال نیرو، دست‌های راننده هستند. به همین دلیل بعد از گذشت مدتی از چرخاندن غربیلک و کنترل آن نشانه‌های خستگی در راننده ایجاد می‌گردد.
انواع جعبه فرمان مکانیکی
با روی کار آمدن فرمان‌ها هیدرولیک و جعبه فرمان‌های با نیروی کمکی، این نوع جعبه فرمان به فراموشی سپرده شده است. البته هنوز هم شرکت‌هایی وجود دارند که از این نوع سیستم استفاده می‌کنند. اما اکثر آن‌ها از یک نیروی کمکی برای انتقال و افزایش گشتاور استفاده می‌کنند.
جعبه فرمان‌های مکانیکی به چند دسته زیر تقسیم می‌گردند.
·جعبه فرمان حلزونی انگشتی
این نوع جعبه فرمان مکانیکی، ساده‌ترین نوع آن به شمار می‌آید. این نوع جعبه فرمان از یک پوسته مربع شکل و چند قطعه انگشتی و حلزونی تشکیل شده است. نحوه عملکرد و انتقال نیروی گشتاور در آن‌ها از طریق انگشتی و حلزونی انجام می‌گیرد. معایب و اشکالات این نوع جعبه فرمان موجب منسوخ شدن آن گشته است. به گونه‌ای که در طول این سال‌ها از آن استفاده نمی‌گردد.
·جعبه فرمان حلزونی با دنده تاج خروسی
بعد از جعبه فرمان حلزونی انگشتی، جعبه فرمان حلزونی با دنده تاج خروسی تولید و وارد بازار گشت. در این نوع جعبه دنده به جای استفاده از انگشتی از یک دنده تاج خروسی ( به دلیل شباهت به تاج خروس به این نام شناخته می‌گردد) استفاده شد. این دنده وظیفه انتقال نیروی گشتاور را از سوی غربیلک فرمان و انتفال آن به حلزونی و میل فرمان را بر عهده دارد.
این نوع مدل، علارقم رفع برخی از معایب مدل قبلی، مشکلات دیگری نیز داشت که بعد از گذشت مدتی، از گردانه رقابت حذف گردید.
· جعبه فرمان حلزونی غلطکی
این مدل نیز شبیه به مدل قبلی بوده تنها با این تفاوت که به جای استفاده از دنده تاج خروسی، از غلطک استفاده شده است. جعبه فرمان حلزونی غلطکی نیز نتوانست مشکلات قبلی را برطرف و انتظارات را برآورده کند.
·جعبه فرمان ساچمه‌ای با دنده تاج خروسی
جعبه فرمان‌های ساچمه‌ای هنوز هم در صنایع خودروسازی که خودروهای سنگین تولید می‌کنند مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این نوع جعبه فرمان یک دنده تاج خروسی به همراه چرخ دنده تاج خروسی در کنار یکدیگر قرار گرفته‌اند.
·جعبه فرمان چرخ دنده شانه‌ای
این نوع جعبه دنده رایج‌ترین نوع جعبه دنده مکانیکی است که هنوز هم از آن استفاده می‌گردد. از مهم‌ترین ویژگی‌های آن می‌توان به سبک و کم حجم بودن آن اشاره کرد. قطعات و اجزای تشکیل دهنده آن شامل پوسته جعبه دنده، یاتاقان‌ها، مهر‌ه‌ها و پیچ‌های خلاصی و موارد دیگر اشاره کرد.
انواع جعبه فرمان با نیروی کمکی
این جعبه فرمان‌ها بیشتر به آسایش و راحتی رانندگان توجه می‌کنند. در واقع با کمک نیروهای هیدرولیکی و الکتریکی، رانندگی راحت‌تر گشته و دیگر نیازی به صرف نیروی زیاد برای چرخاندن غربیلک فرمان نیست. در خودروهایی که از این نوع استفاده شده است، کنترل و هدایت خودرو در پارک، سر پیچ‌ها و … آسان‌تر گشته‌است.
جعبه فرمان با نیروی کمکی نیز مانند جعبه فرمان مکانیکی به چند دسته مختلف تقسیم می‌گردد.
جعبه فرمان هیدرولیکی
این نوع از جعبه فرمان یکی از رایج‌ترین و در عین حال ابتدایی‌ترین جعبه فرمان‌های کمکی به شمار می‌آید. این نوع از جعبه فرمان تا حد زیادی مشابه جعبه دنده شانه‌ای است. تنها با این تفاوت که از یک فشار هیدرولیکی برای به حرکت درآوردن دنده شانه‌ای استفاده می‌گردد. همانطور که می‌دانید در خودروهایی که از سیستم جعبه فرمان هیدرولیکی استفاده شده است، راننده فشار کم تری برای به حرکت درآوردن غربیلک فرمان استفاده می‌کند.
جعبه فرمان الکتروهیدرولیکی
جعبه فرمان الکترو هیدرولیکی برای پوشش معیاب جعبه فرمان هیدرولیکی وارد بازار شده است. عملکرد آن‌ها کاملا شبیه جعبه فرمان هیدرولیکی است. تنها با این تفاوت که پمپ هیدرولیک، بجای تامین نیروی خود از موتور، نیروی مورد نظر را از یک موتور الکتریکی دریافت می‌کند.
جعبه فرمان الکتریکی
این نوع سیستم آخرین مدل از جعبه فرمان با نیروی کمکی است. در این نوع جعبه فرمان از یک سیستم الکتریکی برای کمک به دستان راننده و افزایش نیروی گشتاور استفاده شده است.
