برنامه نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ برای صنعت خودرو
پنجشنبه گذشته هفت نامزد انتخابات ریاستجمهوری در شرایطی به طرح دیدگاههای خود درمورد دومین صنعت بزرگ کشور پرداختند که فصل مشترک اظهارنظرها حول خروج خودرو از انحصار سه شرکت بزرگ خودروساز بود. کاندیداهای ریاستجمهوری پاسخ صریحی به آزادسازی واردات خودرو پس از سه سال و نیم توقف ندادند؛ هرچند رقابت را لازمه رشد صنعت خودروی کشور خواندند.
به گزارش کارستان به نقل از دنیای اقتصاد: آنچه مشخص است صنعت خودرو با توجه به جایگاهی که در میان صنایع کشور دارد و از آن به عنوان پیشران و لکوموتیو صنایع نام برده میشود و همچنین به دلیل ضریب نفوذ بالای اجتماعی که از آن برخوردار است مورد توجه کاندیدهای انتخابات ریاست جمهوری قرار گرفته و هر یک از کاندیداها به دنبال این بودند تا نسخه شفابخش خود را برای صنعت و بازار خودرو تبیین کنند. در میان برنامههای کاندیداهای ریاست جمهوری برای «خودرو» شکستن انحصار و همچنین بحث واردات خودرو بیش از سایرین موردتوجه قرار گرفته است. از میان هفت کاندیدای ریاست جمهوری ۶ کاندیدا متفقالقول معتقد بودند که باید انحصار موجود در بازار خودرو شکسته شود.
ابراهیم رئیسی، محسن مهرعلیزاده و علیرضا زاکانی تنها اعلام کردهاند که قصد شکستن انحصار در بازار خودرو را دارند اما برنامه مشخصی در ارتباط با آن ارائه ندادهاند، عبدالناصر همتی، رئیسکل سابق بانک مرکزی در ارتباط با انحصار خودرو معتقد است دو مسیر برای شکستن انحصار در بازار خودرو وجود دارد: یا ایجاد رقابت از مسیر واردات خودرو یا برنامهریزی برای ایجاد رقابت میان خودروسازان داخلی. محسن رضایی نیز معتقد است تنها از مسیر واردات خودرو این امکان وجود دارد تا انحصار بازار شکسته شود.
واردات خودرو نیز محل اظهارنظر کاندیداهای ریاست جمهوری بوده است. ابراهیم رئیسی معتقد است چنانچه کیفیت محصولات تولیدی خودروسازان داخلی ارتقا یابد واردات خودرو دیگر محل نگرانی نخواهد بود. محسن مهرعلیزاده نیز میگوید با واردات مخالفتی ندارند اما با واردات انحصاری مخالف است. محسن رضایی درباره واردات میگوید واردات خودرو باید آزاد شود. این کاندیدای پست ریاست جمهوری بازی با اهرم تعرفهای را مدنظر دارد. وی میگوید تعرفهها را به آرامی پایین میآورد تا این امکان برای خودروسازان داخلی فراهم شود که خود را آماده رقابت با محصولات وارداتی کنند. عبدالناصر همتی نیز معتقد است واردات خودرو به کشور باید به صورت مشروط آزاد شود. شرط این نامزد ریاست جمهوری وجود منابع ارزی کافی برای تحقق این امر است. علیرضا زاکانی دیگر کاندیدای ریاست جمهوری نیز درباره واردات خودرو نظر متفاوتی دارد. زاکانی میگوید با واردات خودروی خارجی مخالفتی ندارد اما کسانی که مایل به استفاده از خودروی وارداتی هستند باید هزینه آن را پرداخت کنند. به نظر میرسد این نامزد ریاست جمهوری چنانچه بتواند مامور تشکیل دولت سیزدهم شود تنها در صورتی زیر مجوز واردات خودرو به کشور را امضا میکند که پیش از آنسازوکار دریافت مالیات از متقاضیان خودروهای وارداتی در کشور شکل گرفته باشد. سعید جلیلی و امیرحسین قاضیزاده هاشمی در این مورد اظهارنظر مشخصی نداشتند.
در ارتباط با برنامه مشخص برای شرکتهای خودروساز، رئیسی معتقد است این امکان وجود دارد تا ظرفیت تولید خودرو ابتدا تا یک میلیون و ۶۰۰ هزار دستگاه افزایش یابد و در ادامه خودروسازان میتوانند با برنامهریزی مدون ظرفیت تولید خود را تا ۲ میلیون دستگاه بالا ببرند. سعید جلیلی از لزوم تدوین برنامه جامع و راهبردی برای خودروسازی سخن میگوید و اعلام میکند که تدوین سند بالادستی برای صنعت خودرو توسط تیم این کاندیدا انجام شده و از طریق صدا و سیما اطلاعرسانی خواهد شد. رضایی هم معتقد است برنامهریزی برای خودروسازی از ابتدا ناقص انجام گرفته و برنامههای موجود در این صنعت نیاز به بازنگری و اصلاحات اساسی دارد. برنامه همتی نیز تقویت خودروسازی داخلی از مسیر تکمیل زنجیره تامین شرکتهای خودورساز است.
کیفیت محصولات شرکتهای خودروساز نیز محل بحث بوده و در میان کاندیداهایی که در این زمینه به اظهارنظر پرداختهاند رئیسی، عبدالناصر همتی، محسن مهرعلیزاده و سعید جلیلی بر ارتقای کیفیت خودروهای تولید داخل تاکید کردهاند. در ارتباط با برنامه تولید صادراتمحور قاضیزاده هاشمی و زاکانی به اظهارنظر پرداختهاند. در حالی که زاکانی بازار آمریکای لاتین، آفریقا و برخی کشورهای منطقه را به عنوان بازار هدف برای صادرات مدنظر قرار داده است. قاضیزاده هاشمی تمرکز بر بازار ۶۰۰ میلیونی منطقه را در نظر دارد. وی تولید مشترک خودرو با کشورهای منطقه را باعث افزایش توان رقابتپذیری خودروسازی کشور عنوان میکند و معتقد است از مسیر حضور در بازار منطقهای میتوانیم به طرف سایر بازارهای جهانی حرکت کنیم. مساله قیمت خودرو با توجه به ضریب اجتماعی بالا نیز مورد توجه کاندیداها قرار گرفته است.
رئیسی بر لزوم تعیین قیمت عادلانه برای خودرو تاکید دارد اما همتی به دنبال این است که در صورت کسب آرای مردمی با کمک مکانیزم عرضه و تقاضا نسبت به تعیین قیمت خودرو اقدام کند. مهرعلیزاده نیز بر کاهش قیمت تمام شده خودرو در مبدا تاکید دارد. برنامه برای قطعهسازی نیز در میان برخی از اظهارنظرهای کاندیداها دیده میشود. مهرعلیزاده به دنبال این است که یکی از مناطق آزاد را به عنوان هاب منطقه در ارتباط با خرید و فروش قطعات خودرو و لوازم یدکی تعیین کند. اما زاکانی شفافسازی در صنعت قطعه را مدنظر دارد. جلیلی درباره مراکز تحقیق و توسعه شرکتهای خودروساز معتقد است باید یک مرکز تحقیق و توسعه واحد به هر سه خودروساز بزرگ کشور خدمات ارائه دهد و درست نیست که هر خودروساز مرکز تحقیق و توسعه جداگانهای داشته باشد. زاکانی نیز به اتصال شرکتهای خودروساز به دانشگاهها برای توسعه این صنعت تاکید کرده است.