بوش جعبه فرمان چیست؟
حال به مهم‌ترین قسمت مقاله رسیدیم. همانطور که مطالعه کردید، درون هر نوع از جعبه فرمان قطعاتی وجود دارد که هر یک از آن‌ها وظیفه خاصی را بر عهده دارند. یکی از مهم‌ترین و در حین حال کاربردی‌ترین قطعات، بوش جعبه فرمان است. این قطعه در انواع مختلفی تولید شده و در دسته‌های متفاوت ارائه می‌گردد.
بوش جعبه فرمان قطعه‌ای است که هم دردرون جعبه فرمان و هم در بیرون آن قرار گرفته و وظیفه آن جلوگیری از خلاصی بیش از اندازه جعبه فرمان است. در صورت خرابی یا بروز مشکل در این قطعه، روغن هیدرولیک فرمان نشت پیدا کرده و موجب لق شدن فرمان می‌گردد.
انواع بوش جعبه فرمان
در جعبه فرمان از تعدادی بوش جعبه فرمان استفاده می‌گردد. این قطعات به عنوان نگهدارنده قطعات فلزی بوده که در کنار یکدیگر قرار گرفته اند. بوش جعبه فرمان به سه دسته کلی زیر تقسیم می‌گردند:
- بوش داخل جعبه : این بوش به منظور نگه داشتن میل شانه‌ای درون پوسته در جعبه دنده فرمان به کار گرفته شده است.
- بوش خارج جعبه : این نوع بوش همانند یک واشر برای اتصال جعبه به رام خودرو مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- بوش کمک فرمان : این نوع بوش به منظور محکم کردن کمک خودرو پوسته آن مورد استفاده قرار می‌گیرد.
جنس بوش جعبه فرمان
شما می‌توانید متناسب با نوع خودروی خود بوش جعبه فرمان را در دو نوع جنس تهیه کنید. به طور کلی بوش‌ها در دو جنس فلزی و کائوچوی تهیه می‌گردند. اغلب بوش جعبه فرمان فابریک و از جنس‌های کائوچوی تهیه می‌شوند.
جنس فلزی نیز در کارآگاه‌ها یا کارخانه‌ها و به وسیله تراشکاری تولید می‌گرند.
نشانه‌ها و علائم خرابی بوش جعبه فرمان
همانطور که در طور اغلب مقالات نیز به آن اشاره کردیم، خرابی هر قطعه‌ای در خودرو با بروز نشانه‌ها و علائمی همراه است. البته برخی از نشانه‌ها و علائم در میان برخی از قطعات یکسان است. مثلا ممکن است که لقی فرمان به دلایل دیگر نیز رخ دهد.
خودرو از یک سری قطعات به هم پیوسته تشکیل شده است که خرابی هر یک از آن‌ها بر دیگر تاثیرگذار خواهد بود. بنابراین پیشنهاد می‌کنیم که در صورت بروز نشانه‌های زیر در اسرع وقت به یکی از نمایندگی‌های مجاز یا تعمیرگاه مناسب مراجعه کنید. با اقدام به موقع شما قطعات دیگر کمتر آسیب می‌بینند.
در بخش توضیح بوش جعبه فرمان اشاره کردیم که در صورت خرابی، امکان نشت روغن هیدرولیک فرمان وجود دارد. روغن هیدرولیک، یکی از مهم‌ترین اجزای سیستم هیدرولیک فرمان به شمار می‌آید که در صورت کم شدن، سایر قطعات سیستم آسیب می‌بینند. از سوی دیگر نشت روغن مشکلات و آسیب‌های جدی‌ای را برای خودرو به همراه می‌آورد.
بنابراین توجه و آگاهی نسبت به نشانه‌های زیر ضروری است.
- هنگام عبور از موج‌های جاده صدای لق لق بسیار زیادی شنیده می‌شود. این مورد می‌تواند ناشی از خرابی بوش درون جعبه فرمان باشد.
- هنگامی‌که خودرو خاموش است، خودرو را در حالت درجا تکان دهید. در صورت شنیده شدن صدای تق تق، احتمال خرابی بوش خارج از جعبه وجود دارد.
- هنگام تکان خوردن خودرو صداهای تقه مداوم به گوش می‌رسد.
خرید بوش جعبه فرمان با کیفیت
بوش‌های جعبه فرمان به دلیل محل قرار گیری، پر مصرف و پر کاربرد است. همانطور که گفتیم این قطعات در دو جنس متفاوت تولید می‌گردند. استفاده از مواد باکیفیت در ساخت و تهیه آن‌ها، در طول عمر بوش جعبه فرمان تاثیر زیادی دارد. از سوی دیگر تشخیص اجناس باکیفیت کمی‌سخت است. به همین دلیل اغلب کارشناسان توصیه می‌کنند که به مراکز معتبر مراجعه کرده و قطعات خودرو را از میان اجناس برند انتخاب کنید.
سخن آخر
بوش جعبه فرمان یکی از قطعات جعبه فرمان خودرو به شمار می‌آید. این قطعه خود شامل سه دسته کلی دیگر می‌گردد که یکی از آن‌ها در داخل و دو مورد دیگر در خارج از جعبه فرمان قرار دارند. در طول این متن برای آشنایی بیشتر با بوش جعبه فرمان، در ابتدا به طور مختصر به جعبه فرمان خودرو پرداختیم و سپس به طور کامل به بوش جعبه فرمان، وظیفه آن و نشانه‌های خرابی آن اشاره کردیم.
منبع:gisp.ir